گروه اجتماعی: خوزستان هنوز از خسارت سیلاب کمر راست نکرده که آرامآرام باید آماده میزبانی ریزگردها شود. مردم این خطه ارزشمند کشور بیشترین زیان را از تغییرات اقلیمی دیدهاند و با وجود این هنوز هم بیشترین تهدید طرحهای انتقال آب و سدسازی متوجه این استان است.
این در حالی است که اظهارنظر تازه استاندار یزد درباره انتقال آب از سرشاخههای کارون به یزد باعث رنجش اقشار گوناگون مردم خوزستان شده است. مجتبی گهستونی، فعال محیطزیست در اینباره بیان داشت: موضوع بحران کمآبی در خوزستان جدی است و سیلاب در خوزستان نشانهای برای پرآبی خوزستان نیست. زمانی که محدودیت کشت در بخشهایی از خوزستان اعلام میشود یعنی اینکه خوزستان تشنه است و با سیلی صورت خود را سرخ نگه میدارد.
به خطر افتادن حیات خوزستان
به گفته وی، در نتیجه طرحهای خطرناک انتقال آب بینحوزهای و سدسازیهاست که امروز شاهد نابودی و آلودگی اکوسیستمها و برهم خوردن تعادل اکولوژیک اقلیمی هستیم. گهستونی تأکید کرد: همه آنهایی که فکر میکنند اصرار مردم خوزستان به جلوگیری از انتقال آب از سرشاخههای کارون فقط برای بقای مردم خوزستان است سخت در اشتباهند، چون اگر این حساسیت درباره کارون و سایر رودخانههای خوزستان وجود نداشته باشد علاوه بر اینکه خوزستان نابود میشود کل سیستم کشور دچار نابودی میشود.
تقویت کانونهای گردوغبار در کشور
به گزارش مهر، خشکیدن بیش از یکصد رود کشور و خشک شدن دریاچههای ارومیه، حوض سلطان، بختگان و خشکیدن بخشهایی از تالابهای جازموریان، گاوخونی، انزلی و شادگان پیامد اجرای طرحهایی است که برای توسعه صنایع ناسازگار و مصارف نامولد و پرمصرف و بدون در نظر گرفتن پیامدهای حقیقی بر مردم و جوامع بومی ساخته و اجرا شدهاند. مهمترین راهکارها برای مهار کانونهای داخلی ریزگرد مانع شدن از انتقال آب سرشاخههای رودخانهها و احیای عرصههای طبیعی تخریبشده مانند تالابها، مناطق مرطوب و مراتع است. انتقال آب کارون از ۱۷ سرشاخه کارون بزرگ که شامل رودخانه دز هم میشود باعث شده انتقال ۳۰۰ میلیون مترمکعب آب از سال ۱۳۳۲ از طریق تونل کوهرنگ یک، ۲۵۰ میلیون مترمکعب از سال ۶۷ از طریق کوهرنگ 2، ۱۲۰ میلیون مترمکعب از چشمه لنگان و ۴۰ میلیون مترمکعب از خدنگستان، ضمن کاهش دبی رودخانهها، کم شدن حجم مخزن دریاچهها و ممنوعیت بسیاری از کشتها باعث گسترش ریزگردها با منشأ داخلی شود. گهستونی افزود: برای مردم خوزستان فرقی نمیکند که ریزگردهایی که مرگ تدریجی مردم خوزستان را رقم میزند منشأ داخلی دارد یا خارجی. اکنون
۴۰۰ هزار هکتار از اراضی مرغوب و حاصلخیز دشت خوزستان در نتیجه عواملی نظیر تغییر اقلیم از یکسو و اثرات سو برخی طرحهای عمرانی و سوءمدیریت منابع آب تبدیل به کانونهای ریزگرد شده است.
خسارات فراوان به مردم خوزستان
به دلیل حجم کمسابقه بارندگی در اول اردیبهشت حجم مخزن سد دز تکمیل و برای تخلیه مقداری از آب پشت سد دریچههای آن باز شد که با بازکردن دریچههای سرریز سد هر ثانیه ۹ هزار لیتر آب سرریز شد که با هشدار به مردم از آنان خواسته شد از مسیرهای مربوط به رهاسازی آب این سد دوری کنند که در پی افزایش دبی رودخانه دز سیلاب از شمال به سمت جنوب سرازیر و منجر به ایجاد مشکلات فراوان برای بیش از
۷۰ روستا در خوزستان شد و ساکنان برخی مناطق بحران زده در زمان وقوع سیلاب یا به مناطق امن منتقل شدند یا سعی شد نیازهای خوراکی روزانه آنها تامین شود. در آن مقطع با مدیریت اعمال شده و با توجه به حجم بارشها به مردم دزفول، شوشتر، شوش و اهواز هشدارهای پی در پی داده شد.
نگرانیها همچنان وجود دارد!
حال با توجه به اینکه در اردیبهشتماه شاهد سیلاب بودیم و حجم باران پیشبینی نشده منجر به ایجاد خسارتهای فراوان به مردم خوزستان شد این نگرانی وجود دارد آیا با توجه به اینکه به نظر میرسد ذخیره برفی حوزه بالادست از بین رفته باشد آیا در تابستان هم با ورودی نداشتن مناسب در پشت سدها مواجه خواهیم بود. وی ادامه میدهد: با اینکه به دلیل لایروبینشدن بستر رودخانههای اصلی خوزستان و نیز ساخت و سازهای غیرمجاز در اطراف رودخانه و کاهش عرض بستر، شاهد بروز سیل در دشت خوزستان بودیم باید بپذیریم سیل اخیر در خوزستان، نه تنها میتواند اراضی شور جلگه خوزستان را آبشویی کرده و مواد حاصلخیز فراوانی به آن تزریق کند، بلکه با ورود به خلیجفارس از طریق بهمن شیر و اروندرود، میتواند جریان پس رونده حاکم در مصب ورودی به خلیجفارس تا خورموسی را متحول کرده و میزان تخمریزی ماهیها را به شکل محسوسی افزایش دهد.