اصطلاح «تئوری توطئه» دقیقا چه زمانی اختراع شد؟ کسی بهدرستی نمیداند اما یک نکته روشن است؛ این انگ که در حقیقت روشنفکران و محققان بدبین به حاکمیت سایه آمریکا را متهم به «توهم» درباره توطئهای موهوم میکرد، از فردای 22 نوامبر 1963 – تاریخ ترور «جان افکندی» رئیسجمهور وقت ایالات متحده در روز روشن در دالاس تگزاس- رسمیت یافت تا جایی که امروز سیاستمداران حاکم و جریان اصلی رسانه در غرب، هر کسی را که به افشای پشت پردههای مخوف حکومت سایه اهتمام کند، رسما «تئوریسین توطئه» میخوانند!
ترور کندی یکی از جنجالبرانگیزترین و در عین حال تاریکترین نقاط تاریخ آمریکاست. در ظاهر اینکه «لی هارویاسوالد» پرزیدنت را ترور کرد خیلی زود مشخص شد، اما اینکه چه کسی یا نهادی دستور ترور را داده و عامل ترور را اجیر کرده بود کماکان و به عمد در هالهای از ابهام باقی ماند و همچنان قرائت رسمی حاکمان آمریکا این است که اسوالد یک روانپریش بود! اما کارشناسان طی نیم قرن بیکار ننشستند و از نظر اغلب محققان حادثه ترور کندی، سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا(سیا) و پلیس فدرال(افبیآی)، عاملان اصلی بودهاند. حال اگر در سطحی بالاتر پرسش پیشین را تکرار کنیم که سیا و افبیآی را کدام مرجع قدرت بالادستی برای حذف کندی اجیر کرده بود، آنگاه نتیجه میگیریم که کودتایی در خود آمریکا به وقوع پیوسته است. اما همان کودتاگران پنهان- خواه ژنرالهای 5 ستاره پنتاگون بوده باشند یا قارونهای بانکدار یهودی- نمیتوانستند اجازه دهند که حقیقت ماجرا مورد بررسی قرار گیرد، بنابراین نهاد تحت کنترل خود یعنی سازمان سیا را واداشتند که علاوه بر توسل به ابزارها و روشهای حرفهای برای مخفی کردن واقعیت، دست به خلاقیت بزند و یک برچسب جدید را برای مبارزه با هرگونه افشاگری ایجاد کند: «تئوری توطئه». رهبر انقلاب، حضرت آیتالله خامنهای جمعه گذشته در مراسم سالگرد ارتحال امام خمینی(ره) روی همین تاریکی تاریخی حاکمان آمریکا دست گذاشتند و با انتقاد از کسانی که با چشم بستن بر دشمنیهای آشکار و مکرر شیطان بزرگ، سخن گفتن از دشمن را «توهم توطئه» مینامند، طرح توهم توطئه را خود یک توطئه دانستند. مشرقنیوز در تحلیلی بر فرآیند اختراع اصطلاح «تئوری توطئه»، آن را نقطه ضعف بزرگی چه برای افکار عمومی و چه روشنفکران میداند. در این گزارش که توأمان هم یک سپر و هم یک شمشیر در مقابل فریبکاری مخترعان خوانده شده، آمده است: «موضوع جاسوسی از افراد و کشورهای مختلف طی سالهای اخیر با افشاگریهای افرادی مانند ژولیان آسانژ و ادوارد اسنودن در رسانهها مطرح شده و بازتاب خوبی هم پیدا کرده است. استفاده پلیس آمریکا از رادارهای «داپلر» که میتوانند تنفس و حرکت افراد درون یک خانه را تشخیص دهند، دوربینهای ثبت پلاک با قابلیت ضبط 1800 پلاک در دقیقه که مجهز به فناوری تشخیص چهره هم هستند و میتوانند هویت راننده را ثبت کنند، «اسلحههای راداری» که میتوانند تشخیص دهند آیا شما هنگام رانندگی پیامک میزنید یا نه، سنسورهای اثر انگشت که از فاصله 6 متری کار میکنند، تلویزیونهای هوشمند سامسونگ که از شما جاسوسی میکنند و ابزارهای بیشمار دیگر برای جاسوسی از مردم بارها مورد انتقاد قرار گرفته، اما همیشه ابعادی از اعمال نفوذ «برادر بزرگ» در جامعه هست که از چشم ما مخفی میماند. حتی در میان اعضای جبهه «بیداری» و دشمن جبهه «غفلت» که به رسانههای عمومی تحت کنترل دولتها اعتماد ندارند، یک گرایش بسیار شایع رواج دارد که مصداق بارز کمک ناخواسته به دشمن است. این افراد هرگاه اطلاعاتی را میشنوند، اگر برایشان ناراحتکننده باشد، خیلی سریع نام آن را «تئوری توطئه» میگذارند و طی یک «واکنش ناخودآگاه» برای دفاع از دیدگاه شخصی خود، آن اطلاعات را رد میکنند. واکنشی سطحی و «کودکانه» که فقط از افراد سادهلوحی که تصور میکنند اخباری که در فاکسنیوز و سیانان و بیبیسی میشنوند، برایشان کافی است، انتظار میرود. اما بسیاری از مردم هنوز هم آنقدر نسبت به واقعیتهای موجود در جهان غافل هستند که نمیتوانند باور کنند افراد دارای قدرت و نفوذ در سطح اول مدیریت دنیا (از رؤسایجمهور گرفته تا رؤسای کمپانیهای غولپیکر) میتوانند تعمداً میان خودشان توطئه کنند و دست به اعمال مجرمانهای بزنند که از نظر انسانهای عادی و کسانی که «بیمار روانی» نیستند، غیر قابل درک به نظر برسد. این در حالی است که تاریخ بشر، این واقعیت را بارها و بارها ثابت کرده است. اما چه میشود که مردم باز هم فریب افراد قدرتمند و بانفوذ را میخورند؟ این افراد قدرتمند و بانفوذی که از آنها صحبت میکنیم، راهها و ابزارهایی را ابداع کرده و متأسفانه با موفقیت به کار بستهاند که میتواند افکار عمومی دنیا را کنترل کند و به نفع قدرتمندان شکل دهد، تا آنجایی که حتی وقتی یک محقق، کارشناس و متخصص واقعاً «بیدار» بعد از تلاش فراوان، یکی از توطئههای افراد صاحب قدرت را افشا میکند تا توده مردم را با سلاح «آگاهی» تجهیز کند، مخاطبانی که باید از این توطئه افشاشده، علیه خواص قدرتمند جامعه خود استفاده کنند، نهتنها این کار را نمیکنند، بلکه صرفاً به این دلیل که این اطلاعات جدید، برایشان ناخوشایند است، با سلاحی به آن حمله میکنند که «سیستم» برای فریب دادن آنها اختراع کرده است.