گروه اقتصادی: پتروشیمی بوعلی ماهشهر در حالی در آتش سوخت و خسارت 60 میلیون یورویی را به کشور تحمیل کرد که اعضای هیات مدیره آن نه تنها پاداش 350 میلیون تومانی دریافت کرده‌اند، بلکه در 2 سال گذشته تقریبا به ازای حضور در هر جلسه 650 هزار تومان در فیش حقوقی آنها لحاظ شده است! به گزارش «وطن امروز» پس از آنکه آتش‌سوزی پتروشیمی بوعلی سینا خودبه‌خود خاموش شد، مدیران ارشد دولتی به تقدیر و تشکر از یکدیگر مشغول شدند تا به افکار عمومی القا کنند که این یک دستاورد بزرگ است که بعد از 3 روز آتش‌سوزی حاصل شد؛ آتشی که ارزشمندترین و کمیاب‌ترین فرآورده‌های نفتی را دود کرد و آنقدر ادامه داشت تا دیگر چیزی برای سوختن باقی نماند.
وزیر نفت که در بازدید خود از محل حادثه، اظهار امیدواری کرده بود با تمام شدن مواد اشتعالزا، شعله‌های آتش فروکش کند، حالا به این تصور و یقین رسیده که مهار آتش، هنر وزارت نفت و نهادهای دولتی بوده است. به عبارت دیگر، بیژن نامدار زنگنه 2 روز قبل اعلام کرده بود «عملیات مهار آتش فرمانده ندارد» اما او ناگهان و بی‌آنکه انتظار داشته باشد، پیام تقدیر و تشکر حسن روحانی، رئیس‌جمهور را دریافت می‌کند! به نظر می‌رسد آنچه موجب تغییر موضع و ایجاد توهم در مدیریت ارشد وزارت نفت درباره مهار آتش‌سوزی شده، حاصل همین پیام تشکر است که کمتر کسی انتظار آن را داشت، چراکه رسانه‌ها و افکار عمومی منتظر توبیخ و برکناری مدیران ارشد نفتی و پالایشگاهی بودند و تقدیر و تشکر در حقیقت یک فرار به جلو است.
وارونه‌سازی، چشم در چشم مردم!
مرضیه شاهدایی، مدیرعامل شرکت صنایع ملی پتروشیمی از جمله افرادی بود که انتظار می‌رفت با وی برخورد شود، چراکه او تا 2 روز بعد از آغاز آتش‌سوزی در محل حادثه حضور نیافته بود اما وی نه تنها توبیخ نمی‌شود، بلکه با تریبون‌ها و فرصت‌هایی که در اختیار او گذاشته می‌شود به تشریح و توجیه حادثه و علت‌های آن می‌پردازد. شاهدایی که بتازگی با حکم زنگنه عهده‌دار این مسؤولیت شده است، در یک برنامه تلویزیونی بی‌آنکه به خاطر غیبت 2 روزه خود از مردم عذرخواهی کند، تدابیر مدیریتی را در مهار آتش‌سوزی موثر می‌داند و می‌گوید: «با تدابیر مدیریتی مهندسی در نهایت خاموش کردن آتش و مهارسازی حادثه پتروشیمی بوعلی بخوبی انجام شد!» جالب‌تر و عجیب‌تر این است که خانم مدیر، غیبت خود را اینچنین توجیه می‌کند: «پیشامد چنین حوادثی اجتناب‌ناپذیر است و ضرورتی ندارد برای هر حادثه‌ای من و وزیر نفت در منطقه حاضر شویم!» البته هاشم بالدی، مدیرکل مدیریت بحران استان خوزستان در همان برنامه پاسخ تقریبا شایسته‌ای به مرضیه شاهدایی می‌دهد و می‌گوید: «در شب نخست حادثه آنچه به چشم می‌خورد ناهماهنگی میان واحدهای حاضر بود. نداشتن برنامه‌ای از پیش تعیین شده برای مهار حوادث اینچنین، شناسایی نکردن امکانات و نبود اطلاعات لازم در واحدهای پتروشیمی و پالایشی، تعطیلی جلسات مدیریت‌های بحران در منطقه و ناهماهنگی میان واحدهای امدادی و مدیریت بحران منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی جنوب کشور در وقوع این حادثه تاثیر داشته است».
پاداش و مزایای مقصران اصلی!
در شرایطی که برخورد با مقصران اصلی این حادثه و توبیخ و برکناری آنها، کمترین انتظار جامعه از مدیران ارشد وزارت نفت است، این افراد نه تنها همچنان در پست‌های خود حضور دارند بلکه در 2 سال گذشته به ازای حضور در هر جلسه، 650 هزار تومان دریافت کرده‌اند! خبرگزاری بسیج در این باره نوشته است: با توجه به احتمال سوءمدیریت در بروز آتش‌سوزی خسارتبار در پتروشیمی بوعلی، پاداش ۳۵۰ میلیونی و حق جلسه ۶۵۰ هزار تومانی برای حضور در هر جلسه هیات مدیره آن، در نوع خود جالب است! پتروشیمی بوعلی برای سال 94 بالغ بر 350 میلیون تومان پاداش میان اعضای هیات مدیره تقسیم کرد. اعضای هیات مدیره این شرکت بابت هر جلسه 650 هزار تومان حق جلسه دریافت می‌کنند. این در حالی است که 70 درصد شرکت پتروشیمی بوعلی در اختیار شرکت صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس و 30 درصد آن در اختیار سهام عدالت است. بدین ترتیب این شرکت به طور غیرمستقیم همچنان یک شرکت دولتی محسوب می‌شود. البته حادثه بندر ماهشهر برای کاستن از حجم انتقادات، یک قربانی مدیریتی هم داشت، چراکه پس از خاموش شدن آتش، رئیس تعمیرات پتروشیمی بوعلی سینا عزل شد. بنا به اعلام وزیر نفت، حادثه پتروشیمی بوعلی به دلیل مسائل فنی بوده است.
مدیریت بحران: فرماندهی حادثه ضعیف بود
از جمله نکات قابل تامل حادثه بندر ماهشهر این است که به رغم اذعان وزیر نفت به ضعف مدیریتی و فرماندهی آتش‌سوزی، حسن روحانی از دست‌اندرکاران مهار آتش تشکر و قدردانی می‌کند و این در حالی است که اسماعیل نجار، رئیس سازمان مدیریت بحران کشور دیروز در یک نشست خبری، در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه نقاط ضعف و قوت حادثه آتش‌سوزی ماهشهر چه بوده است، به ضعف مدیریتی اشاره کرد و اظهار داشت: در پتروشیمی‌ها و پالایشگاه‌ها واحدهای HFC فعال هستند و برای اطفای حریق امکانات خوبی نیز دارند و در حادثه اخیر در ماهشهر مدیریت بحران بنا به درخواست و نیاز پالایشگاه در محل حادثه حضور پیدا کرد و در مرحله نخست بالگرد و هواپیما برای اطفای حریق در اختیار آنها قرار داد. تمام آتش‌نشانی‌ها غیر از مناطق نفت‌خیز برای اطفای حریق ماهشهر حضور پیدا کردند اما مسؤولیت اصلی با مدیران پالایشگاه و پتروشیمی بوده است. ضریب ایمنی در پالایشگاه‌ها بویژه هنگام تعمیرات باید افزایش یابد و ضرورت دارد در مناطق نفت‌خیز وسایل اطفای حریق مجهز و به‌روزی داشته باشیم که هر زمان حادثه‌ای پیش آمد اقدامات لازم انجام شود. به گفته وی، یکی از نقاط ضعف حادثه ماهشهر مدیریت و فرماندهی اطفای حریق در استان بود که از شب نخست تصمیم گرفته شد مسؤول HFC مناطق نفت‌خیز عهده‌دار این مسؤولیت شود.