پس از انتشار خبر امکان دسترسی ایرانیان به بازی «پوکمون گو» سوال‌های فراوانی درباره این بازی که از آن به شوک جهانی تعبیر شده است، به وجود آمده است؟ به گزارش «وطن امروز»، چند روز پیش بود که مسؤولان بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای اعلام کردند ورود این بازی به ایران تنها در صورت عبور از فیلتر این بنیاد امکانپذیر است و هنوز این بازی در ایران ساپورت نمی‌شود، اما دسترسی و دانلود این بازی از روز پنجشنبه گذشته گویا از طریق یکی از فروشگاه‌های اینترنتی محقق شده است. مهر درباره این بازی نوشته است: برای آنکه بتوانید تصوری از بازی «پوکمون گو» داشته باشید پیش از هر چیز لازم است تصوری را که تا به امروز از یک بازی موبایلی داشته‌اید از ذهن پاک کنید! طراحی این بازی به‌گونه‌ای است که کاربران با در دست داشتن گوشی هوشمند خود با 2 ابزار جی‌پی‌اس و دوربین فیلمبرداری، خودشان تبدیل به کاراکترهای بازی می‌شوند و در مختصاتی به وسعت شهر و حتی کشور به دنبال «پوکمون» می‌گردند. واقعیت افزوده تکنیکی است که بازی «پوکمون گو» براساس آن طراحی شده و به شما این امکان را می‌دهد که محیط واقعی اطراف خود را از دریچه دوربین تلفن همراه با تغییراتی همچون حضور و شیطنت «پوکمون‌ها» ببینید!
حالا نوبت شماست که با ابزار «پوک بال» که در اختیار دارید به شکار پوکمون بروید. نکته جالب اینکه محل تجمع پوکمون‌ها توسط جی‌پی‌اس و در نقشه‌ای جامع به همه کاربران گزارش داده می‌شود و اینگونه بازی به صورت آنلاین کاربران را به رقابت با یکدیگر بر سر شکار «پوکمون» بیشتر ترغیب می‌کند.
ارائه بازی در فروشگاه‌های اینترنتی!
سایت ارائه‌کننده این بازی که یکی از مطرح‌ترین فروشگاه‌های اینترنتی است، علاوه بر تشویق به نصب این بازی، اطلاعات مورد نیاز را نیز در اختیار مخاطبان قرار می‌دهد. یکی از کاربران درباره وضعیت فعلی پوکمون گو در ایران نوشته است: «روزای اول که ریختم بازی رو، نقشه‌اش هیچی پوکمون نداشت، ولی الان انگار بهتر شده، همیشه دور و برم 4-3 تایی پوکمون هست ولی فروشگاه و باشگاه نیست اصلا. اگه یه نقشه‌ای چیزی می‌شد تهیه کرد که جاهای Pokestop و Gym رو برای ایران نشون بده خیلی خوب می‌شد». در ادامه آدرسی اینترنتی ارائه شده است که با ورود به آن و درخواست برای اضافه کردن و تعریف بازی، می‌توان برای محل مورد نظر اقدام کرد: «میشه درخواست داد که Pokestop و Gym تو محل مورد نظر اضافه کنن. احتمالا اگه درخواست‌ها برای اون محل زیاد باشه اعمال کنن، حالا چون هنوز تو ایران بازی نیومده نمی‌دونم اضافه کنن یا نه». نویسنده مطلب مربوط به پوکمون در سایت فروشگاه اینترنتی نیز در یکی از کامنت‌ها نوشته است: «با اینکه انتظار داریم تا با انتشار رسمی بازی توی آسیا و اروپا و تا یکی، دو هفته دیگه، هم تعداد پلیرهای مملکت ما بیشتر شه هم تعداد مکان‌ها، باز هم پیشنهاد می‌کنم اگه توی محل‌تون یا شهرتون PokeStop یا Gym نیست، به این لینکی که دوستمون گذاشته برین و درخواست بدین».
پوکمون در انتظار تصمیم مهم
اگرچه محدودیت‌های جدی در برخی کشورهای اروپایی و آسیای شرقی برای این بازی اتخاذ شده است، اما گویا در ایران هنوز تصمیم مهمی در این‌باره گرفته نشده است. در برخی مواضع، مسؤولان مربوط به استقبال از این بازی نیز رفته‌اند. حسن کریمی‌قدوسی، مدیرعامل بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در پاسخ به پیگیری ما درباره وضعیت ورود این بازی به ایران می‌گوید: درباره بازی پوکمون ما یک مکاتبه ایمیلی با سازندگان این بازی داشته‌ایم با این مضمون که اگر قرار است این بازی در ایران توزیع و عرضه شود حتماً باید از فیلتر بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای بگذرد و هماهنگی‌های لازم در این زمینه صورت گرفته باشد و در غیر این صورت ناگزیر از فیلتر و جلوگیری از عرضه بازی هستیم. برای عرضه این بازی 2 شرط را مدنظر داریم که البته هنوز به صورت رسمی به سازندگان بازی اعلام نشده؛ یکی اینکه با توجه به حجم اطلاعات ثبت شده کاربران در فضای این بازی، سرور اصلی آن حتماً باید در ایران باشد و دوم اینکه نقاط تفریحی و مقاصد هدف‌گذاری شده در سراسر کشور برای تگ شدن در این بازی هم باید با هماهنگی و همکاری بنیاد مشخص شود. نباید نقاطی برای کاربر معین شود که از لحاظ موازین و قوانین کشور منعی برای حضور کاربر در آنجا وجود داشته باشد. مانند مراکز نظامی و امنیتی.
پوکمون در ایران ساپورت می‌شود یا نمی‌شود؟
به‌رغم اظهار نظر اخیر مدیر بنیاد بازی‌های رایانه‌ای، چندروزی است این بازی در ایران قابل دسترس شده و حتی اخباری درباره ورود رسمی این بازی به ایران نیز منتشر شده است. مدیرعامل بنیاد بازی‌های رایانه‌ای گفته بود: احساس نمی‌کنیم در شرایط فعلی برنامه‌ای برای ورود به ایران داشته باشند. بازار بازی‌های رایانه‌ای ایران همچنان برای بازی‌سازان و شرکت‌های جهانی یک بازار پیچیده و ناشناخته است و به همین دلیل کمتر به دنبال ورود به آن هستند، بویژه که درباره این بازی در همین محدوده فعلی بازار عرضه هم سازندگانش سود سرشاری را عاید خود کرده‌اند.
کریمی‌قدوسی در باره اینکه آیا عدم تمایل شرکت سازنده و سختگیری ما از طریق فیلترینگ می‌تواند سدی در برابر ورود موج «پوکمون گو» به داخل ایران باشد؟ به مهر گفته است: بنده همین الان که با شما صحبت می‌کنم برای آشنایی بیشتر نسخه‌ای از بازی را دانلود کرده و در گوشی همراهم دارم اما اساسا بازی نقشه ایران را ساپورت نمی‌کند. حتی وقتی بازی را دانلود می‌کنید برای وصل شدن به سرور اصلی بازی باید از وی‌پی‌ان استفاده کنید و این به معنای آن است که فعلاً آنها قصد ساپورت کاربران ایرانی را ندارند.
اگر قرار است این بازی در ایران فراگیر شود، از نظر اجرایی نیازمند کار میدانی یک تیم در سطح شهر تهران برای تصویربرداری از نقاط خاص و کلیدی است. اگر کاربر از طریق بازی قرار است به یک پارک، میدان یا فروشگاه راهنمایی شود حتماً باید مختصات جغرافیایی و فیزیکی این مکان در بازی تعریف شده باشد و تا زمانی که تیم سازنده تمایلی به این کار نداشته باشد اساسا نمی‌تواند محیط داخلی ایران را پوشش دهد.
دسترسی آزاد سرور ارائه‌دهنده بازی به اطلاعات شخصی
در این میان مباحث امنیتی و جاسوسی که به نظر می‌رسد مقدمه و مبنای طراحی این بازی است، شرایطی را ایجاد کرده است که مسؤولان بسیاری از کشورها در تلاش برای ایجاد محدودیت‌هایی درباره این بازی باشند. به گزارش بولتن‌نیوز، با نگاه کوتاهی به این بازی می‌توان به مخاطرات متعدد امنیتی این بازی پی برد. اول اینکه این بازی برخلاف ذهنیت ایجادشده یک بازی کاملا جمعی است که تمام ساختارهای یک کشور (اعم از خیابان‌ها، معابر و مکان‌های عمومی و حتی مکان‌های حساس سیاسی نظامی و امنیتی) با آن درگیر هستند و می‌تواند به سازماندهی تجمعات، کنترل جمعیت و اختلال در نظم عمومی منجر شود. مساله دیگری که درباره این بازی مهم است، سرورها هستند. سرورهای این بازی از پایگاه‌های داده‌ای و نقشه‌های سازمان CIA استفاده می‌کند که منجر به به‌روزرسانی دائم نقشه‌ها و داده‌های این سرویس اطلاعاتی می‌شود، دلیلی که روسیه با ارائه اسناد آن، این بازی را در کشورش ممنوع اعلام کرد. در این بازی GPS دستگاه بازیکن همواره در سراسر بازی روشن است و تمام اطلاعات محیطی و مکانی بازیکن به سرور مرکزی مخابره می‌شود، از این رو سرور اصلی، اطلاعات مکان‌هایی را که مدنظر دارد در کمتر از چند دقیقه به طور کامل پیدا می‌کند. در این حالت با ظاهر شدن پوکمون‌ها در نزدیکی زیرساخت‌ها و تاسیسات حیاتی و مکان‌های نظامی و امنیتی، سرور می‌تواند اطلاعات جدید و به‌روزی از این مناطق داشته باشد. این اتفاقات به‌تدریج باعث از بین رفتن بازرسی‌ها و جمع‌آوری داده‌های دقیق‌تر، بدون حساسیت و بدون هزینه از مکان‌های حساس امنیتی می‌شود. دسترسی آزاد سرور به اطلاعات نقاط مختلف نیز نگرانی دیگری را درباره پوکمون گو به وجود می‌آورد. در این بازی به هنگام رویت پوکمون‌ها، دوربین بازی برای شکار آنها روشن می‌شود و در هر لحظه تعداد زیادی تصاویر زنده به سرور مرکزی مخابره می‌شود. در این حالت، هرگاه سرور بخواهد از شرایط میدانی هر موقعیتی باخبر شود می‌تواند تنها با گذاشتن چندین پوکمون در آن منطقه تصاویر زنده از زوایای مختلف را داشته باشد. برای مثال در شرایطی مانند انتخابات‌ها، جشن‌ها و حتی تجمعات و اعتراضات مختلف، سرور می‌تواند با گذاشتن چند پوکمون در محل، تصاویر زنده تمام نقاط مدنظر را از زوایای گوناگون در لحظه داشته باشد.
مخاطرات امنیتی
ایجاد مخاطرات امنیتی جدی برای مناطق مهم از دیگر آسیب‌های پوکمون گو است. وقتی تعدادی پوکمون در محلی ظاهر می‌شوند شاهد هجوم بازیکنان زیادی به این مناطق هستیم. در این حالت سرور مرکزی می‌تواند تعداد قابل توجهی پوکمون را در نزدیکی مکان‌های امنیتی، نظامی و سیاسی گذاشته و جمعیت را به این مناطق سرازیر کند. حضور جمعیت زیاد در اطراف مکان‌هایی مانند سایت‌های نظامی، مکان برگزاری اجلاس‌ها و مذاکرات مهم، نهادهای سیاسی- امنیتی و... مخاطرات امنیتی جدی برای این مناطق ایجاد می‌کند. در بازی پوکمون مکان‌هایی به عنوان باشگاه وجود دارد که در آن بازیکنان در کنار یکدیگر جمع شده و به تربیت پوکمون‌ها و افزایش قدرت خود می‌پردازند. در این حالت سرور می‌تواند مکان‌هایی را به عنوان باشگاه در موقعیت‌های دلخواه قرار دهد و به سازماندهی جمعیت قابل توجهی در مکان‌های مورد نظر بپردازد. از همین رو سرور می‌تواند در شرایط حساس زمانی هر تعداد از جمعیت را که بخواهد در مکان‌هایی به دور یکدیگر جمع کند یا به افزایش تعداد جمعیت در تجمعات کمک شایانی کند. همچنین در این بازی بازیکنان می‌توانند در قالب گروه‌ها به باشگاه‌های حریف حمله کنند که در این شرایط امکان درگیری و اختلال‌های امنیتی وجود دارد. این ویژگی به سرور این امکان را می‌دهد که بتواند در هر منطقه‌ای که بخواهد اختلال در نظم عمومی ایجاد کرده و برای نهادهای انتظامی و امنیتی هزینه‌سازی کند.
به نظر می‌رسد پیش از اتخاذ هر تصمیمی درباره این شوک جدید بین‌المللی در بازی‌های رایانه‌ای، باید اطلاعات دقیق و درستی پیرامون آن به دست آورد و از ذوق‌زدگی و برخورد هیجانی و بی‌توجه به مسائل امنیتی پرهیز کرد.