گروه بینالملل: رئیسجمهور ترکیه کمتر از یک ماه پس از کودتای نافرجام 25 تیر، در نخستین سفر خارجیاش وارد سنتپترزبورگ، پایتخت فرهنگی روسیه شد و در کاخ کنستانتین در حومه این شهر با همتایش ولادیمیر پوتین دیدار کرد؛ دیداری که بسیاری از رسانههای غربی آن را به نقطه عطف چرخش ترکیه از غرب به سوی شرق برمیشمرند. اردوغان 6 ماه پس از قطع روابط رسمی با روسیه به خاطر حادثه سقوط سوخو در مرز با سوریه، پوتین را دوست خود خطاب کرده بود حال آنکه روابط ترکیه پس از کودتا با آمریکا و اروپا در بحرانیترین شرایط خود پس از جنگ اول جهانی قرار دارد. رجب طیب اردوغان دیروز به زبان روسی به خاطر امکان دیدار با ولادیمیر پوتین و حمایت مسکو از او حین وقوع کودتا در ترکیه سپاسگزاری کرد. اردوغان گفت: «میخواهم به خاطر پیدا کردن وقت و پذیرایی از ما سپاسگزاری کنم. به خاطر پیدا شدن چنین فرصتی و بودن با شما بار دیگر سپاسگزاری میکنم». او سپس با اشاره به تماس پوتین به عنوان نخستین رهبر خارجی با خود در فردای روز کودتا، گفت: «واقعا تماس تلفنی شما بلافاصله پس از تلاش کودتا، من، همکاران و ملت ترکیه را بسیار خوشحال کرد». او که پیش از این سفر گفته بود میخواهد روابط 2 کشور را به شکلی جدید و از نو بنا کند، دیروز نیز تاکید کرد ساخت روابط روسیه و ترکیه وارد مسیر مثبتی شده است. اما اردوغان در سنتپترزبورگ فقط درباره غرامت جنگنده سوخو 24 سرنگون شده روسیه صحبت نمیکند بلکه آینده سوریه که او ترسیم آن را بدون روسیه غیرممکن توصیف کرده، موضوع داغ بحثهای او و پوتین خواهد بود آن هم در شرایطی که اوضاع سوریه برخلاف میل آنکارا و شرکای غربی و عربیاش پیش میرود. عملیات پرتلفات تروریستها برای شکست حصر حلب بدون نتیجه مانده و در لاذقیه و ادلب هم تکفیریها در حال قلع و قمع شدن هستند. در نتیجه پوتین دست بالاتر را درباره سوریه دارد. اما آنچه بیش از تسلیم شدن رجب پاشا در عرصه سوریه غربیها را نگران کرده و حتی جان کری را به ترکیه کشانده است، چرخش ترکیه به شرق است. نکته اینجاست که سفر اردوغان به سنتپترزبورگ از یک سال پیش برنامهریزی شده بود و از همان زمان برنامه یک سفر مفصل یک هفتهای به روسیه ترتیب داده شده بود اما به خاطر غائله پس از سرنگونی سوخوی روسی از ۱۵ دسامبر پارسال به ۹ آگوست امسال به تعویق افتاد یعنی درست در اوج روزهای آمریکاییستیزی ترکها. همچنین انتخاب سنتپترزبورگ پایتخت تزارها و حجم برنامههایی که خیلی قبل از کودتا در این سفر گنجانده شده- از جمله دیدار با پوتین در کاخ کنسانتین که نام خود را از قسطنطنیه یا همان نام سابق استانبول گرفته یا بازدید از مقبره پتر (قلعه پتر و پل) که یادآور روابط دوران اوج روسیه تزاری و عثمانی است- نشان میدهد اردوغان از قبل چشماندازی جدی برای احیای روابط با روسیه داشته و احتمالا به همین خاطر هدف کودتایی آمریکایی قرار گرفته است. در اینکه ترکیه پس از کودتا و جنگ داخلی به روسیه به خاطر سیل توریستها، نفت و گاز و چتر امنیتیاش در مقابل تهدیدات جدید غربی نیاز دارد شکی نیست اما نمیتوان این حقیقت را نادیده گرفت که اردوغان در ذهن متوهمش، خود را وارث سلطان احمد و سلطان مصطفای اول عثمانی، معاصران پتر کبیر میداند و پوتین را هم وارث تزارها. به همین دلیل او از ساخت رابطهای جدید با روسیه صحبت کرده است.