میکاییل دیانی: انتخابات 92 از 2 حیث مورد توجه است، یکی شکلگیری جریان نومحافظهکار سیاسی ذیل هاشمیرفسنجانی و دیگری بازسازی و ایجاد یک روزنه برای حیات سیاسی اصلاحطلبی، اگرچه در این پازل بیش از آنکه اصلاحطلبان بردی کسب کنند به یک محمل اجتماعی برای نضج این نومحافظهکاری بدل شدند.
این جریان که خود را صاحب پایگاه اجتماعی و سبد آرای اختصاصی میدانست در آستانه انتخابات 92 بالاجبار گزینه خود برای انتخابات ریاست جمهوری را کنار گذاشت و زیر چتر نومحافظهکاری به حمایت از روحانی پرداخت که گزینه این جریان برای انتخابات بود.
این نومحافظهکاری که تحت نظر هاشمی شکل گرفته است، تنها یک دغدغه دارد و همه رفتارهایش معطوف به یک مساله است و آن «ماندن در قدرت» است، آن هم از مسیر عقل ابزاری. این جریان تکنوکرات هیچ دغدغه فرافکنی و فراتکنیکی را اعم از دین و اخلاق در مناسبات تصمیمگیری خود به رسمیت نمیشناسد و در این بین آنان که هویت خود را زیر سوال بردند اصلاحطلبان بودند و حتی به آنها «رحم اجارهای دولت» نیز لقب دادند. گام اول بازی سیاست برای نومحافظهکاری و اصلاحطلبی، تحقیر اصلاحطلبان بود. اما آنها گام دوم را در انتخابات اسفند 94 با جدیت بیشتری شروع کردند و جلسات شورای سیاستگذاری اصلاحطلبان از ماهها پیش از انتخابات مجلس دهم شروع شد؛ اواسط دیماه بخشی از جریان اصلاحات با بیان اینکه لیست مجزا به سرلیستی عارف خواهد داد تلاش داشت خود را از زیر پرچم این نومحافظهکاری خارج کند اما ورود افرادی چون کرباسچی، حسین مرعشی، عطریانفر و دیگران به صحنه نه تنها جدایی اصلاحطلبان را منتفی کرد، بلکه ضلع سومی را به این ائتلاف اضافه کرد که همانا طرفداران لاریجانی در مجلس شورای اسلامی بودند. اگرچه ائتلاف هیچگاه به رسیدن به «حداکثر مطلق خواستهها»ی طرفین منجر نمیشود اما با این منطق اصلاحطلبان به «حداقل ممکن» خود نیز دست نیافتند و مجبور شدند به کسانی رأی دهند که گاه در برخی مواضع اختلاف 180 درجهای با آنها داشتند.
پس از پایان انتخابات دوباره مرحله جدیدی از مانورهای سیاسی برای اصلاحطلبان شروع شده است، اگرچه آنها اقلیت صندلیهای مجلس را کسب کردهاند اما رسانههای اصلاحطلبی و افراد آنها بر ریاست عارف اصرار دارند. شکوریراد، دبیر حزب اتحاد ملت میگوید «اصلاحطلبان از ریاست دکتر عارف در انتخابات مجلس حمایت میکنند». وی گفته با توجه به جلسه فراکسیون امید طبیعی است عارف رئیس مجلس شود. کواکبیان، دبیر مردمسالاری و از منتخبان لیست امید هم گفته «گزینه اصلاحطلبان برای ریاست مجلس دهم آقای دکتر عارف است». وی گفته «ما مسلما از عارف برای ریاست مجلس دهم حمایت میکنیم و تنها یک کاندیدا برای ریاست مجلس دهم در فراکسیون امید وجود دارد که آن هم عارف است». الیاس حضرتی نیز گفته «تلاش ما ریاست عارف در مجلس دهم است». عارف نیز تمام قد در میدان مبارزه برای ریاست مجلس ایستاده و میگوید «شخصا حق ندارم به خواست مردم بیتوجهی کنم و مطمئنا براساس مطالبه اکثریت جامعه که به دنبال تغییر در مجلس بودند عمل میکنم، زیرا اگر بخواهیم به خواست مردم بیاعتنا باشیم آیندگان درباره ما داوری خوبی نخواهند کرد». عارف اعلام کرده «کسی که عقبنشینی میکند، اصلاحطلب نیست.» اگرچه وی خود در انتخابات سال 92 مجبور به عقبنشینی شد. در این بین همگام با آنها همه رسانههای موسوم به اصلاحطلبی بر ادامه ماندن عارف در رقابت بر سر ریاست مجلس اصرار دارند.
اما طرف دیگر ماجرا چندان علاقهمند به این مساله نیست، روزنامهای که بیشتر آن را بهعنوان روابط عمومی هاشمی میشناسند در جریانی مغایر باقی رسانههای اصلاحطلب هر روز از عقبنشینی اصلاحطلبان دم میزند و میخواهد به اصلاحطلبان بقبولاند که اصلاحات باید ریاست مجلس را کنار بگذارد و به ریاست شریک سیاسی روحانی-لاریجانی- قانع شود. این رسانه در شمارههای پیش خود حتی در مطلب اصلی خود با تیترهای «عارف و لاریجانی پیش از آغاز مجلس تصمیم بگیرند»، «ریاست در صحن مجلس اشتباه بزرگ است» و... اصرار دارد پیش از انتخابات ریاست مجلس، عارف
ـ اگرچه بهصورت محترمانه ـ به نفع لاریجانی کنار بکشد.
حال اصلاحطلبان در گام دوم خود از هر سو قدم بردارند دچار «تحقیر مضاعف» میشوند؛ از سویی اگر عارف تا آخرین مرحله پای نامزدی برای ریاست مجلس بایستد و در هنگامه رأیدهی مغلوب جریان اکثریت مجلس شود، تلاشهای 2 ماهه آنها و شادیهای رسانهای که به بدنه منتقل کرده بودند از بین میرود و سرخوردگی شدید در بین بدنه اصلاحطلبان صورت میگیرد، در وجه دیگر این بازی اگر فشار نومحافظهکاران بر جریان اصلاحطلبی موثر شود و همچون خرداد 92 در خرداد 95 هم عارف کنار بکشد، گام دوم تبدیل به تحقیر مضاعف اصلاحطلبی میشود که این نیز به نوبه خود سرخوردگی بدنه را به همراه خواهد آورد.