گروه بینالملل: رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه، امروز (دوشنبه) به شهر سنپترزبورگ روسیه میرود تا با همتای روس خود، ولادیمیر پوتین دیدار کند. این نخستین سفر رئیسجمهوری ترکیه به روسیه بعد از آشفته شدن روابط 2 کشور در پی سرنگونی جنگنده روسی در مرز سوریه است. اردوغان بابت این حادثه از روسیه عذرخواهی کرد و موجبات آشتی فیمابین را فراهم آورد. رجب طیب اردوغان، بامداد یکشنبه در گفتوگو با الجزیره اعلام کرد که موضوع سوریه جزو مهمترین محورهای مورد بحث در سفر وی به مسکو خواهد بود. اردوغان افزود: «دیدار من از روسیه بسیار مهم است. ترکیه و روسیه کشورهایی مهم و قوی هستند و روابطشان بر منطقه تاثیرگذار است. اتحاد ما برای منطقه مهم است. روسیه به دنبال منافع خود در منطقه است و ما هم به دنبال منافع خود هستیم. روسیه، عراق، ایران و ترکیه باید برای حل بحران سوریه همکاری کنند. ما همسایگان سوریه هستیم. لبنان، قطر، عربستان و اردن هم موثرند و باید با یکدیگر نشست و گفتوگو داشته باشیم. ما نباید تن به گفتوگوهایی دهیم که در آن کشورهایی حضور دارند که ارتباطی به سوریه ندارند». پیش از این، ابراهیم کالن، سخنگوی اردوغان گفته بود: ترکیه، روسیه را به عنوان شریک خود در یافتن راه برونرفت از بحران سوریه میداند و ما خواستار همکاری فوری با روسیه برای تضمین فرآیند انتقال سیاسی در سوریه هستیم. کالن ضمن تأکید بر خطر بحران سوریه برای کل منطقه و نیز امنیت و ثبات جهانی افزود: «کشور ما بیشترین زیان را از بحران سوریه دیده و از این رو به دنبال راه حل فوری و دائمی برای این مشکل است اما تاکنون به مرحلهای نرسیدهایم که بتوان گفت امیدی برای حل سیاسی بحران سوریه پیدا شده است». این اظهارات نشان میدهد ترکیه از موضع گذشتهاش عقب نشسته که اعتقاد داشت صلح در سوریه نیازمند تغییر دولت سوریه است. هرچند سخن از عادیسازی روابط با دولت اسد بسیار زود است، ولی ناظران تصریح میکنند که رئیسجمهوری ترکیه دیگر نه از اسد و دولت او در سخنرانیهایش به بدی یاد میکند و نه برای توافقات آتی سوریه شرطی میگذارد. به جای آن گویا آنکارا توجه خود را بر این قرار داده که با حضور کردها در شمال سوریه مقابله کند. در همین راستا، صالح مسلم، رهبر حزب اتحاد دموکراتیک سوریه به خبرگزاری اسپوتنیک گفت: به نظر میرسد در سایه پیروزی کردها در طول مرزهای مجاور با ترکیه، دولت اردوغان تمایل دارد با نظام دمشق و رئیسجمهوری آن، بشار اسد آشتی کند، چرا که در چنین وضعیتی ترکیه ثقل و اعتبار خود را از دست داده و در حال دادن امتیازهایی به طرفهای دیگر بویژه بشار اسد است. مسلم تأکید کرد، حتی اگر ترکیه با سوریه آشتی کند، کردها یک ذره از مواضع خود مبنی بر موجودیت سیاسی پیدا کردن و مشارکت در هرگونه فرآیند حل سیاسی بحران سوریه عقبنشینی نخواهند کرد.
آمریکا گولن را تحویل نمیدهد
در حالیکه مقامهای آنکارا تأکید دارند واشنگتن برای جلوگیری از خدشهدار شدن روابط طرفین، فتحالله گولن- متهم اصلی کودتای نافرجام 15 جولای در ترکیه- را تحویل دهد ولی کاخ سفید اعلام کرد مدارکی که تاکنون آنکارا برای درخواست استرداد گولن تحویل داده است، قانعکننده نیست. مارک تونر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا عنوان کرد، مدارک بیشتری در حال آمدن به وزارت خارجه و وزارت دادگستری آمریکاست و همه مدارک در حال بررسی است ولی تاکنون تصمیمی در این باره گرفته نشده است. در همین راستا، روزنامه والاستریت ژورنال به نقل از منابع نزدیک به این پرونده خبر داد دولت آمریکا قصد بازگرداندن گولن به ترکیه را ندارد.
بهرهگیری اردوغان از سیاست هیتلر
تلاش برای کودتای نافرجام ترکیه، بازداشتها و اخراجهای بسیاری از فرماندهان نظامی و مسؤولان پلیس و دستگاه قضایی را به دنبال داشت و بیش از 15 هزار نفر در پی این کودتای نافرجام بازداشت و دهها هزار نفر از کارکنان در موسسات مختلف ترکیه بویژه در زمینه آموزش از کار برکنار شدند و این روند اخراج و بازداشتها همچنان با گذشت بیش از 3 هفته از این اقدام نظامی همچنان ادامه دارد. در تازهترین اقدامات از این دست، روز شنبه دادگاهی در آنکارا 90 عضو نیروهای ویژه ارتش ترکیه را به دلیل دست داشتن در کودتا به زندان محکوم کرد. در این میان، سران اروپا درباره سرکوب مخالفان مظنون به دست داشتن در کودتای نافرجام ترکیه ابراز نگرانی و در برخی موارد آن را محکوم کردهاند. یک سیاستمدار اتریشی با مقایسه رفتار اردوغان در جریان کودتای اخیر با عملکرد هیتلر در حکومت نازی، رئیسجمهوری ترکیه را متهم کرد که با این روش به دنبال تحکیم قدرت خود بوده است. هانس کریستین استراچه، رهبر جناح راست افراطی اتریش در گفتوگو با روزنامه «دی پرس» روند تحکیم قدرت در ترکیه را پس از کودتای نافرجام با حادثه آتشسوزی در ساختمان رایشس تاگ (محل پارلمان آلمان از سال 1894 تا 1933) مقایسه کرد، زیرا این حادثه به هیتلر فرصت داد در سال 1933 قدرت را قبضه کند. استراچه گفت: تقریبا میتوان چنین برداشت کرد که حکومت، خود طراح این کودتا بوده است.