علی تهرانیفرد: در آستانه سال جدید و تعطیلات نوروز و همزمان با ازدحام و شلوغی خیابانها، کارشناسان اجتماعی از مردم خواستهاند در زمان تردد در سطح شهر حواس خود را ششدانگ جمع کنند تا در تورهای دزدی و سرقتهای برنامهریزی شده جیببرها قرار نگیرند. این روزها بساط کار و کاسبی جیببرها، سارقان و افراد شیاد برای انواع و اقسام سرقتها و در اصطلاح سرکیسهکردن مردم حسابی داغ شده است چرا که روزهای آخر سال روزهای برهکشان سارقان و جیببرهاست.
همه به هوش، همه به گوش
این در حالی است که مدیران نیروی انتظامی هم با اعلام هشدارهایی از مردم خواستهاند، نسبت به جولان سارقان و جیببران در شهرها بویژه کلانشهرها هوشیار باشند. در همین باره به تازگی رئیس پلیس آگاهی تهران درباره افزایش جیببری در روزهای پایانی سال هشدار داده است. به گفته سرهنگ عباسعلی محمدیان، فرارسیدن ایام پایانی سال که در آن مردم به استقبال سال جدید میروند، عدهای از افراد فرصتطلب را به این فکر ناصواب میاندازد که از این شور و اشتیاق مردم، سوءاستفاده کرده و به خود اجازه میدهند تا برای رسیدن به امیال نامشروع و غیرقانونی خود، خاطرهای بد را در روزهای پایانی سال برای گروهی از شهروندان بهوجود آورند.
راههای مقابله با جیببری
رئیسپلیس آگاهی تهران بزرگ خاطرنشان کرد: با توجه به موضوع مشترک در همه این شیوه و شگردهای سرقت (لزوم همراه داشتن وجه نقد جهت انجام خرید)، رعایت توصیههای زیر میتواند مانع از تحقق اهداف سارقین جیببر باشد:
1ـ در صورت همراه داشتن وجه نقد، توصیه میشود وجوه نقد همراه افراد به هیچ عنوان تنها در یک جیب بویژه جیب عقب نگهداری نشود و شهروندان با تقسیمکردن وجوه نقد در جیبهای مختلف لباس مانع از سرقت همه وجوه نقد همراه خود توسط سارقین شوند.
2- با توجه به تجهیز مراکز فروش به دستگاههای POZZ و استفاده کسبه محترم از دستگاههای پرداخت الکترونیکی وجه، تاکید و سفارش پلیس بر استفاده از امکانات سیستم بانکی و با رعایت نکات امنیتی زیر است.
3- به هیچ عنوان رمز ورودی کارت عابربانک، روی کارت درج نشود. در زمان پرداخت پول به شیوه الکترونیکی، به هیچ عنوان رمز کارت را با صدای بلند و در حضور سایر افراد به فروشنده اعلام نکنید؛ توصیه پلیس آن است که رمز کارت توسط صاحب کارت ثبت و پس از انجام عملیات بانکی، رسید پرداخت پول به فروشنده تحویل داده شود.
4- برخی از گروههای جیببر به شیوه مسافرکشی، از اعضای نسوان در گروه خود استفاده میکنند تا شهروندان احتیاط کمتری در نگهداری از اموال خود بویژه وجوه نقد داخل کیف خود داشته باشند. لذا ضمن ادای احترام به همه بانوان توصیه میشود که حضور زنان در داخل خودروهای مسافرکش شخصی بویژه در صندلی شاگرد راننده نمیتواند دلیلی بر عدم رعایت نکات ایمنی در نگهداری اموال همراه افراد باشد.
اختلالات روانی و هویت شخصیتی
«بیشترافرادی که به دزدیهای کوچک و خردهدزدیها روی میآورند دچار اختلالات روانی و هویت شخصیتی هستند.» محسن جمشیدی، روانشناس در بیان ویژگیهای این افراد به «وطن امروز» میگوید: برای شناخت ویژگیهای روانی این افراد باید سابقه خانوادگی و گذشته آنها را مورد مطالعه و تحقیق قرار داد. «متاسفانه هیچ پژوهش جامعی در این زمینه انجام نشده است.» این روانشناس با اعلام این مطالب میافزاید: برای درک دقیق ویژگیهای روانی این افراد، نیازمند یک پژوهش جامع در حوزه آسیب اجتماعی هستیم که متاسفانه تا به امروز از این نوع پژوهشها در کشور انجام نشده است.
جرائم اجتماعی ریشه در خانواده دارد
جمشیدی با اشاره به اینکه همه جرائم اجتماعی از کوچکترین تا بزرگترین نوع جرائم ریشه در بنیان خانوادگی افراد دارد، تأکید کرد: متاسفانه درگیر بودن خانوادهها در مسائل گوناگون و اختلافاتی که به صورت ناخواسته ایجاد میشود باعث نبود نظارت خانوادهها بر فرزندان میشود که این موضوع باعث خواهد شد با افزایش سن، جوانها در معرض هرگونه تهدیدی قرار بگیرند.
تجربهای که از آن درس نگرفتیم
تجربه سالهای گذشته و روزهای پایانی سال نشان داده است که در این روزها به دلیل دغدغه فکری مردم و غفلت از موضوعات روزمره زندگی، آمار دزدیهای کوچک و کیفقاپیها افزایش پیدا میکند و این موضوع در آماری که نیروی انتظامی هرساله بعد از تعطیلات اعلام میکند، مشخص است. در این بین لازم است از یک طرف از تجربه سالهای گذشته استفاده کرده و ضمن هوشیاری برنامههای مشخص را برای برخورد با این نوع از جرائم در کشور فراهم کنیم و از طرف دیگر نباید فراموش کرد که براساس نظرات کارشناسان و جامعهشناسان گوناگون این نوع جرائم میتواند زمینه را برای رشد جرائم دیگر فراهم کند و بهاصطلاح قدیمیها تخممرغدزدها روزی شتردزد میشوند.