استان ایلام به دلیل داشتن زیبایی‌های طبیعی در کشور به عروس زاگرس مشهور بوده و این منطقه اساسا کوهستانی است ولی بتازگی بیابان جنوب استان در حال پیشروی به سمت مناطق سرسبز شمالی است. یکی از مهم‌ترین چالش‌های زیست‌محیطی قرن اخیر پدیده بیابان‌زایی است که ۱۱۰ کشور جهان از جمله ایران با این پدیده مواجه هستند، مهم‌ترین علل بروز پدیده مخرب بیابان‌زایی عواملی از جمله تغییرات اقلیمی در جهان، فعالیت‌های غیراصولی و بهره‌برداری بی‌رویه بشر است. روند تخریب محیط زیست و منابع طبیعی در کشور ایران نگران‌کننده است. در حالی که در کشور‌های توسعه‌یافته با تخریب طبیعت توسعه پایدار به دست آمد و همان توسعه پایدار نیز باعث احیای مجدد طبیعت در این کشور‌ها می‌شود اما در ایران در ازای تخریب طبیعت در عمل چیز خاصی عاید کشور نشده است و طبیعت نیز بشدت در حال از بین رفتن است. یکی از راه‌های اصلی برون‌رفت از این بحران آگاهی‌بخشی و تغییر رفتار مردم بویژه بهره‌برداران نسبت به طبیعت است. استان ایلام به دلیل طبیعت سرسبز، کوهستانی، جنگل‌های بی‌شمار و بسیاری از زیبایی‌های خدادادی در کشور به عروس زاگرس شهرت یافته است. این استان در غربی‌ترین نقطه ایران واقع شده و با ۴۲۰ کیلومتر مرز مشترک با کشور عراق دارای بیش از ۶۴۰ هزار هکتار جنگل است و حدود ۸۷ درصد مساحت استان را منابع طبیعی تشکل می‌دهد. ایلام به استانی چهارفصل با آب و هوای متنوع مشهور است و به همین دلیل در کنار کوهستان و جنگل، مناطقی با آب و هوای بیابانی در این استان قابل مشاهده است، در این بین شهرستان‌های مهران و دهلران عمده کانون‌های بیابانی استان هستند که در مرز کشور عراق قرار دارند که در فصل تابستان دمای این دو شهرستان به بیش از ۵۰ درجه هم می‌رسد. متأسفانه هم‌اکنون بیابان‌ در شهرستان دهلران در حال پیشروی است و متاسفانه چندین روستا در این شهرستان به دلیل خشکسالی تخلیه شده و نیازمند توجه مسؤولان است. رضا احمدی، مدیرکل منابع طبیعی استان ایلام در این ارتباط در گفت‌وگو با مهر اظهار داشت: استان ایلام با 2 میلیون هکتار اراضی دارای ۶۴۱ هزار هکتار جنگل است که۱۷۱ هزار هکتار از آن در کانون‌های بحرانی قرار دارد. وی اضافه کرد: استان ایلام 5/6 برابر کشور عراق جنگل دارد که با داشتن آب و هوایی مناسب در ۱۰ شهرستان استان جنگل یافت می‌شود. احمدی از عمده مشکلات منابع طبیعی استان را روند رو به رشد بیابان‌زایی دانست و افزود: مساحت بیابان‌های استان ایلام به علت بارندگی افزایش یافته است. احمدی اظهار داشت: برای کارهای بیابان‌زدایی در سطح شهرستان دهلران طی سال‌های اخیر بیش از ۱۰ هزار هکتار نهالکاری با اعتباری بالغ بر 5 میلیارد تومان صورت گرفته است.
۶ هزار هکتار از عرصه‌های بیابانی استان ایلام احیا می‌شود
احمدی اظهار داشت: در سال ۹۴ حدود یکهزار و ۵۰۰ هکتار از  اراضی بیابانی استان احیا و 7 هزار هکتار هم نهالکاری و جنگلکاری دستی انجام شد که این طرح‌ها همه در راستای مقابله با بیابان‌زایی بوده است. وی ادامه داد: در سال جاری در مجموع 6 هزار هکتار از عرصه‌های بیابانی مناطق مختلف استان ایلام احیا می‌شود و حدود ۱۲ میلیارد تومان اعتبار ملی نیز برای این کار پیش‌بینی شده است.
احمدی افزود: برنامه‌های مختلفی برای مقابله با پدیده بیابان‌زایی در استان ایلام از سوی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان تدوین و طراحی شده که به مرور اجرایی می‌شود. وی عنوان کرد: در استان ایلام بیش از ۴۲۴ هزار هکتار اراضی بیابانی وجود دارد که حدود ۲۰ درصد از عرصه استان را شامل می‌شود و بیشتر این بیابان‌ها در مناطق جنوبی و مناطق گرمسیری استان هستند. مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ایلام اظهار کرد: بیشتر بیابان‌های استان در شهرستان‌های دهلران، مهران، آبدانان و بخش‌هایی از شهرستان ایلام قرار دارد. سیدعلی حسینی، سرپرست اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان دهلران هم در گفت‌وگو با مهر اظهار داشت: دهلران با داشتن ۲۵۹ هزار هکتار اراضی بیابانی که یک‌سوم مساحت شهرستان بوده دارای بیشترین سطح بیابان در استان ایلام است. وی بیان داشت: این شهرستان گرمسیری در جنوب استان ایلام دارای ۹۴ هزار هکتار عرصه جنگلی است. وی تصریح کرد: سرانه بیابان به ازای هر نفر در شهرستان دهلران 4 هکتار است که این یک نوع تهدید به شمار می‌رود و باید در این راستا همه مسؤولان و مردم احساس مسؤولیت کنند. حسینی با اشاره به اینکه در سال جاری عملیات احیایی و اصلاحی در راستای توسعه جنگلکاری و مدیریت مراتع و بیابان‌زدایی در سطح بیش از 2 هزار هکتار در شهرستان دهلران صورت گرفته است، افزود: در سال گذشته در راستای مبارزه با بیابان‌زدایی در سطح یکهزار و ۲۰۰ هکتار از اراضی شهرستان دهلران ۷۰هزار اصله نهال کاشته شده است. وی اظهار داشت: از این میزان حدود ۲۰۰ هکتار آن در محدوده اراضی زراعی در مناطق بیابانی با مشارکت کشاورزان در قالب طرح بادشکن و طرح زراعت چوب صورت گرفته است.