احمد طالقانی: موضوع تبلیغ و ترویج محصولات تراریخه چندی است به موضوعی مناقشه‌بر‌انگیز بین کارشناسان و اساتید دانشگاه از یک‌سو و مدیران وزارت بهداشت و وزارت جهاد کشاورزی از سوی دیگر تبدیل شده است. در شرایطی که بسیاری از کارشناسان معتقدند کار تحقیقاتی و مستندات علمی قابل قبول درباره سلامت محصولات تراریخته وجود ندارد، مدیران وزارت بهداشت بویژه معاونت علمی- آموزشی این وزارتخانه بر سلامت محصولات تراریخته اصرار می‌کنند. حسینعلی شهریاری، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی از جمله کارشناسانی است که معتقد است توجیهات علمی قابل قبول که حاکی از تحقیقات طولانی‌مدت مصرف محصولات تراریخته باشد در دسترس نیست و در نتیجه تا حصول اطمینان نباید مصرف این مواد تبلیغ شود. گفت‌وگوی پیش‌رو ناظر به همین موضوع است.
***
آقای شهریاری! مدتی است که در رسانه‌ها از قول اساتید دانشگاه و کارشناسان مطالبی درباره خطر مصرف محصولات تراریخته منتشر می‌شود، از سوی دیگر وزارت بهداشت و جهاد کشاورزی بر سالم بودن این محصولات اصرار می‌کنند، با توجه به نگرانی‌های ایجاد شده، نظر شما در این‌باره چیست؟
درباره محصولات تراریخته کار تحقیقاتی و مستندات علمی که اثرات طولانی‌مدت مصرف این مواد را بررسی کرده باشد وجود ندارد و اصرار برخی مدیران درباره کارهای پژوهشی قابل اعتماد در این‌باره بیجاست. درباره محصولات تراریخته با تغییرات و دستکاری‌های ژنتیکی تلاش می‌شود برخی ویژگی‌ها درباره ماندگاری و مقاومت محصول یا فرآورده حیوانی به وجود بیاید که به نفع انسان باشد اما معلوم نیست این تغییرات ژنتیک روی انسان‌ها چه تاثیراتی خواهد گذاشت، به همین دلیل یک کار تحقیقاتی طولانی‌مدتی باید روی این محصولات انجام شود تا بتوان ارزیابی دقیقی داشت.
بسیاری از کارشناسان و صاحبنظران نسبت به اثرات سوء محصولات تراریخته بر سلامت شهروندان هشدار می‌دهند. آنها درباره شیوع انواع سرطان، نازایی و اختلالات ژنتیکی ابراز نگرانی می‌کنند؛ شما به عنوان عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس چقدر این نگرانی‌ها را جدی ارزیابی می‌کنید؟
این نگرانی‌ها جدی است! در کشورهای توسعه‌یافته و پیشرفته اجازه مصرف این محصولات داده نمی‌شود، خب! همین موضوع مشکوک است. اگر به واقع مصرف این محصولات بی‌خطر است، چرا در کشورهای اروپایی و آمریکا مصرف آن تبلیغ و ترویج نمی‌شود؟! به اعتقاد اینجانب تا زمانی که تحقیقات قابل قبولی درباره این محصولات انجام نشده، مدیران نباید مصرف تراریخته‌ها را توصیه و تبلیغ کنند.
آقای دکتر! اخباری دال بر نقش و مشارکت گسترده شرکت‌های صهیونیستی در دستکاری ژنتیکی محصولات تراریخته و ترویج این محصولات به گوش می‌رسد و همین موضوع افکار عمومی را حساس کرده است؛ به نظر شما چه راهکارهایی برای در امان ماندن از این تهدیدات احتمالی باید اندیشیده شود؟
بهترین کار پرهیز از شتابزدگی است. با توجه به پیشینه رژیم صهیونیستی بعید نیست سران این رژیم برای زمینگیر کردن مسلمانان و کشورهای جهان سوم برنامه‌هایی درباره آسیب‌پذیر کردن منابع غذایی و کشاورزی آنها در دستور کار داشته باشند. بنابراین تا انجام کارهای مستند علمی و پایش دقیق، باید از ورود و توزیع بی‌حساب و کتاب این محصولات به کشور جلوگیری شود و ملاحظات و مراقبت‌های لازم در نظر گرفته شود. وزارت بهداشت در این‌باره مسؤولیت قانونی دارد. طبق اسناد بالادستی این وزارتخانه مسؤولیت امنیت غذایی مردم را بر عهده دارد و معاونتی تحت عنوان معاونت غذا و دارو در این وزارتخانه پیش‌بینی شده است. به طور قطع مجلس به این موضوع ورود می‌کند و از مدیران وزارت بهداشت در این‌باره توضیح می‌خواهیم.
برخی‌ها از سونامی سرطان یاد می‌کنند و نقش محصولات تراریخته را در این میان پررنگ جلوه می‌دهند، به عنوان یک پزشک و استاد دانشگاه چقدر این موضوع را محتمل می‌دانید؟
در این‌باره باید یک کار تحقیقاتی گسترده انجام شود و شیوع سرطان در کشور در قیاس با کشورهای منطقه و جهان مورد بررسی قرار بگیرد و آنگاه قضاوت شود. درباره تراریخته‌ها زمانی که کشورهای توسعه‌یافته به شهروندان‌شان اجازه استفاده از این محصولات را نمی‌دهند، انسان شک می‌کند عوارضی وجود دارد که از مصرف این محصولات جلوگیری می‌شود. در نهایت اگر بخواهیم درباره سرطان نتیجه‌گیری کنیم باید عرض کنم فاکتورهای زیادی درباره ابتلا به سرطان وجود دارد که برخی از آنها شناخته شده و برخی در دست تحقیق و بررسی است و محصولات تراریخته از آنجا که با دستکاری ژن‌ها حاصل می‌شود همیشه امکان دارد که از فاکتورهای جهش و ایجاد سرطان باشد.