ابعاد و اطلاعات تازه‌ای از همکاری تهران و مسکو در قالب یک قرارداد نظامی که طبق آن روس‌ها امکان استفاده از یک پایگاه نظامی هوایی ایران را برای پرواز جنگنده‌های خود و هدف قرار دادن مواضع گروهک‌های تروریستی مستقر در سوریه دارند، منتشر شده است. براساس این اطلاعات ایران هیچ پایگاه نظامی را در اختیار روس‌ها قرار نداده و تنها براساس مصوبه شورایعالی امنیت ملی، اجازه سوخت‌گیری را به طرف روس داده است. به گزارش «وطن امروز» انتشار خبر پرواز جنگنده‌های روسی از پایگاه هوایی «نوژه» در همدان، با واکنش آمریکا مواجه شد. «مارک تونر» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در واکنش به این اقدام آن را «مایه تاسف» خواند و گفت: استقرار بمب‌افکن‌های روسی در ایران «موجب غافلگیری» یا «شوکه شدن» واشنگتن نشده است. او در پاسخ به این سوال که آیا این اقدام نقض قطعنامه شورای امنیت علیه ایران نیست، گفت: «ممکن است اینطور باشد». این ادعا البته پس از چند ساعت از سوی وزیر خارجه روسیه رد شد. به گزارش تسنیم به نقل از روسیا‌الیوم، سرگئی لاوروف در نشست خبری خود با «موری مک کالی» وزیر خارجه نیوزیلند گفت: هیچ شک و تردیدی وجود ندارد که روسیه با استفاده از پایگاه هوایی، قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد را نقض نکرده است. علاوه بر این واکنش طرف آمریکایی، در داخل نیز ابهاماتی درباره میزان و حجم همکاری‌های مشترک ایران و روسیه در قالب این توافق نظامی وجود داشت. این ابهامات روز گذشته به صحن مجلس شورای اسلامی رسید و یکی از نمایندگان در اخطار قانون اساسی با اشاره به اصل 146 قانون اساسی که استقرار هرگونه پایگاه نظامی خارجی در کشور حتی برای استفاده صلح‌آمیز را «ممنوع» دانسته بود، خواستار توضیح رئیس مجلس در این باره شد.
پایگاه نظامی به روسیه داده نشده
علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی در پاسخ به تذکر فلاحت‌پیشه توضیح داد: طبق اصل 146 قانون اساسی، استقرار هرگونه پایگاه نظامی و خارجی در کشور ممنوع است و باید توجه داشت ایران پایگاهی در اختیار کشوری قرار نداده است. اینکه با روسیه به عنوان متحد در مسائل منطقه مانند سوریه همکاری داریم به این معنا نیست که ما پایگاه به روسیه از نظر نظامی داده‌ایم و اگر در رسانه‌ها کسی این را مطرح کرده، موضوع تکذیب می‌شود. رئیس مجلس همچنین یادآور شد: ایران یک همکاری با روسیه دارد و این به دلیل بحران تروریستی‌ای که توسط برخی کشورهای مخرب منطقه و آمریکایی‌ها ایجاد شده است، انجام می‌شود، بنابراین ما فکر می‌کنیم روسیه تلقی درستی از منطقه پیدا کرده و در یک‌سال اخیر آنها همکاری‌ای را با ایران در زمینه حل بحران تروریستی در منطقه آغاز کردند. در مساله سوریه همکاری نزدیکی با روس‌ها داریم و فکر می‌کنیم بعد از این مدت روشن شد که نظرات ایران که در مساله سوریه مراقبت می‌کرد در کل منطقه آشوب به پا نشود، صحیح بوده است.
پرواز براساس مصوبه شورایعالی امنیت ملی
پس از تاکید علی لاریجانی مبنی بر عدم واگذاری پایگاه هوایی به روسیه یا هر کشور دیگری، علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، اطلاعاتی جزئی از این همکاری مشترک را بیان کرد. وی با اشاره به موضوع همکاری نظامی ایران و روسیه برای استفاده از پایگاه هوایی همدان گفت: آنچه در پایگاه نوژه همدان رخ می‌دهد پرواز هواپیماهای روسیه است که براساس مصوبه شورایعالی امنیت ملی و در چارچوب همکاری‌های چهارجانبه ایران، روسیه، سوریه و عراق است. نماینده مردم بروجرد در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه این همکاری در راستای توسعه هدف جمهوری اسلامی برای مبارزه با تروریسم است، ادامه داد: این همکاری با مصوبه شورایعالی امنیت ملی انجام می‌شود و مغایرتی با قانون اساسی ندارد، چرا که پایگاه هوایی همدان نه پایگاه روسی شده و نه جنگنده‌ای در پایگاه نوژه مستقر شده است. وی گفت: تنها اقدامی که صورت می‌گیرد این است که هنگام پرواز اجازه داده می‌شود جنگنده‌های روسی برای دریافت سوخت در چارچوب همکاری‌های دوجانبه و چهارجانبه از این پایگاه استفاده کنند که در این چارچوب همکاری‌ها کاملا منطقی است. بروجردی در این باره که برخی سایت‌های صهیونیستی عنوان کرده‌اند در پایگاه نوژه همدان اس 400 روسی مستقر شده است، تاکید کرد: سایت‌های صهیونیستی مطالب خلاف اعتبار عنوان می‌کنند؛ در کل هیچ استقراری توسط روسیه در خاک جمهوری اسلامی صورت نگرفته است. رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: آنچه انجام می‌شود این است که اجازه سوخت‌گیری به جنگنده‌های روسی در چارچوب همکاری دوجانبه و چهارجانبه بین ایران، روسیه، سوریه و عراق داده می‌شود که براساس مصوبه شورایعالی امنیت ملی است.
طرح استفاده از پایگاه هوایی ایران
به گزارش «وطن‌امروز»، از ابتدای آغاز حملات هوایی روس‌ها علیه مواضع داعش در سوریه، یکی از معضلات طرف روسی، مسافت نزدیک به 3 هزار کیلومتری بین 2 کشور بود. این فاصله نسبتا زیاد به بمب‌افکن «Tu-22M3»، اجازه حمل بار بیش از 8 تن را نمی‌داد. بر همین اساس نیز روس‌ها رایزنی‌هایی را برای استفاده از پایگاه نظامی کشورهای همسو با سوریه در دستور کار قرار دادند. روس‌ها به جهت امنیت بالای آسمان ایران و عدم تهدیدات و همچنین فاصله نزدیک کشورمان با سوریه، تهران را بهترین گزینه برای جنگنده‌های خود می‌دانستند. مقامات نظامی روس، پایگاه هوایی نوژه را بهترین مکان برای پرواز جنگنده‌های روسی معرفی کردند چرا که از این پایگاه خلبانان روس تنها باید 700 کیلومتر پرواز کنند. علاوه بر این بمب‌افکن‌ها توانایی حمل 22 تن بمب را خواهند داشت که بهره‌وری 3 برابری را برای روسیه به همراه دارد. روس‌ها بر همین اساس از اواخر سال گذشته بحث انجام عملیات‌های هوایی از ایران علیه داعش را در قالب یک قرارداد نظامی مطرح کردند و پس از تصویب این پیشنهاد در شورایعالی امنیت ملی، تهران با این قرارداد موافقت کرد.
هلاکت 150 داعشی در آخرین عملیات
وزارت دفاع روسیه روز گذشته اعلام کرد جنگنده‌های این کشور پس از پرواز از ایران مقرهای گروه تروریستی داعش را در سوریه هدف قرار دادند. در این عملیات جنگنده‌های سوخو-34 از پایگاه نوژه به پرواز درآمدند و 34 نقطه هدف را در سوریه که مقرهای گروه تروریستی داعش در آن مناطق بود بمباران کردند. خبرگزاری اسپوتنیک نیز گزارش داد: هواپیماهای سوخو-34 روسیه روز چهارشنبه پس از پرواز از پایگاه هوایی نوژه در استان همدان ایران مواضع گروه تروریستی داعش در استان دیرالزور سوریه را بمباران کردند. بنابر اعلام وزارت دفاع روسیه، در نتیجه این عملیات 2 مقر فرماندهی و یک اردوگاه نظامی داعش منهدم و بیش از 150 تروریست کشته شدند. وزارت دفاع روسیه افزود که هواپیماهای روسی حامل بمب‌های هوایی OFAB -500 بودند.