گروه سیاسی: موج تحریمهای پسابرجامی علیه ایران به آمازون هم رسید. سال گذشته و پس از امضای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) حسین مهری، مدیرعامل شرکت پست از امکان خرید ایرانیان از آمازون و eBay پس از لغو تحریمها، گفته بود. به گزارش «وطن امروز»، هر چند کمتر از یک روز بعد حساب کاربری توئیتر eBay این سخن را تکذیب و اعلام کرد «هر چند تحریمها ممکن است از برخی کشورها برداشته شود اما ریسک آنقدر هست که اجازه ندهیم خرید از eBay صورت گیرد» اما مسؤولان شرکت پست این تکذیب سایت eBay را به مسائل بینالمللی و محدودیتهای ایجاد شده به خاطر تحریمها ارتباط دادند و گفتند تا چند وقت دیگر (زمان اجرایی شدن تعهدات طرف غربی) با برداشته شدن رسمی تحریمها باب این روابط تجاری بدون هیچ مشکلی گشوده خواهد شد. اکنون اما شرکت آمریکایی آمازون با اذعان به فروش بیش از ۱۰۰هزار دلار کالا به سفارتخانههای ایران در سراسر جهان طی ۳ سال گذشته، اعلام کرد قصد ندارد فروش به این حسابها را در آینده ادامه دهد. به گزارش تسنیم به نقل از پایگاه اینترنتی گیک وایر، شرکت آمازون مشتریان وفاداری در داخل سفارتخانههای ایران در سراسر جهان دارد اما این مشتریان دیگر از این پس نمیتوانند از این غول تجارت الکترونیک آمریکایی خرید کنند. شرکت آمازون در اظهاریه 3 ماهه خود خطاب به کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا فاش کرد طی 3 سال گذشته بیش از 100 هزار دلار کالا به سفارتخانههای ایران و افرادی که «احتمالاً برای این سفارتخانهها کار میکردهاند» فروخته است. در این اظهاریه به سفارتخانههای ایران در کشورهای ژاپن، آلمان، فرانسه، اسپانیا، اتریش و چین و یک هیات نمایندگی دولت ایران در فرانسه اشاره شده است.
آمازون چه محصولاتی به ایرانیان فروخت؟
در حالی سایت آمازون از عدم فروش محصول به حسابهای ایرانی خبر داده که هیچ یک از محصولات خریداری شده از سوی سفارتخانههای ایران از این سایت پرفروش، ارتباطی با تکنولوژیهای نو یا فناوریهای با کاربرد دوگانه نداشته و همگی از محصولات عادی و غیرحساس بودهاند. در اظهاریه آمازون دراین باره آمده است: «محصولات فروخته شده شامل کتاب، موسیقی، سایر محصولات رسانهای، لباس، لوازم خانه و آشپزخانه، لوازم آرایشی و بهداشتی، لوازم اداری، دستگاههای الکترونیک و لوازم خودرو بوده است... ما قادر نیستیم بهصورت دقیق سود خالص حاصل از این معاملات را محاسبه کنیم. ما قصد نداریم فروش به این حسابها را در آینده ادامه دهیم». این فروشها شامل 900 دلار کالا «برای شخصی بود که براساس دستور اجرایی 13382 (رئیسجمهور آمریکا) تحت تحریم بوده است». هدف از این دستور اجرایی بلوکه کردن دارایی افرادی بوده که در برنامه هستهای ایران نقش داشتهاند. این افشاسازی شرکت آمازون براساس قانون کاهش تهدیدات حقوق بشری ایران و سوریه انجام گرفته که براساس آن فعالیت اقتصادی شرکتهای آمریکایی با ایران ممنوع است. براساس این گزارش، بیزینس اینسایدر نیز در گزارشی از تعلیق حسابهای کارکنان دولت ایران در سایت آمریکایی آمازون با استناد به تحریمهای آمریکا علیه ایران خبر داد و نوشت: تعدادی از حسابهای متعلق به سفارتخانههای جمهوری اسلامی ایران در کشورهای مختلف که برای خرید کالا از آمازون مورد استفاده بودهاند تعلیق شدهاند. ارزش کالاهای خریداری شده از این طریق از ژانویه سال 2013 تا مارس سال 2016 بالغ بر 110 هزار دلار بوده است.
وعده تجارت الکترونیک پیش از برجام
23 تیرماه سال گذشته که امضای وزرای خارجه ایران و 1+5 پای سند برجام نشست، ساختمان تحریمها نیز که به گفته حسن روحانی در سوم آذرماه 92 پس از توافق ژنو، ترک برداشته بود، قرار بود فروبپاشد. بر همین اساس نیز مسؤولان دولتی از دوران پسابرجام و لغو تحریمها سخن میگفتند. یکی از همین مسؤولان حسین مهری، مدیرعامل شرکتپست بود که در گفتوگو با روزنامه ایران، از فعالیت شرکت «یاتا» به عنوان اپراتور جدید پستی برای عقد قراردادهایی با بازیگران بزرگ بازار تجارت الکترونیک مانند eBay و آمازون گفت. او حتی تکذیب سایت eBay درباره همکاری با شرکت پست ایران را «طبیعی» و ناشی از «محدودیتهایی که هنوز به دلیل تحریمها وجود دارد» دانست و گفت بر همین اساس eBey حاضر به علنی کردن همکاریاش با ایران نیست. اکنون اما نهتنها بسیاری از تحریمهای ایران در عمل لغو نشدهاند بلکه حتی برای خرید پوشاک و لوازم آشپزخانه نیز دارای محدودیت هستیم. این در حالی است که برخی شرکتهای دیگر فناوری آمریکا و اروپا از برنامهریزی برای حضور در بازار ایران سخن میگویند! بررسی روند اقدامات طرف غربی نشان از آن دارد که رفت و آمدهای هیاتهای اروپایی به ایران، در بهترین حالت رقابت بر سر تصاحب بازار مصرف ایران است.