وزیر خارجه آمریکا گفت: تجارت با ایران، ابزاری است که میتواند تغییرات داخلی را در این کشور تقویت کند. جان کری روز سهشنبه در سخنانی در موسسه تحقیقاتی اسپن در ایالت کلرادو گفت که امیدوار است قرارداد فروش 25 میلیارد دلاری هواپیمای بوئینگ به ایران، این کشور را از پیشروترین حامی تروریسم به یک دولت مسؤول تبدیل کند. به گزارش خبرگزاری صداوسیما، جفری گلدبرگ نویسنده نشریه آمریکایی آتلانتیک از کری سوال کرد، میخواهم درباره توافقنامه هستهای ایران و آثار و پیامدهای آن بپرسم. در 2 هفته گذشته 2 مساله جالب در این باره وجود داشته است. اول اینکه وزارتخانه شما دوباره ایران را به عنوان مهمترین حامی دولتی تروریسم اعلام کرده است. مساله دوم اینکه دولت متبوع شما در نظر دارد قرارداد فروش حدود 25 میلیارد دلار هواپیماهای بوئینگ را به ایران تایید کند. در این میان 2 موضوع وجود دارد؛ اول اینکه ما میدانیم در گذشته ایران از هواپیماهای غیرنظامی برای انتقال تدارکات به حزبالله و رژیم اسد استفاده کرده است. ما همچنین میدانیم در داخل دولت آمریکا، شما یکی از کسانی هستید که بسیار طرفدار اقدام بیشتر از جمله اقدام نظامی علیه رژیم اسد هستند. من میخواهم بدانم با توجه به نظر شما درباره نقش ایران در تروریسم و نقش ایران در سوریه، چگونه میتوانید قرارداد بوئینگ را تایید کنید؟ جان کری گفت: سوال بسیار خوبی بود. اصلا هیچ شکافی در رویکرد ما و حرفهایی که ما و رئیسجمهور زدهایم وجود ندارد اما باید توجه داشت 60 درصد مردم ایران زیر 30 سال سن دارند. کسانی که به تهران رفتهاند به من میگویند جوانان در تهران در کافیشاپها مینشینند و درباره آینده با یکدیگر صحبت میکنند. آنهایی که در کشورهای دیگر تحصیل کردهاند، دنبال تغییر هستند. بخش انقلابی ایران علیه ما تروریسم انجام داده است و علت دادن چنین صفتی (مهمترین حامی دولتی تروریسم) به ایران به مساله انفجار برجهای الخبر و ارتباط با حزبالله مربوط میشود. حزبالله همچنان از نظر ما گروهی تروریستی است. حزبالله زرادخانهای تسلیحاتی و موشکی را ایجاد کرده است و مرتب گسترش میدهد که هدف آن تلآویو و دیگر قسمتهای اسرائیل است. این یک ریسک و خطر است. حزبالله نه در ایران است و نه جزئی از مردم ایران است. حزبالله گروهی تروریستی در کشور دیگری است که ایران از آن حمایت میکند، بنابراین مطمئنا ما از این بابت از ایران بازخواست میکنیم. ما مطلقا روی این مساله تمرکز داریم. جان کری افزود: اما در عین حال ما تلاش میکنیم با فکر، این فرآیند (ارتباط با ایران) را جلو ببریم و تجارت یکی از بهترین راهها برای ایجاد منافع و اهداف به منظور پیشبرد تغییرات (در ایران) است. فکرش را بکنید آمریکا با ایران مذاکره و توافقی امضا کرد تا اجازه دهد تحریمها برداشته شود و البته این کار را کردیم اما کشورهای دیگر مثل فرانسه با عجله جلو رفتند و شرکت ایرباس با ایران قرارداد بست تا به ایران هواپیما بفروشد و این کار به قیمت پایین آمدن جایگاه واشنگتن و بوئینگ و کارگران ما در آمریکا تمام میشد. این کار اصلا برای من معنا ندارد و منطقی نیست، بنابراین من فکر میکنم باید ما آنچه را دیگران میتوانند به ایران بفروشند، به ایران بفروشیم اما نباید به طور کامل از تحریمهای اولیه فاصله بگیریم که همچنان به ایران فشار میآورد تا آنها را قانع کند که هنوز کارهای تمام نشدهای وجود دارد و هنوز برخی مسائل وجود دارد که ما تحمل نمیکنیم. در هر حال قضیه پیچیده است. همه مسائل در سیاست خارجی، سیاه و سفید یا درست و غلط نیستند که خط مشخصی میان آنها وجود داشته باشد، بنابراین اشتباه است که اینطور فکر کنیم. من در جنگی [جنگ ویتنام] حضور داشتهام که به همین شکل [در نتیجه همین اشتباه] ایجاد شد. ما میدانیم آن جنگ چقدر اشتباه بود، بنابراین من میگویم باید علل و منطق هر آنچه را که در یک کشور اتفاق میافتاد خوب درک کنیم. ما مدت زیادی بود که در نگاه به کشورهای دیگر نه فقط از زاویه دید خودمان بلکه از زاویه دید خودشان، خوب عمل نمیکردیم، اگر ما تحولات و اتفاقات در کشورهای دیگر را فقط به عنوان یک آمریکایی تفسیر کنیم و فقط از نگاه خودمان به مسائل نگاه کنیم، این کار فقط براساس نیازهایی خواهد بود که خودمان احساس میکنیم و در نتیجه نیازهایی را که دیگران احساس میکنند دارند، نادیده میگیریم و این در حالی است که آنها نیز تصمیماتی میگیرند که روی ما تاثیر میگذارد، بنابراین تمایز میان هواپیما و چیزهای دیگر همانند کشیدن خطی میان آنها بسیار دشوار است و همانند نخ کردن سوزن است و این سوزنی است که نخ کردن آن بسیار دشوار است اما در عین حال این کار بسیار مهم است تا بتوانیم شاهد تغییراتی [در ایران] باشیم که دیگر شما را به رویارویی بیجهت و غیرضروری و سوءتفاهم یا از دست رفتن فرصتها سوق ندهد.
اوباما متعهد به حفظ روحانی است
اظهارات جان کری درباره ضرورت تجارت هدفمند با ایران به قصد تغییرات داخلی در ایران در شرایطی است که تحلیلگران آمریکایی میگویند دولت اوباما متعهد به تقویت حسن روحانی و پیروزی او در انتخابات ریاستجمهوری سال 96 است. به گزارش فارس، «مارک دابوویتز»، مدیر اجرایی «بنیاد دفاع از دموکراسی»- از اندیشکدههای فعال در زمینه جنگ نرم آمریکا علیه ایران- و «آنی فیکسلر»، تحلیلگر سیاسی در همین اندیشکده یادداشتی را روز پنجشنبه در هافینگتونپست منتشر کردهاند. آنها از اهمال دولت آمریکا در مقابله با آنچه به ادعای آنها «اقدامات غیرقانونی ایران در منطقه» است، انتقاد کرده و نوشتهاند از دید کاخ سفید، این موضوع در مرتبه اهمیت کمتری نسبت به برجام قرار دارد. این دو کارشناس مسائل تحریمی به شکایت ایران از عدم پایبندی واشنگتن به رفع تحریمها هم اشاره کرده اما مدعی شدهاند دولت اوباما وظایفش برای برداشتن این ممنوعیت را انجام داده است. آنها علاوه بر این با توجه به اظهارات برخی مقامهای کاخ سفید درباره ضرورت تقویت دولت حسن روحانی، رئیسجمهوری ایران از دریچه «برجام» نوشتهاند: «رئیسجمهور اوباما، از ترس اینکه حسن روحانی و توافق هستهای مذاکره شده توسط او تا زمان انتخابات ریاستجمهوری بعدی ایران دوام نیاورد، خود را به پیروزی مجدد روحانی در انتخابات متعهد کرده است».