گروه اجتماعی: خلیج گرگان با بحرانهای متعددی درگیر است و کارشناسان معتقدند اگر اقدام فوری انجام نشود در کمتر از یک دهه خلیجی به جا نمیماند و با تکرار فاجعه دریاچه ارومیه روبهرو خواهیم شد. خلیج 4هزار هکتاری گرگان یکی از بزرگترین مخازن آب شیرین متصل به دریای مازندران است و تداوم زندگی بسیاری از جانداران در بزرگترین دریاچه زمین به اتصال این خلیج با دریا وابسته است. خلیجی که با مشکلات متعدد دست و پنجه نرم میکند و فعالان و مدیران محیط زیست معتقدند با ادامه روند کنونی ممکن است بزودی تبدیل به نسخه دیگری از دریاچه ارومیه شود.
خلیج گرگان در سراشیبی سقوط
اسماعیل مهاجر، مدیرکل محیط زیست استان گلستان در این باره بیان داشت: عمق خلیج گرگان که در نقاط عمیق به حداکثر ۳ متر میرسید اکنون در اثر رژیم رسوبگذاری به 5/1 متر کاهش پیدا کرده است، به همین دلیل به سرعت به سمت نابودی پیش میرود. به گفته وی، چنانچه روند کنونی ادامه داشته باشد و کارهای عاجل و فوری انجام نشود خلیج گرگان نیز سرنوشتی همچون دریاچه ارومیه پیدا خواهد کرد. مهاجر تصریح کرد: اگر همین روال تغییرات اقلیمی و پسروی آب دریا ادامه پیدا کند، فکر میکنم در کمتر از یک دهه دیگر نتوان خلیج گرگان را خلیج نامید و به یک دریاچه ماندابی تبدیل خواهد شد که خودش منشأ بسیاری از بیماریها میشود.
گونههای جانوری در معرض تهدید
همچنین حر منصوری، از فعالان محیط زیست استان مازندران با توجه به اهمیت خلیج گرگان به مهر اظهار داشت: اگر ارتباط خلیج گرگان با دریای مازندران به واسطه کانال چپاقلی به هر دلیلی محدودتر از گذشته شود به طور قطع روی اکوسیستم دریای خزر تأثیر بسزایی خواهد داشت چون خلیج گرگان یکی از زادگاههای اصلی خانوادههایی از ماهیان استخوانی و غضروفی است.
خلیج گرگان یا مخزن فاضلاب
مهاجر، مدیرکل محیط زیست استان گلستان درباره مشکلات زیستمحیطی این خلیج افزود: فاضلابهای خانگی، صنعتی و کشاورزی، چه از طرف مازندران و چه گلستان، در خلیج خالی میشود که قسمت اعظم آن تصفیه نشده است. افزایش آلودگیها باعث میشود که آلودگی آب دریا بشدت بالاتر برود و علاوه بر میزان تبخیر شوری آب خلیج و دریای خزر بشدت افزایش پیدا کند.
20 درصد تالاب خشک شده است
منصوری، از فعالان محیط زیست استان مازندران خاطرنشان کرد: خلیج گرگان در همسایگی مردم و شالیزارها یا استخرهای پرورش ماهی و زمینهای کشاورزی است و کنترل کافی روی این موضوع وجود ندارد. متأسفانه با کاهش آب تالاب، ورود شکارچیان به منطقه خیلی خیلی جدی شده و هرچند در یکی، دو سال گذشته تلاش بسیار زیادی برای کنترل منطقه انجام شده اما منطقه به طور جدی از صید و شکار غیرقانونی رنج میبرد. وی یادآورشد: در حال حاضر یکپنجم حجم تالاب در
۱۰سال گذشته خشک شده است و این روند از سمت غرب در حال رشد است.
سازمان محیط زیست موظف به پیگیری
این در حالی است که مدیرکل محیط زیست استان گلستان درباره راهکارهای نجات خلیج گرگان افزود: باید برنامههایی را هم در سطح ملی و هم در سطح استانهای مازندران و گلستان در پیش بگیریم تا خلیج را نجات دهیم.
اسماعیل مهاجر تصریح کرد: پیشنهاد خاص ما این است که مطالعه جامعی روی خلیج و شبهجزیره میانکاله و اتصالش به دریای خزر انجام بگیرد تا بتوانیم اثرات خلیج بر محیط و اثرات عوامل محیطی بر خلیج را ببینیم و برای کارهای لازم اقدام کنیم. وی با اعلام اینکه باید یک سری اقدامات عاجل و آنی انجام شود، گفت: باید کانال خوزینی که عرضش ۷۰ متر و طولش 2هزار و500 متر است را به عمق ۳ متر لایروبی کنیم تا جریان گردش آب در خلیج بخوبی انجام بگیرد و خودپالایی خلیج هم انجام شود. به گفته وی، شورایعالی امنیت ملی برای نجات خلیج، مصوبهای گذرانده است و سازمان محیط زیست را موظف کرده که کارگروهی تشکیل دهد و نسبت به مساله خلیج چارهجویی کند.
شمارش معکوس برای آغاز بحران
مدیرکل محیط زیست استان گلستان یک راه حل میانمدت دیگر را ایجاد نهری از داخل میانکاله از سمت بهشهر دانست و تاکید کرد: به این ترتیب میتوانیم آب دریا را از آن سمت به خلیج گرگان بیاوریم. وی تصریح کرد: با مقامات استانی جلساتی در شورای تأمین استان برگزار شده و نتیجه آن بوده که محیط زیست مطالعات را تکمیل کند و همه پیشنهادها را ارائه دهد. همچنین برخی از فعالیتهای آنی با امکانات و تجهیزات استانی و تزریق برخی اعتبارات ملی انجام شود. این گزارش را طی ۱۰ روز آینده به استاندار ارائه خواهیم کرد زیرا موضوع خیلی جدی است. اگرچه هنوز به بحران نرسیده است اما چیزی به بحران نمانده و باید فرآیند نجات را آغاز کنیم.