گروه سیاسی: پس از امضای قراردادهای 30 و 20 میلیارد یورویی دولت روحانی با فرانسه و ایتالیا، آلمان نیز برای آغاز تعامل اقتصادی با ایران پیششرط گذاشته و اعلام کرده تا زمانی که ایران بدهی خود به بیمه آلمانی را پرداخت نکند، توسعهای در مناسباتش با ایران انجام نخواهد داد. بدهی ایران به دولت آلمان بابت بیمه «هرمس» ۵۰۰ میلیون یورو معادل 569 میلیون دلار است. هرمس یک سازوکار بیمهای متعلق به دولت آلمان برای حمایت از شرکتهای آلمانی در صورت عدم پرداخت بدهی آنها توسط شرکتهای خارجی است. به گزارش «وطن امروز»، دولت روحانی برای از سرگیری روابط اقتصادی با طرف آلمانی، پیشتر چراغ سبز به طرف آلمانی داده بود و بر همین اساس نیز قرار بود در سفر هفته گذشته زیگمار گابریل، قائممقام صدراعظم آلمان و وزیر اقتصاد ژرمنها به تهران، طرفین درباره بدهی 500 میلیون یورویی ایران به توافق برسند اما به ناگاه در میانه هفته گذشته اعلام شد وزیر اقتصاد آلمان به دلیل بیماری نمیتواند در نشست کمیسیون اقتصادی ایران و آلمان شرکت کند. به گزارش نسیم، رسانههای اروپایی ضمن اعلام این خبر مدعی شدند قائممقام «آنجلا مرکل» صدراعظم آلمان، در تماس تلفنی با علی طیبنیا، وزیر امور اقتصادی و دارایی ایران اعلام کرده به دلیل کسالت در زمان دیگری به تهران خواهد آمد. در حالی که افکار عمومی منتظر موضع دولتمردان درباره لغو سفر وزیر آلمانی و رسمی شدن این خبر بودند، مسؤولانی دولتی ترجیح دادند 24 ساعت درباره این خبر سکوت کنند. در نهایت عصر روز دوشنبه 13 اردیبهشتماه وزارت امور اقتصادی و دارایی به عنوان میزبان «زیگمار گابریل» رسما سکوت خود را شکست و در بیانیهای با تایید خبر رسانههای خارجی اعلام کرد وزیر اقتصاد و انرژی آلمان به دلیل کسالت به تهران نخواهد آمد و کمیسیون مشترک ایران و آلمان در آیندهای نزدیک برگزار خواهد شد. با این حال وزارت اقتصاد اعلام کرد برای تسریع در روند همکاریها نشست اقتصادی 2 کشور را در سطح معاونان وزرا در روز 14 اردیبهشت در تهران برگزار میکند. همانطور که وزارت اقتصاد اعلام کرده بود، فردای روز اعلام بیانیه وزارت اقتصاد، سالن شهید مدرس این وزارتخانه میزبان نشست مشترک محمد خزاعی، رئیس سازمان سرمایهگذاری خارجی و «اوه بک میر» معاون وزیر اقتصاد آلمان به همراه 400 تن از فعالان اقتصادی 2 کشور بود.
لغو سفر وزیر آلمانی و تعهد ایران
پیش از سفر وزیر اقتصاد آلمان به ایران، زیگفرید روسوورم، عضو هیاتمدیره زیمنس در گفتوگویی با اشاره به بدهی ایران به بیمه هرمس و مذاکره مثبت طرف ایرانی و آلمانی برای پرداخت بدهی بیمه هرمس، گفته بود: «نتیجه این مذاکرات در سفر هفته آینده به تهران اعلام خواهد شد.». وی از عدم بحث بین طرفین درباره پرداخت بدهی گفت و تصریح کرد: شرکای ایرانی اعلام کردهاند میخواهند بدهی قدیمی به بیمه هرمس را پرداخت کنند و تنها این مساله باقی مانده است که تعویق پرداختیها را چطور حل کنیم. هر چند طرف ایرانی پرداخت بدهی به بیمه آلمان را پذیرفته بود ولی به ناگاه وزیر اقتصاد آلمان بدون توجه به مذاکرات فیمابین، پیششرطی را برای ایران میگذارد و اعلام میکند باید پیش از سفرش به تهران، تمام بدهی ایران به هرمس تسویه شود. بر همین اساس یک روز قبل از اعلام خبر لغو سفر قائممقام صدراعظم آلمان به تهران، مدیر شرکت پوشش بیمهای هرمس به ایران آمد تا ضمن دیدار با محمد خزاعی، معاون طیبنیا، شرایط را برای بازپسگیری این بدهی فراهم کند اما از قرار معلوم چون در مذاکرات با رئیس سازمان سرمایهگذاری خارجی به نتیجه دلخواهش نرسیده، به مقامات بالاتر اعلام کرده «زیگمار گابریل» را در جریان این موضوع قرار دهند. وزیر اقتصاد آلمان هم در پاسخ به نپرداختن این بدهی، به بهانه بیماری سفر خود را به ایران لغو کرد. به نظر میرسد ژرمنها که چندان به
نتیجه بخش بودن برجام خوشبین نیستند، ترجیح میدهند برای ارتباط تجاری با ایران همه جوانب پوششی آن را رعایت کنند و حتی تعهدات دولت آلمان به این بیمه دولتی را نیز از جیب ملت ایران تامین کنند! اوه بکمیر، معاون وزیر اقتصاد آلمان هم که به جای وزیر آلمانی به تهران سفر کرده بود، در نشست خبری خود اعلام کرد: ایران قول داده است بزودی بدهیهای قدیمی ناشی از تضمینهای صادراتی برای کالاهای صادراتی آلمانی را بپردازد و راه را برای صدور تضمینهای جدید هموار کند. ایران اکنون بدهیهای قدیمی خود را پذیرفته و به من قول داده که آنها را در کوتاهمدت
پرداخت کند». کارشناسان معتقدند دولت آلمان با این پیششرط برای صادرات به ایران خواهان دریافت یک باج 500 میلیون یورویی است که به نظر میرسد با لغو سفر قائممقام صدر اعظم آلمان به تهران توانست به هدف خود در این زمینه برسد.
پاسخ ضعیف وزارت اقتصاد
اما نکته دیگری که در برگزاری نشست اقتصادی هفته گذشته ایران و آلمان بدجوری توی ذوق زد، برگزاری کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و آلمان در سطح معاونان بود. محمد خزاعی، رئیس سازمان سرمایهگذاری خارجی در حالی این نشست را در سطح معاونان برگزار کرد که کمیسیون اقتصادی قبلی 2 کشور در برلین در سطح وزرا برگزار شده بود و لازم بود کمیسیون دومی که تهران میزبان آن بود هم در همان سطح برگزار شود. تقلیل دادن نشست کمیسیون اقتصادی مشترک ایران و آلمان به سطح معاون وزیر در شرایطی بود که میشد این نشست در زمان دیگری با حضور وزیر اقتصاد آلمان برگزار شود. در واقع لغو کمیسیون اقتصادی مشترک میتوانست پاسخ مناسبی به حرکت توهینآمیز قائممقام آنجلا مرکل در لغو سفر به تهران و باجخواهی از مقامات کشورمان باشد. برگزاری این نشست در تهران در سطح معاونان وزرا باعث شد معاون وزیر اقتصاد آلمان صراحتا در خاک کشورمان از موضع جمهوری اسلامی در قبال رژیم غاصب صهیونیستی انتقاد کند که البته معاون طیبنیا هم با تاخیر چند روزه پاسخ وی را داد اما نتوانست جسارت این مقام آلمانی را در خاک ایران جبران کند. با این حال خزاعی در نشست اقتصادی مشترک با هیات آلمانی اعلام کرد بیمه هرمس آلمان قرار است 7 میلیارد یورو وام ژرمنها به ایران را پوشش دهد. اما به نظر میرسد شرط مسؤولان این بیمه آلمانی برای پوشش این وام، دریافت بدهی 500 میلیون یوروییشان که معادل 2 هزار میلیارد تومان است از دولتمردان کشورمان است. با این تفاسیر باید دید باجخواهی مقامات آلمان از دولتمردان تدبیر و امید برای حضور در اقتصاد ایران، تا کجا ادامه خواهد داشت و مسؤولان دولتی چه زمانی پاسخ مناسبی را به این اقدامات توهینآمیز میدهند؟ پیش از این و در جریان سفر حسن روحانی به فرانسه، وی قرارداد خرید 118 فروند ایرباس را امضا کرد و قرار بود توافق نهایی به سرعت به امضای طرفین برسد. در این قرارداد ایران حاضر شد 12 فروند هواپیمای پهن پیکر A380 را که به دلیل فقدان مشتری خط تولید آن رو به تعطیلی میرفت، خریداری کند و طی آن جان تازهای به شرکت ایرباس بدهد ولیکن مدتی بعد همین شرکت فرانسوی اعلام کرد باید رضایت آمریکا را برای فروش این هواپیماها به ایران اخذ کند. اکنون بر خلاف آنچه از برجام انتظار میرفت، این ایران است که بهرغم سرمایهگذاری در اقتصاد کشورهای اروپایی، باید به آنها باج نیز بدهد!