بریگزیت یا روند خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا تنها با گذشت 24 ساعت از تایید آن توسط اکثریت رایدهندگان جزیره بیش از 2 تریلیون (هزار میلیارد) دلار به بازارهای مالی جهان صدمه زده است. به همین دلیل کارشناسان اقتصاد بینالمللی از این پدیده به عنوان «سونامی مالی» یاد میکنند. شبکه انگلیسی اسکاینیوز دیروز اعلام کرد بازارهای مالی جهان فردای همهپرسی پنجشنبه در بریتانیا و تنها ظرف روز کاری جمعه 1/2تریلیون دلار خسارت دیدهاند که این از سال 2007 بیسابقه است اما نکته اینجاست که همان زیان مشابه بازارهای مالی در حدود 9 سال پیش بود که باعث پدید آمدن سپتامبر سیاه و بحران اقتصادی بزرگ در غرب از سال 2008 به این سو شد. روز جمعه با اعلام نتایج همهپرسی انگلیس و سقوط شاخصهای بورس در بسیاری از بازارهای معتبر بورس جهان، چندین بازار مطرح بورس در سراسر جهان مجبور شدند برای جلوگیری از سقوط بیشتر سهام شرکتها، معاملات و خرید و فروش سهام را متوقف کنند. همچنین به دنبال سقوط ارزش پوند، بانکهای بریتانیایی از مشتریان خود خواستهاند در معاملات بینالمللی ارزی محتاط بوده یا اصلا چنین معاملاتی را انجام ندهند. تحلیلگران بر این باورند که آشفتگی در معاملات مالی جهانی پس از تعطیلات پایان هفته (شنبه و یکشنبه) در روز دوشنبه نیز ادامه خواهد داشت و احتمالا این سونامی با ایجاد نوسانات و ناآرامی در بازارهای بورس به طور خاص و بازار مالی جهانی به طور عام همچنان طی هفتههای آتی خسارتهای سرسامآوری برجای خواهد گذاشت که در کنار اثر روانی وحشتناک ناشی از بیاعتمادی به آینده بازار میتواند بحران اقتصادی جهانی به مراتب بزرگتری از سپتامبر سیاه 2008 را درست 8 سال پس از آن در سپتامبر آتی ایجاد کند. در همان ساعات اولیه صبح جمعه و با اعلام نتایج غیرنهایی همهپرسی انگلیس، بسیاری از کسانی که در بورس سرمایهگذاری کرده بودند اقدام به فروش سهام خود کردند و سهام شرکتهایی که به نحوی با اتحادیه اروپایی در ارتباط بودند یا در آنجا سرمایهگذاریهای عمده خود را انجام داده بودند بشدت سقوط کرد. ابتدا بحران از بازارهای آسیایی آغاز شد، سپس با گذشت چند ساعت از اعلام نتایج این آشفتگی به بازارهای اروپا و سپس شب جمعه- شنبه به بازار مالی آمریکا رسید. در مقابل با سقوط آزاد شاخصهای بورس سرمایهگذاران به خرید سرمایههای جایگزین مانند طلا روی آوردند که این امر باعث شد روند صعودی نرخ طلا در یک روز رکوردی بیسابقه را برجا بگذارد. در این بحران مالی جهانی شرکتهای آمریکایی بیشترین خسارت را دیدهاند و تنها در یک روز 850 میلیارد دلار به شرکتهای این کشور که بیشتر سرمایهگذاریهای آنها در اتحادیه اروپاست، خسارت وارد شد. بازارهای مطرح آسیایی و همچنین بازارهای بورس اروپا نیز شاهد خسارتهای زیادی بودند، به نحوی که بازار بورس لندن از نخستین ساعات افتتاح آن در روز جمعه تا پایان روز نزدیک به 100 میلیارد پوند ضرر دید.
پوند بیارزش
یکی دیگر از تبعات منفی بریگزیت برای اقتصاد انگلیس سقوط آزاد ارزش پوند است که از سحرگاه جمعه تاکنون به پایینترین سطح خود در 31 سال گذشته رسیده است. این در حالی است که منحنیهای نوسانات ارزهای جهانی در بازارهای تازه شروع به کار کرده شرق آسیا، سقوط 50 درصدی پوند را در همان لحظات ابتدایی پس از اعلام رای مثبت بریتانیا به خروج از اتحادیه ثبت کردهاند. در معاملات جمعه شب، ارزش هر پوند انگلیس در برابر دلار آمریکا تا یک دلار و 32 سنت کاهش یافته که از 1985 تاکنون بیسابقه بوده است. پوند حتی برابر سایر ارزهای بینالمللی رکود داشته و در مجموع در پایان معاملات بورس لندن در روز جمعه، ارزش آن نزدیک به 9 درصد سقوط کرده بود که این سقوط طی یک روز در اقتصاد انگلیس رکورد محسوب میشود. در همین رابطه موسسه اعتبارسنجی مودیز پس از اعلام نتایج همهپرسی، رتبه اعتباری «اوراق قرضه دولتی» انگلیس را از وضعیت «ثبات» به «منفی» تغییر داد. این موسسه اعتبارسنجی هشدار داد رشد اقتصادی انگلیس پس از این ضعیفتر خواهد شد و سیاستهای اقتصادی این کشور ممکن است با شکست مواجه شود و قدرت مالی دولت انگلیس در همین راستا کاهش خواهد یافت.
گزارشهای رسانههای مختلف اروپا از واکنش بازارهای اروپایی به جدایی بریتانیا حاکی از آن است که ترکیبی از حس عدم اعتماد و حتی انتقامجویی نسبت به انگلیسیها و همچنین سقوط ارزش پوند، باعث شده مطمئنترین واحد پولی در اروپا یکشبه منفور شود به طوری که بسیاری از صرافیها و بانکها در سراسر اروپا از پذیرش پوند در تبادلات خود سر باز میزنند. همچنین برگزاری جام ملتهای اروپا به میزبانی فرانسویها همزمان با ساز جدایی انگلیسیها از آنها و دیگر همقارهایهایشان، باعث برملا شدن فوری بیارزش شدن پوند انگلیس در خاک اتحادیه اروپایی شده است. روزنامههای سان و گاردین تاثیر بریگزیت بر یورو 2016 را زیر ذرهبین قرار دادهاند و کاشف به عمل آمده است که بلافاصله پس از اعلام پیروزی طرفداران جدایی در بریتانیا، بیشتر مغازههای بزرگ و فروشگاههای زنجیرهای در فرانسه که تا پیش از این پوند را به خاطر ثبات همیشگیاش به جای یورو از هواداران و توریستهای انگلیسی میپذیرفتند، دیگر از این کار خودداری میکنند و حتی از روز جمعه تابلوهایی بر سردر فروشگاهها نصب شده که نشان از عدم دریافت پوند و لزوم تغییر آن به یورو دارد.
کاهش پروازها به انگلیس
انجمن بینالمللی حملونقل هوایی (IATA) اعلام کرد به دنبال رای انگلیسیها به خروج از اتحادیه اروپایی، تعداد مسافران هوایی انگلیس احتمالا تا سال 2020 میلادی، 5 درصد کاهش خواهد یافت و پروازها در نتیجه کاهش تجارت بینالمللی در یک دوره بلندمدت تحت تاثیر قرار خواهند گرفت. شبکه تلویزیونی اسبیاس به نقل از این انجمن خبر داد کاهش تعداد مسافران هوایی انگلیس به رکود اقتصادی و سقوط ارزش استرلینگ مربوط خواهد بود. بر این اساس کاهش رشد مسافران هوایی جزیره بین یک تا 5/1 درصد در سال طی دورهای کوتاهمدت ادامه خواهد داشت.
تومار پشیمانی بریتانیاییها
بیش از یک میلیون نفر از مخالفان خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا با امضای توماری، خواستار برگزاری مجدد همهپرسی در این رابطه شدهاند اما مساله اینجاست که اگر وستمینیستر بخواهد به این درخواست بلافاصله پس از برگزاری همهپرسی پنجشنبه گذشته ترتیب اثر دهد، آنگاه باید منتظر درخواستهای مشابه از سوی استقلالطلبان اسکاتلندی – که حدود 2 سال پیش در همهپرسی جدایی از بریتانیا شکست خوردند – و همین طور از سوی همتایان ولزی و ایرلند شمالی آنها باشد.