گروه اقتصادی: دولت یازدهم به جای اینکه از توان داخلی استفاده کند و جلوی واردات بنزین را بگیرد بر واردات بنزین تاکید می‌کند. به گزارش «وطن‌امروز» مسؤولان سابق پتروشیمی اعتقاد دارند با توجه به ظرفیت و توان داخلی امکان تولید بنزین داخلی وجود دارد اما دولت یازدهم که باید جلوی خروج ارز را بگیرد، خود متولی این کار شده و بنزین وارد می‌کند. در این‌باره مدیرعامل سابق شرکت ملی صنایع پتروشیمی گفت: می‌توان همچون گذشته، تا راه‌اندازی کامل پالایشگاه‌ها از توان تولید داخل در بنزین پتروشیمی‌ها استفاده کرد، زیرا واردات بنزین مستلزم خروج ارز از کشور است. عبدالحسین بیات افزود: در شرایط کنونی اولویت اصلی، توجه به توسعه صنعت پالایشگاهی بوده که بر این اساس، باید تمام امکانات کشور را برای بهره‌برداری زودتر از پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس بسیج کرد. به گفته بیات، با بهره‌برداری از پروژه پالایشگاه خلیج‌فارس، تراز تولید بنزین کشور نسبت به تراز مصرف مثبت شده و امکان صادرات بنزین هم به وجود خواهد آمد. وی اعلام داشت: درحال حاضر امکان استفاده از تولید بنزین پتروشیمی‌ها وجود داشته هرچند که این امر بسته به نظر شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی است. مدیرعامل سابق شرکت ملی صنایع پتروشیمی با بیان اینکه کشور همچنان می‌تواند از پتانسیل صنعت پتروشیمی در جایگزینی بنزین تولید داخل در مقابل بنزین وارداتی استفاده کند به نسیم آنلاین گفت: برای پیشرفت در راه‌اندازی پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس باید همه امکانات بسیج شود. به گفته بیات، به بهره‌برداری نرسیدن پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس منجر به استمرار در خام‌فروشی منابع هیدروکربوری کشور و پذیرش خسارت سنگین خواهد بود. وی ادامه داد: در حال حاضر، تامین ارز کشور با سختی همراه است که با واردات بنزین این ارزها هم صرف آن می‌شود. وی افزود: با بهره‌برداری از پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس، این خسارت‌ها در عین حال حذف می‌شود. این کارشناس  صنعت پتروشیمی اظهار داشت: واردات هر نوع کالایی از جمله بنزین که توانایی تولید آن در داخل وجود دارد، مغایر با سیاست‌های اقتصاد مقاومتی است. بیات بیان داشت: در شرایط حاضر، در صنعت پتروشیمی ظرفیت‌های جذب نشده فراوانی وجود دارد که ظرفیت اسمی پالایشگاه‌ها متناسب با سرمایه‌گذاری انجام شده نیست، بنابراین باید با حل معضلات فرارو، توان تولیدی پالایشگاه‌ها را به ظرفیت اسمی رساند. وی اذعان داشت: با ارتقای کیفیت پالایشگاه‌ها می‌توان تولید بنزین‌های پالایشگاه‌های قدیمی را افزایش داد.
علت واردات چیست
مهم‌ترین علتی که دولتی‌ها به واردات بنزین اصرار دارند توافقات نانوشته برجام است. طبق گفته برخی مسؤولان به علت محدودیت انتقال پول به ایران، اروپایی‌ها از ایران نفت می‌خرند و بنزین می‌فروشند! بر این اساس هم‌اکنون قراردادی بین شرکت ملی نفت ایران و «ویتول سوییس» به منظور تهاتر نفت‌خام و گازوئیل با بنزین امضا شده است و پول حاصل از صادرات نفت‌خام یا گازوئیل به این شرکت سوییسی با پول واردات بنزین به نوعی تسویه مالی می‌شود. علاوه بر این، مذاکراتی با پالایشگاه‌های نفت آسیایی هم برای تهاتر نفت‌خام در قبال بنزین انجام شده و بخشی از هزینه‌های واردات گسترده بنزین از محل تهاتر تامین و جبران می‌شود.
شکسته شدن رکورد واردات بنزین
حجم واردات بنزین ایران در طول 3 سال فعالیت دولت تدبیر و امید از یک‌ میلیون لیتر در روز به بیش از ۱۲ میلیون لیتر افزایش یافته است و پیش‌بینی می‌شود با توجه به سیاست‌های شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، حجم واردات امسال حتی از مرز ۱۵ میلیون لیتر در روز عبور کند. عباس کاظمی، معاون وزیر نفت اخیرا در جمع خبرنگاران با اشاره به افزایش واردات بنزین به ۱۲ میلیون لیتر در روز، گفته است: هدف از افزایش بی‌سابقه واردات این فرآورده نفتی بالا بردن سطح ذخیره‌سازی‌هاست.  از سوی دیگر در حالی از ابتدای فروردین ماه سال جاری تاکنون بالغ بر ۱۲ میلیون لیتر بنزین وارد کشور شده که حجم خرید خارجی این فرآورده استراتژیک نفتی در سال ۱۳۹۳ به عنوان سال نخست فعالیت دولت تدبیر و امید تنها 4 میلیون و ۷۰۰ هزار لیتر در روز بوده است.  براساس آمارهای رسمی ارائه شده توسط شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، حجم واردات بنزین در سال ۱۳۹۳ به‌عنوان سال نخست فعالیت دولت یازدهم 7/4 میلیون لیتر در روز بوده که نسبت به سال ۹۲ حدود ۳۱ درصد رشد داشته است.  طبق این گزارش رسمی، ایران در سال ۱۳۹۳ حدود یک‌ میلیارد و ۷۰۰ میلیون لیتر به ارزش تقریبی یک ‌میلیارد دلار بنزین وارد کشور کرده است.  از سوی دیگر سال گذشته هم حجم واردات بنزین در مقایسه با سال ۱۳۹۳ با افزایشی نزدیک به 2 برابر از 7/4 میلیون لیتر در روز به بیش از ۹ میلیون لیتر در روز افزایش یافت. از این‌رو سال گذشته حدود 3 میلیارد و ۲۰۰ میلیون لیتر بنزین به ارزش بیش از یک‌ میلیارد دلار وارد ایران شد و با سقوط آزاد قیمت جهانی نفت‌خام و به تبع آن فرآورده‌های مختلف نفتی از جمله بنزین، شانس با دولتمردان یار بود که هزینه کمتری خرج واردات این فرآورده نفتی کرده‌اند.  در این بین همزمان با وعده‌های مختلف مسؤولان شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی مبنی بر خودکفایی بنزین اما حجم واردات این محصول پرطرفدار نفتی از ابتدای سال‌جاری بار دیگر با افزایشی حدود ۳۰ درصدی از ۹ به ۱۲ میلیون لیتر در روز افزایش یافته است.  این حجم واردات گسترده بنزین درحالی کلید خورده است که از اواخر سال گذشته تولید بنزین در برخی مجتمع‌های پتروشیمی همچون پتروشیمی بندر امام آغاز شده و با وجود از سرگیری تولید بنزین در پتروشیمی‌ها شاهد رشد افسارگسیخته واردات هستیم.  در این‌باره سیدحمید حسینی، عضو هیات‌مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی به «وطن‌امروز» گفت: در زمینه علت واردات بنزین به کشور نباید از این موضوع غافل شویم که دست شرکت نفت برای دریافت پول نفت از خارجی‌ها بسته است، بنابراین ترجیح می‌دهد از «تهاتر» استفاده کند و در ازای تحویل نفت به خارجی‌ها، بنزین دریافت کند، چراکه اروپایی‌ها توان پرداخت پول به شرکت نفت را ندارند.  وی با انتقاد از بلاتکلیف بودن پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس برای تولید انبوه بنزین می‌گوید: وارد مدارشدن این پالایشگاه با اما و اگرهای فراوانی همراه است و در این شرایط نمی‌تواند به تولید بنزین قابل عرضه در کشور بپردازد.  وی در پاسخ به این سوال که «وضعیت و شرایط فعالیت بخش خصوصی نفت، گاز و پتروشیمی در دوران پسابرجام چگونه است» می‌گوید: شاید برای دولت و اوضاع اقتصادی کشور خوب باشد اما واقعیت این است که بخش خصوصی بدجور گرفتار شده و توان رقابت با شرکت‌های «گردن کلفت» را ندارد.  حسینی می‌افزاید: به هر دلیل، شرکت نفت ترجیح می‌دهد به خارجی‌ها اعتماد کند، چراکه بسیاری از آنها شرکت‌های نامدار  و مطرحی هستند، بنابراین شرکت نفت و نهادهای دولتی سراغ آنها می‌روند و به آنها فضا و امکانات و فرصت می‌دهند.