مهندس محمدحسین برخوردار*: متأسفانه زمانی که درآمد نفتی بالا رفت، بیشتر به طرف واردات کالاهای سرمایهای مصرفی از جمله خودروهای لوکس حرکت کردیم تا جایی که شاهد واردات حدود 50 هزار دستگاه خودروی لوکس در کشور بودیم. معمولاً طبق آمار گمرک وارداتی که از طریق مبادی رسمی صورت میگیرد، بیشتر کالاهای مورد نیاز کشور است اما باید پرسید پس کالاهای لوکس از جمله خودروهای گرانقیمت چگونه وارد کشور میشود. به نظر میرسد دلیل افزایش واردات کالاهای لوکس مصوبه معاون اول رئیسجمهور درباره آزادسازی واردات کالاهای لوکس در ماههای نخست فعالیت دولت یازدهم است. متاسفانه دراین مدت شاهد روند فزاینده تبلیغات کالاهای لوکس خارجی در کشور هستیم که این کار موجب تمایل مصرفکنندگان ایرانی به خرید کالاهای خارجی میشود و عدهای با فرهنگسازی غلط، خرید کالای خارجی را به مردم تحمیل کردهاند که این مساله برای آینده تولید کشور بسیار خطرناک است. یادمان نرود که سازمان توسعه تجارت وظیفه دارد وضعیت تجارت خارجی کشور را به خوبی رصد کند و در اختیار دستگاههای مسؤول قرار دهد اما در حال حاضر این سازمان تنها به دنبال این است که به هر قیمتی میزان تجارت خارجی کشور را افزایش دهد که تبعات آن افزایش واردات کالاهای لوکس است حتی در حال حاضر شاهدیم علاوه بر کالاهای لوکس و عتیقه، خودروهای لوکسی وارد کشور میشود که واردات آن آسیب جدی به اقتصاد کشور وارد میکند. اگر امروز میگوییم بخش عمدهای از کالاهای لوکس و مصرفی از طریق قاچاق وارد کشور میشود یادمان نرود که واردات از این طریق از زوایای مختلف به جامعه صدمه وارد میکند که یک بخش آن تضییع درآمد و حقوق دولت است و از طرف دیگر موجب پایین آمدن بهرهوری جامعه میشود، چرا که وقتی برخی مشاهده میکنند که باید 8 ساعت در روز کار کرد و ماهانه کمتر از یک میلیون تومان حقوق گرفت، در حالی که عدهای در عرض یک ساعت میتوانند درآمد چند میلیون تومانی داشته باشند، قاعدتاً به این سمت متمایل میشوند. بنابراین باید مراقب خطر نهادینه شدن فرهنگ قاچاق در جامعه بود، چرا که وقتی افراد به کارهای کمزحمت و پردرآمد عادت کنند، نمیتوان آنها را مجبور به کارهای سختتر کرد.
حال با این سوال مواجهیم که آیا افزایش تعرفه میتواند منجر به کاهش واردات کالاهای لوکس شود؟ در پاسخ باید گفت لزوما افزایش تعرفهها کارساز نیست و حتی مشاهده میشود با افزایش تعرفه بازهم یک کالا از طرق مختلف از جمله قاچاق وارد کشور میشود، بنابراین باید تصمیم اساسی در این زمینه اتخاذ شود. مصرفکنندگان با استفاده از پیشرفت تکنولوژی و اتصال به سازمان تجارت جهانی متوجه میشوند که چه اجناسی در بازار وجود دارد و نسبت به مصرف آن ترغیب میشوند، بنابراین نمیتوان انتظارات مردم را از بین برد ولی باید انتظارات آنها را به سمت استفاده از کالای ایرانی سوق داد. ما باید روی تجارت و تولید داخل سرمایهگذاری کنیم و تا زمانی که تولید داخل تقویت نشود، مشکل واردات و استفاده از کالای خارجی برطرف نخواهد شد.
* رئیس مجمع واردات کشور