گروه فرهنگ و هنر: حادثه عظیم و کمنظیر تشییع شهدای غواص که در یک سهشنبه گرم خردادی، خیابانهای تهران را به تسخیر خود درآورد، یکی از نابترین سوژههایی است که در نقاشی، تئاتر و سینما میتواند به زمینهای برای خلق آثار هنری و موقعیتسازی تبدیل شود. در این بین، اگرچه در عکس و تصویرسازی و حتی تئاتر، هنرمندان توانمندی فعالیتهای در خوری انجام دادهاند اما در سینما و تلویزیون، کمتر شاهد کارهای نو و خلاق بودهایم. در این بین چند اثر توانستهاند، روایتهای مناسب و شایستهای در این زمینه ارائه کنند. اگرچه سال گذشته و همزمان با تشییع شهدای غواص، برخی از مسؤولان و کارگردانان، اظهار نظرهایی درباره ساخته شدن آثار فاخر پیرامون «شهدای غواص» داشتند اما به نظر میرسد سینماگران دغدغههایی از جنسهای متفاوت دارند که به این موضوع نپرداختهاند. سوژهها و موضوعات استراتژیک فاصله بسیاری با ذهن کارگردانان سینمای ایران دارد. برخی معتقدند در بخشی از مدیریت فرهنگی، هنوز منافع ملی اولویت اصلی را ندارد و به همین دلیل زیرشاخههایی از منافع ملی که در محوریت با انقلاب اسلامی، دفاعمقدس، شهدا، مدافعان حرم و سوژههایی از این دست هستند، از نظر کارگردانان دور میمانند. برخی دیگر، مانند فریدون جیرانی که اخیرا در گفتوگویی با «وطنامروز» این موضوع را مطرح کرد نیز دوقطبی موجود در فرهنگ را علت کاهش تولید آثار استراتژیک میدانند. در این بین هرچه هست، به نظر میرسد فاصله زیادی تا شکلگیری سینمای استراتژیک وجود دارد. البته برخی دیگر معتقدند حتی اگر از منظر سینمایی به سوژهها و موقعیتهایی مانند دفاعمقدس و مدافعان حرم نیز نگاه شود، این مباحث بشدت توانمندی ساختن موقعیتهای سینمایی را دارند. در واقع سینماییترین موقعیتها میتوانند در قالب سینمای دفاعمقدس و سینمای مقاومت خلق شود اما در نظر گرفته نمیشود. وحید جلیلی، کارشناس سینما از تعبیر «سینمای سانسورچی» استفاده کرده و میگوید: مشکل ما سانسور در سینما نیست، مشکل ما سینمای سانسورچی است؛ سینمایی که این همه ماجرای جذاب دراماتیک را انکار میکند و سراغش نمیرود. با این همه، تردیدی نیست که اتفاق کمنظیر سهشنبه خردادی سال گذشته که جمعیت میلیونی را به کف خیابانهای تهران آورد و موقعیتهای مشابه، بیش از اینها باید در سینما و تلویزیون مورد توجه قرار گیرد. «اروند» اولین و تنها فیلم بلند سینمایی درباره «شهدای غواص» و فیلم داستانی «دایو» 2 اثری است که با مضمون شهدای غواص ساخته شده. در زیر با گفتارهایی از پوریا آذربایجانی نویسنده و کارگردان فیلم سینمایی اروند، حسین دارابی نویسنده و کارگردان دایو و امیر کربلاییزاده بازیگر فیلم دایو به این مساله پرداختهایم.