printlogo


کد خبر: 159875تاریخ: 1395/4/12 00:00
نقدی بر مواجهه رسانه با راهپیمایی‌های کم‌نظیر تاریخ انقلاب
راهپیمایی از آنچه می‌بینید بزرگ‌تر است

محمدرضا کردلو: «هموطنان عزیز، اینجا تهران است، من از خیابان آزادی، حدفاصل فلسطین تا انقلاب برای شما گزارش می‌کنم. همانطور که مردم حضور پرشوری در راهپیمایی دارند»... هلی‌کوپتری از بالا تصویر راهپیمایی را از میدان فردوسی تا میدان آزادی با حضور سیل جمعیت نشان می‌دهد. این تصویر از استان‌های دیگر هم به طور مشابه پخش می‌شود. در نهایت تلویزیون می‌تواند 30 مرکز استان را به همین شکل روایت کند. در کمتر از 20دقیقه مجموعه گزارش‌های تصویری از راهپیمایی در بخش‌های خبری، پخش می‌شود و تمام.  همین مقدمه برای اینکه بگوییم رسانه در به تصویر کشیدن اتفاقات مهم کشور همچون راهپیمای‌های 22 بهمن و روزقدس ناقص و «عقب‌مانده» عمل می‌کند، کافی است. علاوه بر تهران و 30 مرکز استان، این راهپیمایی‌ها در صدها شهر و ده‌ها هزار روستا به بهترین شکل ممکن برگزار می‌شود. مردم در مواجهه‌ای غیرقابل توصیف به شکلی میلیونی و در قالبی بی‌نظیر در تمام جهان به خیابان‌ها می‌آیند و شعارهای «واحدی» را سر می‌دهند. شعارهای واحد، نشان می‌دهد در عین تکثر جامعه‌شناختی که طبیعی است، انگیزه‌هایی نسبتا مشترک درون افراد شرکت‌کننده در راهپیمایی‌ها وجود دارد. انگیزه‌هایی که می‌تواند برای کار جمعی در دیگر عرصه‌ها نیز مفید و موثر واقع شود. در این بین رسانه ما چقدر توانسته است این واقعه را آنطور که انصاف است نشان دهد و از آن نکاهد.  در شرایط متفاوت، گاهی حتی مثل این روزها ممکن است مردم دل خوشی از رفتارهای دولت مستقر نداشته باشند و با رویکردی انتقادی نسبت به اداره کشور برخورد کنند اما چون خود را جزو جدانشدنی واقعیات کشور و در واقع بخش اصلی حاکمیت می‌دانند، در راهپیمایی‌ها شرکت می‌کنند. در واقع شاید اصلا اتفاق نیفتاده باشد که راهپیمایی‌کنندگان به خاطر دلخوری از دولت مستقر از فعل راهپیمایی قهر کنند. این نشان می‌دهد، حضور در راهپیمایی را چیزی بالاتر از تحولات روزمره سیاسی و اجتماعی می‌دانند. این وجه مهمی است که باز هم رسانه و بویژه رسانه ملی در به تصویر درآوردن آن قاصر بوده است.  حضور متنوع مردم در راهپیمایی‌ها با شرایط اقتصادی و اجتماعی متفاوت، شرایط فرهنگی مختلف و رویکردهای سیاسی خاص، در این شکل و فرمی که تلویزیون از راهپیمایی به تصویر می‌کشد، گم می‌شود. در واقع تلویزیون  و رسانه‌های دیگر نمی‌توانند این رفتار جمعی و حضور گسترده مردم را در رسانه به کارکرد تبدیل کنند. در این بین خود مردم، رسانه هستند و این روزها که شبکه‌های اجتماعی و تسریع در ارتباطات موجب شده است هر فرد چند رسانه در اختیار داشته باشد، این‌گونه‌گونی  اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی واقعی‌تر به تصویر کشیده می‌شود.  به نظر می‌رسد نیاز به تدارک اتاق فکری منسجم در جهت شناخت جامعه پیش از بازنمایی آن برای رسانه ملی ضروری است. مواجهه با اتفاقات در رسانه ملی نباید به شکلی دفعتا و «فردا راهپیمایی است، حالا یک کاری بکنیم!» باشد. اگر قدر راهپیمایی‌های روز قدس در گرمای 45درجه این روزها و راهپیمایی 22 بهمن در میانه سردی زمستان دانسته شود، مناسب‌تر از مواجهه‌ای که تا امروز شده است، با آن مواجهه خواهد شد. عدم انس رسانه با جامعه موجب می‌شود تصویری
کلیشه ای، تکراری و یکنواخت و تاریخ مصرف گذشته از بی‌نظیر‌ترین راهپیمایی‌های تاریخ بازنمایی شود. راهپیمایی‌هایی که در این 38 سال نه تنها از حجم و جمعیت آن کاسته نشده بلکه هر سال با حضور گسترده‌تری برگزار می‌شود.


Page Generated in 0/0067 sec