دانش پورشفیعی: هر سال با آغاز ماه مبارک رمضان موضوع قیمت‌گذاری و ذخیره‌سازی کالاهای اساسی بیش از دیگر زمان‌ها اهمیت پیدا می‌کند. البته این به آن معنا نیست که مردم در روزها و شب‌های دیگر نیازی به کالاهای اساسی ندارند، بلکه در این روزها تهیه برخی کالاها به‌دلیل مصرف بیشتر آن اهمیت می‌یابد و به‌تبع آن شهروندان نیز در تلاشند گوشت، برنج و روغن مورد نیاز این روزها را خریده و به میزان نیاز ذخیره کنند. جز این 3 کالا در ماه رمضان چند کالای دیگر هم هست که باتوجه به پرفروش بودن‌شان، از اهمیت خاص قیمتی برخوردار می‌شوند؛ خرما و زولبیا- بامیه را می‌توان از جمله این کالاها برشمرد. با در نظر گرفتن این موارد، دولت در بهار 1395 تصمیم گرفته است آزادسازی قیمت برخی از کالاها را در آستانه ماه رمضان آغاز کند. این آزادسازی نیز به این صورت است که دولت و سازمان‌های وابسته به آن اقدام به قیمت‌گذاری کالا نمی‌کنند بلکه وظیفه‌شان تأمین و عرضه کالاهای اساسی با قیمت موجود در بازار است. برای این منظور محمد شریعتمداری، معاون اجرایی رئیس‌جمهوری بخشنامه طرح تنظیم بازار کالاهای ماه مبارک رمضان با عنوان «طرح ضیافت» را برای مدیریت و کنترل قیمت‌ها در این روزها به ارگان‌های جهادکشاورزی، سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت، شرکت بازرگانی دولتی ایران، شرکت پشتیبانی امور دام، سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، استانداران سراسر کشور و دستگاه‌ها و سازمان‌های ذی‌ربط ۶ ارگان مرتبط ابلاغ کرد.  به گزارش «وطن امروز» براساس این ابلاغیه، شبکه تامین‌کننده و توزیع‌کننده اقلام طرح ضیافت در سراسر کشور موظف هستند کالاهای اساسی مشمول طرح را قبل از آغاز ماه رمضان با قیمت حاشیه بازار عرضه کنند تا از افزایش قیمت این اقلام در ماه مبارک جلوگیری شود.  براساس این بخشنامه، اقلام اساسی مشمول طرح تنظیم بازار ماه مبارک رمضان در بخش اقلام پروتئینی شامل گوشت مرغ، گوشت قرمز و تخم‌مرغ و محصولاتی نظیر برنج، روغن، شکر، خرما، لبنیات، نان، شیرینی‌جات (زولبیا و بامیه) و حبوبات است. این بخشنامه به دستگاه‌های تأمین‌کننده، توزیع‌کننده و ناظر اجرای طرح مانند سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، سازمان تعزیرات حکومتی، سازمان بازرسی کل کشور و همه سازمان‌های جهاد کشاورزی و صنعت، معدن و تجارت استان‌ها، سازمان میادین میوه و تره‌بار، اتحادیه صنایع لبنی، انجمن صنفی صنایع روغن نباتی، مرکز اصناف و امور بازرگانان اتاق اصناف ایران و فروشگاه‌های زنجیره‌ای ابلاغ شده است.  براساس این ابلاغیه، شبکه تامین‌کننده و توزیع‌کننده اقلام طرح ضیافت در سراسر کشور موظفند کالاهای اساسی مشمول طرح را با قیمتی کمتر از قیمت بازار عرضه کنند که سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان مجری این طرح است.  در این ابلاغیه آمده است: شرکت‌های بازرگانی دولتی ایران و شرکت پشتیبانی امور دام به‌عنوان دستگاه‌های مجری متعهد این طرح فهرست اقلام اساسی قابل عرضه خود را با بهره‌گیری از تجارب سال‌های گذشته و نیز مقدار تامین کالا برای هر استان تهیه و به همه استان‌ها ارسال کنند تا هر استان متناسب با نیاز خود اقدام به برنامه‌ریزی تأمین و توزیع اقلام مورد نیاز خود کند.  در این گزارش تاکید شده است دفتر ساماندهی و توسعه تجارت گزارشی از وضع تولید، تامین، ذخایر و قیمت گوشت قرمز و خرما را با همکاری دستگاه‌های ذی‌ربط تهیه کند و براساس هماهنگی‌های معموله نسبت به تامین و عرضه آن اقدام شود. در این میان دفتر ساماندهی و توسعه تجارت به عنوان مسؤول اجرای طرح ضیافت ماه مبارک رمضان تعیین شد. این نخستین‌‌بار است که دولتی با فرارسیدن ماه مبارک رمضان برخلاف دولت‌های گذشته اقدام به تشکیل جلسات گوناگون برای قیمت‌گذاری کالاها نمی‌‌کند و نرخ کالاهای اساسی و عرضه و تقاضا آن را به حاشیه بازار می‌سپارد.  نکته دیگر اینکه معاون اجرایی رئیس‌جمهور، سازمان حمایت را موظف کرده بر قیمت‌گذاری در حاشیه بازار نظارت داشته باشد که نشان می‌دهد اختیارات این سازمان در سرکوب قیمت‌ها کم شده و از رفتارهای پلیسی خود فاصله گرفته است.
از بخشنامه شریعتمداری بی‌خبرم!
علی فاضلی، ‌رئیس اتاق اصناف ایران در پاسخ به این پرسش «وطن امروز» که آیا از ابلاغ این بخشنامه خبر دارید و به دست شما رسیده است؟‌ گفت: تاکنون چنین بخشنامه‌ای را ندیده‌ام اما با توجه به جزئیات آن که اکنون برایم خواندید می‌توان آن را اجرایی کرد.  فاضلی باور دارد که اجرای این بخشنامه بازار را متعادل می‌کند و حداقل اصناف و اتحادیه‌ها می‌فهمند که باید قیمت‌گذاری و بازار را مدیریت کنند. رئیس اتاق اصناف ایران با تایید این گفته که چنین رویکردی سبب جلوگیری از افزایش تب قیمتی کالاها خواهد شد، ادامه داد: اکنون به فراوانی کالا در فروشگاه‌ها و انبارها روبه‌رو هستیم.  او با تأکید بر قیمت‌گذاری زولبیا- بامیه در اتاق اصناف ایران خاطرنشان کرد: روز 16 خرداد در جلسه‌ای قیمت این دو محصول را تعیین و ابلاغ خواهیم کرد.  فاضلی ضمن ابراز مخالفت با برگزاری نمایشگاه‌های ضیافت ادامه داد: نیازی به برپایی اینگونه نمایشگاه‌ها نیست مگر اینکه بخواهیم هزینه سرباری را به مردم تحمیل کنیم.  او با تصریح اینکه قیمت خرما در 2 ماه اخیر به اندازه کافی افزایش پیدا کرده، از ثبات قیمتی آن در حال حاضر خبر داد. گفتنی است، از یک ماه پیش هر بسته رطب مضافتی از 6500 تومان به 9500 تومان افزایش پیدا کرده است. از سوی دیگر رضا باکری، دبیر انجمن صنایع لبنی ایران در این‌باره به «وطن امروز» گفت: بخشنامه طرح ضیافت را به کارخانجات ارسال کرده‌ایم و اجرای آن برای ماه مبارک رمضان قطعی است.  باکری در پاسخ به اینکه، بخشنامه یاد شده چه تاثیری در آرامش بازار خواهد داشت، اظهار داشت: بازار لبنیات الان هم در آرامش است، چراکه این محصولات به صورت مازاد بر مصرف در فروشگاه‌ها انباشته شده و خریدار ندارد بنابراین بازار به خودی خود آرام شده و اشباع است.  باکری تصریح کرد: با این حال، عرضه‌کنندگان و تولیدکنندگان لبنیات می‌توانند امیدوار باشند از فرصتی که این بخشنامه برای آنها فراهم می‌کند بهره بگیرند و با حضور در غرفه‌های جهاد کشاورزی، محصولات خود را با تخفیف به مشتریان ارائه کنند. باکری اظهار امیدواری کرد هم مردم و هم تولیدکنندگان از این طرح استفاده و بهره خوبی داشته باشند. همچنین ناصر نبی‌پور، رئیس هیأت مدیره اتحادیه مرغداران تخم‌گذار استان تهران در این‌باره اظهار داشت: تجربه نشان داده دولت به عهد خود وفا نمی‌کند. نبی‌پور با اشاره به قیمت تمام شده هر کیلوگرم تخم‌مرغ به میزان 3600 تومان، از عرضه آن در بازار به قیمت هر کیلو 3هزار تومان خبر داد و خاطرنشان کرد: در بخشنامه یاد شده آمده که این کالاها با قیمتی کمتر از قیمت بازار تهیه و عرضه شود که هم‌اکنون محصول تخم‌مرغ با این رویه عرضه می‌شود. وی باور دارد دولت در کالاهایی وارد می‌شود که رنگ و بوی سیاسی دارد و اگرچه قیمت‌گذاری کالا در حاشیه بازار خوب است اما دولت در نهایت این کار را انجام نمی‌دهد. نبی‌پور هم از وجود چنین بخشنامه‌ای اظهار بی‌اطلاعی کرد.
سازمان حمایت هم بی‌خبر بود!
برای پیگیری این بخشنامه در تماسی با غلامرضا کاوه، مدیر روابط عمومی و سخنگوی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان دراین‌باره سخن گفتم که ایشان از چنین بخشنامه‌ای باخبر نبود و اگرچه قول پیگیری داد اما در ادامه پاسخ تماس‌های پیاپی «وطن‌ امروز» را برای توضیح تکمیلی و بیشتر به‌رغم قولی که داده بود، نداد. جالب آنکه سازمان حمایت مصرف‌کنندگان ناظر و مجری اجرای طرح ضیافت است.
قیمت مرغ در رمضان
در همین حال محمد یوسفی، دبیر انجمن مرغ گوشتی با بیان اینکه قیمت مرغ که هفته گذشته تا ۶۷۰۰ تومان افزایش یافته بود در هفته جاری و در آستانه ماه رمضان به ۶ هزار تا ۶۲۰۰ تومان کاهش یافت، گفت: قیمت مرغ عمده در میدان بهمن به 5500 تا 5700 و مرغ زنده در مرغداری به 3800 تا 4000 تومان رسیده است. به‌گفته یوسفی، به نظر نمی‌رسد در ماه رمضان تغییر مشخصی در قیمت مرغ برای مصرف‌کننده و تولیدکننده داشته باشیم و حداکثر تغییرات قیمتی که برای این محصول در این روزها پیش‌بینی می‌شود 4 تا 5 درصد است.