گروه اقتصادی: ژنرالهای اقتصادی دولت یازدهم با شعارهای رنگارنگ و حرفهای قشنگ کار خود را آغاز کردند اما عملکرد 1000 روزه آنها نشان میدهد هیچکدام از برنامههای اقتصادی مسؤولان گرهی از مشکلات باز نکرده است. حتی حامیان دولت نمیتوانند این موضوع را کتمان کنند که در اکثر حوزههای اقتصادی عقبگرد داشته و شاهد رشد قابل توجهی نبودهایم. اقتصاد پاشنه آشیل دولتی شده که فکر میکرد با برجام قرار است معجزهای رخ دهد اما حالا خود دولتمردان میدانند با برجام هم تقریبا هیچ چیز عاید اقتصاد نشده است. مسؤولان حتی در نگارش آییننامههای اجرایی هم مشکل دارند و به نظر میرسد به جای طرحهای بیتاثیر اما جذاب مانند وام 25 میلیونی خودرو، باید یک انقلاب در تصمیمگیریهای اقتصادی رخ دهد. رویه حدود 3 سال اخیر تیم اقتصادی دولت – و حتی رئیس دولت - این بوده که مشکلات را به گردن دولت سابق میانداختند و وعده اصلاح امور را میدادند. اکثر کارشناسان به این موضوع اذعان دارند که دولت به جای اقدام و عمل، شعار و وعده داده است. غلامرضا مصباحیمقدم، اقتصاددان با تأکید بر اینکه خروجی تصمیمات اقتصادی دولت روشن نیست، یادآور شد: معتقدم اگر مدیریت قوی نسبت به منابع ریالی و ارزی موجود صورت بگیرد به خوبی میتوان از رکود خارج شد. دولت حالت صبر و انتظار برای بنگاههای اقتصادی ایجاد کرد، به گونهای که باید صبر کنیم تا گشایش صورت بگیرد و همین عامل منجر به تشدید رکود شد. عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نهم افزود: اگر چنین امیدی به بنگاهها داده نمیشد رکود تشدید نشده و از ظرفیتهای موجود بهرهمند میشدیم. بنگاههای اقتصادی زیادی تعطیل بوده و نیازمند سرمایه در گردش هستند، پس باید منابع بانکها مدیریت و به سمت تولید هدایت شود. این امر نیازمند نظارت جدی و قوی از سوی دولت است. این اقتصاددان افزود: ظرفیتهای خالی و آماده به کاری در بنگاههای اقتصادی وجود دارد که با مدیریت حتماً میتوان آنها را از رکود خارج کرد. وی درباره وضعیت مبارزه دولت با قاچاق کالا تصریح کرد: قاچاق مسالهای نیست که دولت نداند منشأ آن چیست و کجاست. امروز عمده دولتمردان و کارشناسان در این رابطه اظهارنظر میکنند و میدانند قاچاق از مبادی رسمی گمرکی صورت میگیرد. معنا و مفهوم این موضوع این است که نظارت قوی و جدی باید در واردات کالا صورت بگیرد. این اقتصاددان به قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز اشاره کرد و افزود: 2 سال پیش این قانون تصویب شد اما هنوز برخی آییننامههای آن نهایی نشده. این قانون تقسیم کار خوبی بین دستگاهها انجام داده است. این کارشناس مسائل اقتصادی در پاسخ به این سوال که آیا شاهد پیگیریهای جدی در زمینه قاچاق از سوی دولت هستیم، گفت: اگر شاهد این پیگیریها بودیم که قاچاق گسترده نمیشد به طوری که اکنون خود دولتمردان نیز از بزرگی قاچاق مینالند.
اجرا، چالش اقتصاد مقاومتی
وی با اشاره به اینکه من فکر میکنم چالش اصلی درباره عدم دستیابی به اهداف تعیینشده در سیاستهای اقتصاد مقاومتی چالش اجراست، گفت: در حال حاضر قوانین و مقررات کافی برای رسیدن به این اهداف وجود دارد و از طرفی نیز نمیتوان گفت دولت هیچ اشرافی نسبت به این قوانین و مقررات ندارد بلکه موضوع مهم نحوه اجراست که اگر اجرا درست باشد قطعاً نمود بیرونی خواهد داشت. عضو سابق کمیسیون اقتصاد در مجلس نهم با اشاره به اینکه موضوعی که مقام معظم رهبری روز یکشنبه بر آن تأکید داشتند بحث جلوگیری از قاچاق بود که به عنوان مثال قوانین و مقررات آن بیش از 2 سال است تدوین و به دولت ابلاغ شده اما هنوز آییننامه اجرایی آن توسط دولت نگاشته نشده است. پورابراهیمی با تأکید بر اینکه قوانین دیگری نیز مانند بهبود فضای کسبوکار ابلاغ شده است اما هنوز آییننامههای آن توسط دولت تدوین نشده است، ادامه داد: موضوعی که باید به آن توجه داشت اهتمام به اجرای این قوانین است که دولت باید به آن جدیت بخشد. نماینده مردم کرمان در مجلس دهم با اشاره به اینکه در حوزه تدوین برنامه و اجرای آن نیز مشکلاتی وجود دارد، ادامه داد: دولت از طریق تشکیل ستاد اجرایی اقتصاد مقاومتی سعی دارد سیاستهای اقتصاد مقاومتی را اجرایی کند که به طور نسبی نیز فعالیتهایی انجام داده است اما باید گفت در زمینه اجرای اقتصاد مقاومتی این فعالیتها کافی نیست. به گفته وی، در صورتی میتوان گفت فعالیتهای اقتصاد مقاومتی به درستی اجرا شده است که مردم آن را لمس کنند و شاخصهای اقتصادی نیز اجرای آن را نشان دهد، بنابراین به نظر من در شرایط فعلی دولت باید اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی را سرعت بخشد زیرا فرصت کمی دارد که این سیاستها را در دولت یازدهم اجرایی کند.
دولت بیش از حد روی برجام وقت تلف کرد
آلبرت بغزیان، استاد اقتصاد نیز معتقد است دولت بیش از حد روی برجام وقت تلف کرده. وی گفت: متأسفانه دولت با صرف وقت روی موضوع برجام، برای اجرای فرمایشات مقام معظم رهبری درباره اقتصاد مقاومتی دیر عمل کرد، در حالی که اقتصاد مقاومتی قبل از برجام ابلاغ شده بود. وی افزود: دولت در شرایطی کشور را تحویل گرفت که با رشد اقتصادی منفی، تورم و نوسان ارزی مواجه بودیم. همچنین دولت با مساله برجام که روز به روز در حال وخیم شدن بود، مواجه و با کاهش ظرفیت تولید روبهرو شد، بنابراین باید در سال اول نسبت به وضعیت شناخت پیدا میکرد. این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: در سال دوم هم باید برنامهای را برای جلوگیری از وخامت اوضاع تدوین میکرد و در سال سوم هم بهرغم اینکه شرایط سختی را داشت توانست با انجام اقداماتی نوسانات ارزی را کنترل و رشد اقتصادی منفی را به صفر و مثبت تبدیل کند و بالاخره برای برنامهریزی آماده شود. بغزیان با بیان اینکه برنامهریزی کاری زمانبر است، تصریح کرد: متاسفانه دولت با صرف وقت روی موضوع برجام، برای اجرای فرمایشات مقام معظم رهبری پیرامون اقتصاد مقاومتی دیر عمل کرد در حالی که اقتصاد مقاومتی قبل از برجام ابلاغ شده بود. استاد اقتصاد دانشگاه تهران با بیان اینکه وزارتخانهها موضوع اقتصاد مقاومتی را جدی نگرفتند و آن را دیر شروع کردند، تصریح کرد: بنابراین همزمان علاوه بر برنامههای جاری خود باید یک برنامه نیز در قالب اقتصاد مقاومتی تدوین کنند که این موضوع ناشی از بیبرنامگیها بوده است.البته با تشکیل ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی، کار به صورت جدی پیگیری میشود و الان آماده تبدیل برنامه موجود به اقتصاد مقاومتی و تعریف برنامه جدید هستند. بغزیان با بیان اینکه دولت فرصتی برای به اجرا در آوردن اقتصاد مقاومتی نداشته است، گفت: برنامه در حال مکتوب شدن است و با اقدامات انجامشده به نظر میرسد تا اواسط سال برنامه اقتصاد مقاومتی آماده خواهد شد. این کارشناس اقتصادی با اشاره به نزدیک شدن به انتخابات ریاستجمهوری گفت: این موضوع نباید باعث شود برنامه اقتصاد مقاومتی تغییر کند و مسؤولان باید دلسوزانه این برنامه را ادامه دهند. بغزیان با بیان اینکه اشتغالزایی به سرمایهگذاری نیازمند است، گفت: سرمایهگذاری خارجی در این مقوله بسیار مؤثر است که این امر هم بستگی به فضای کسب و کار و اطمینان سرمایهگذاران از فضای امن سرمایهگذاری دارد.