مرتضی اسماعیل‌دوست: هنگامی که علیرضا افتخاری خواند: «بذر غیرت سر خاک شهدا می‌کاریم/ پاسخ شیعه همین است که صاحب داریم» دل و دیده شعر و ترانه جلا گرفت و نشان داد می‌توان در حوزه موسیقی هم آثاری را به بار نشاند و این ترانه، پیشکش مدافعان سرافراز حرم، حاصل همکاری جوانانی متعهد چون احمد بابایی در مقام ترانه‌سرا، علیرضا سپهوند به‌عنوان آهنگساز و همایون پشتدار، تنظیم‌کننده آهنگ بود که نخستین بار در مراسم اختتامیه نخستین جشنواره فیلم مدافعان حرم به اجرای علیرضا افتخاری درآمد. به این بهانه پای صحبت‌های علیرضا سپهوند، خالق آهنگ «مدافعان حرم» نشستیم که متن این گفت‌وگو پیش روی شماست.
***
درباره چگونگی آهنگسازی ترانه «مدافعان حرم» توضیح دهید.
ترانه «مدافعان حرم» به سفارش برگزارکنندگان جشنواره فیلم «مدافعان حرم» ساخته شد که دوستان، بنده را برای آهنگسازی این اثر ارزشمند انتخاب کردند. من هم سعی کردم با استفاده از شعری ارزشمند به آهنگسازی این کار بپردازم. برای جشنواره مدافعان حرم، نهادهای جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی و خبرگزاری فارس زحمت کشیدند و امیدوارم این جشنواره ارزشمند ادامه داشته باشد و به فرهنگ ایثار و مقاومت کمک کند. در ابتدا از میان حدود 50 شعر دریافتی برای این کار سعی کردیم بهترین اثری را که به حال و هوای مدافعان نزدیک بود، انتخاب کنیم. این شعر نوشته آقای احمد بابایی بود و علاوه بر ساختار خوب فنی، مدنظر حضرت آقا هم قرار گرفته بود. شعر ایشان با توجه به استفاده از واژگان درست و ساختار مناسبی که داشت خیلی خوب بود و از لحاظ وزنی هم مناسب بود. بعد از انتخاب شعر در حدود 10 روز برای ساخت آهنگ کار وقت گذاشتم و ملودی «مدافعان حرم» را ساختم. لایت موتیف ملودی را به آقای افتخاری دادم تا ایشان براساس آهنگ انتخاب‌شده تمرین کنند. همزمان به همراه همایون پشتدار تنظیم آهنگ را پیش بردیم. من اوورتور را دنبال کردم و ایشان ارکستراسیون و نت‌نگاری تنظیم را انجام دادند، بعد هم به صورت ارکسترال آهنگ را ضبط کردیم.
آهنگ و شعر این اثر با نگاهی حماسی به موضوع مدافعان حرم ساخته شد. چه شد برای اجرای این اثر سراغ علیرضا افتخاری رفتید؟
در ابتدا خواننده دیگری هم مدنظر ما بود که شرایط همکاری رخ نداد و ما این افتخار را یافتیم که با استاد بزرگواری چون علیرضا افتخاری همکاری کنیم که نهایت همکاری را در این اثر با گروه سازنده داشت. باز هم لازم است در اینجا از حضور ایشان تقدیر کنم و نهایت سپاس خود را از ایشان داشته باشم. ما از این همکاری بسیار راضی هستیم و امیدواریم شرایط همکاری مجدد هر چه زودتر فراهم شود. در این اثر بیشتر به دنبال نمایش وجه حماسی مدافعان حرم بودم که بخوبی توسط استاد افتخاری اجرا شد.
پس از انتشار آهنگ چه بازتاب‌هایی از طرف مخاطبان مختلف و خانواده مدافعان حرم دریافت کردید؟
از احساسات برخی خانواده‌های مدافعان حرم در اختتامیه جشنواره تا انواع واکنش‌های مثبت مخاطبان پس از پخش این آهنگ از تلویزیون و فضای مثبتی که در شبکه‌های مجازی به وجود آمد، همگی نشان از استقبال از این اثر داشت و هر یک به نوعی به تعریف و تمجید این اثر پرداخته‌اند. شکر خدا برخی اساتید هم مانند استاد علیزاده از فن موسیقایی به کار رفته در این آهنگ رضایت داشتند. این بازتاب‌ها چنان مثبت بوده که در این مدت چند پیشنهاد برای اجرای جدید داشتیم و از طرف فرمانده محترم ناجا هم پیشنهادی به آقای افتخاری جهت خواندن ترانه‌ای برای نیروی انتظامی داده شده است که من این آهنگ را با همان گروه خواهم ساخت.
ساز تخصصی‌تان چیست و پیش از این هم کارهای مناسبتی داشته‌اید؟
ساز اصلی‌ام سنتور است و در کنارش سازهای کوبه‌ای هم می‌نوازم. حدود 30 سال سابقه آهنگسازی دارم و سال‌ها موسیقی محلی لری را در کنار موسیقی سنتی کار می‌کردم. چند آلبوم موسیقی محلی هم منتشر کردم و آثار بسیاری برای صدا و سیما تولید کرده‌ام که برخی از آنها مناسبتی و برای شهدا بوده است.
درباره نفوذ انواع سبک‌های موسیقی همچون رپ، راک، بلوز و ... به موسیقی‌های سنتی و محلی در کشور چه دیدگاهی دارید؟
به نظرم باید انواع موسیقی‌ها در سبک‌های مختلف وجود داشته باشد اما موسیقی سنتی و موسیقی ایرانی و محلی باید در صدر توجهات قرار بگیرد. در صورتی که نزد مسؤولان فرهنگی هیچ توجهی درباره این موسیقی انجام نمی‌شود. مثلا من یک طرح فاخر ملی- میهنی برای کاروان المپیک ایران دارم که هنوز پاسخی نگرفته‌ام. وزارت ارشاد کمترین حمایت را درباره موسیقی‌های ارزشی داشته و این کمبود توسط نهادهای دیگر تا حدی جبران شده است. در صورتی که مسؤولان باید بیش از اینها به موسیقی سنتی و ملی توجه کنند. خیلی می‌توان درباره آثار مذهبی و دینی در موسیقی کار انجام داد و بسیار موثر است. مثلا بنده در دوران دفاع‌مقدس با وجودی که کم سن و سال بودم همراه با گروهی برای رزمندگان در جبهه‌ها آثاری را اجرا می‌کردیم که بسیار جالب بود.
موسیقی می‌تواند منتقل‌کننده مفاهیم بسیار ارزنده‌ای باشد. با توجه به انواع معضلات موجود چه پیشنهادی برای این حوزه مهم و مغفول مانده در کشور دارید؟
به نکته خوبی اشاره کردید. موسیقی می‌تواند فضایی ارزنده برای مخاطب به وجود آورد و از طریق موسیقی می‌توان بسیاری از حرف‌ها را با مضمونی ارزنده مطرح کرد اما این مهم توسط مسؤولان فرهنگی نادیده گرفته می‌شود و هیچ توجهی به هنرمندان متعهد نمی‌شود. از طرفی گاها آلبوم‌هایی منتشر می‌شوند که به دلیل عدم آگاهی تولیدکنندگان به لحاظ فنی بسیار ضعیف هستند. به نظرم اگر خط‌مشی رهبری که دید بالایی در زمینه هنر دارند توسط مسؤولان فرهنگی اجرا شود شاهد اتفاقات خوبی خواهیم بود. ما امیدواریم از طریق همت برخی هنرمندان و نهادهای دغدغه‌مند وضعیت فعلی بهتر شود.