گروه اقتصادی: مطالبات معوقه بانکی به عنوان سد بزرگی در مسیر تسهیلاتدهی بانکها این روزها اقتصاد کشور را درگیر رکودی بیسابقه کرده است و تاکنون نهتنها هیچ تدبیری برای حل آن اتخاذ نشده بلکه عامل بهمریختگی اقتصاد کشور نیز شده است. معوقات بانکی اکنون بانکها را با مشکلات بسیاری برای اعطای تسهیلات مواجه کرده بهگونهای که خیلی از بانکها منابعی برای ارائه وام حتی تسهیلات قرضالحسنه نیز ندارند. به عقیده کارشناسان امر، نوسانات شدید نرخ سود بانکی، وضعیت فعلی اقتصاد کشور و همچنین نبود ابزارهایی بازدارنده برای عدم بازپرداخت تسهیلات بانکی از دلایل عمده معوقات بانکی است. درحقیقت کاهش مطالبات معوق شبکه بانکی ما نیازمند اتخاذ تدبیر ویژهای است تا به این ترتیب منابع شبکه بانکی به چرخه اقتصاد تزریق شده و به بهبود وضعیت کشور کمک کند زیرا بسیاری از این مطالبات معوق به سدی در برابر اعطای تسهیلات بانکی بدل شدهاند. بررسیها نشان میدهد بانکهای کشور به علت معوقات و طلب هنگفت از دولت و همچنین موانع بسیار بر سر چرخش منابع، حال و روز خوبی ندارند. از طرفی حل نشدن موضوع ارتباط آزاد با بانکهای بینالمللی موجب شده تعداد قابل توجهی از بانکهای کشور نتوانند کوچکترین وظیفه خود را انجام دهند. به عبارت بهتر در کنار نچرخیدن چرخ تولید و صنعت، چرخ بانکها نیز نمیچرخد، چرا که بزرگترین بدهکار بانکی یعنی دولت نمیتواند موانع را از سر راه آنها بردارد. در این باره محمود بهمنی، نماینده مجلس شورای اسلامی با اشاره به رقم بالای معوقات بانکی در کشور، گفت: یکی از دلایل معوقههای بانکی در کشور و حجم بالای آن شرایط نابسامان اقتصادی است. رئیس کل سابق بانک مرکزی و عضو فعلی کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه برخی صنایع و واحدهای تولیدی ما در نتیجه رکود اقتصادی درگیر مشکلات مالی شده و موفق به پرداخت بدهی خود به بانکها نشدهاند، افزود: گروه دیگر از معوقات بانکی نتیجه نبود نقدینگی است که به تعطیلی واحدهای تولیدی و تعدیل نیرو منجر شده که در این دو حالت دولت باید با حمایت و در نظر گرفتن برخی معافیتها نسبت به دریافت معوقات بانکی از بدهکاران اقدام کند. این نماینده مردم در مجلس دهم ادامه داد: در حال حاضر بخش کمی از معوقات بانکی نتیجه دریافت تسهیلات بانکی و هزینهکرد آن در غیر از امور تعیین شده است که به معوقات بانکی و افزایش آن دامن زدهاند.
بزرگترین بدهکار بانکی دولت است
سیدکاظم دلخوش، دیگر نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه معوقات بانکی اقتصاد کشور را مختل و قدرت وامدهی برای احیای واحدهای تولیدی را کاهش داده است، گفت: تلاش برای بازگرداندن معوقات به شبکه بانکی میتواند جریان نقدینگی در جامعه را احیا کند. وی با انتقاد از غیراصولی و غیراستاندارد بودن سیستم بانکی کشور، افزود: برخی از مواد قانونی و وظایف سیستم پولی کشور ما دچار مشکلاتی است که همین به بروز ضعفها و مشکلات بسیار منجر شده است. دلخوش با بیان اینکه عدم استقلال بانک مرکزی یکی از معضلات بزرگ شبکه بانکی کشور است، تصریح کرد: عدم استقلال بانک مرکزی باعث شده پول مردم در شبکه بانکی بدون پاسخگویی مناسب از چرخش بازماند. وی با تاکید بر اینکه بزرگترین بدهکار بانکی دولت و شرکتهای وابسته به آن است، گفت: طی دورهها و دولتهای مختلف بخش زیادی از شرکتهای دولتی تسهیلات کلان بانکی دریافت کردند که این معوقات معضلات بسیاری را برای کشور ایجاد کرده است. دلخوش با انتقاد از بالا بودن نرخ سود بانکی و نوسانات بسیار آن، تصریح کرد: نرخ سود بانکی سپردهگذاری و سرمایهگذاری را مختل کرده است.
رشد بخشی از معوقات بانکی به دلیل تبانی در وصول
محمدرضا پورابراهیمیداورانی نیز درباره بحث روند وصول معوقات بانکی در کشور گفت: در حال حاضر خود دولت به نظام بانکی کشور بدهکار است که البته دولت در اصلاحیه لایحه بودجه به این موضوع اشاره داشته و در هر صورت باید این موضوع به سرانجام مشخص برسد. نماینده مردم کرمان و راور در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: بخشی از معوقات به دلیل اختصاص منابع دولت به حوادث غیرمترقبه مانند زلزله بم است که از طریق بانکها به مردم ارائه شده و باید این بخش از معوقات نیز ساماندهی شود. این نماینده مردم در مجلس دهم افزود: بخشی از مطالبات بانکها مربوط به مطالبات از بنگاههای اقتصادی است که به 2 بخش تقسیم میشود که بخشی از این مطالبات ارائه شده توسط بنگاهها در زمینههایی سرمایهگذاری شده که به دلیل مسائلی مانند نوسانات شدید اقتصادی و اعمال تحریمهای دشمنان روند وصولشان به تعویق افتاده است. وی با بیان اینکه تأخیر در وصول بخشی از معوقات بانکی به دلیل تخلف بوده است، افزود: باید پذیرفت بخش قابل توجهی از معوقات بانکی مربوط به برخی افراد میشود که از بانکها تسهیلات دریافت کردهاند که متأسفانه به هر دلیلی از بازپرداخت بدهیهایشان به بانکها طفره میروند و وثایق لازم نیز از آنها اخذ نشده و حتی در این رابطه تبانیهایی در حوزه نظام بانکی صورت گرفته است.
معوقات بانکی کاهش وامدهی را در پی دارد
شهباز حسنپوربیگلری با انتقاد از حجم بالای معوقات بانکی، گفت: معوقات بانکی مانع از گردش مالی در کشور خواهد شد. نماینده مردم سیرجان و بردسیر با بیان اینکه سیستم بانکی باید با شناسایی بدهکاران دانهدرشت اقدام به بازپرداخت بدهیها کند، افزود: کاهش قدرت وامدهی بانکها نتیجه ملموس وجود معوقات بانکی است که به تولید ملی ضربه میزند. وی با بیان اینکه معرفی دانهدرشتها به دستگاه قضا روند وصول مطالبات بانکی را تسریع خواهد کرد، گفت: بسیاری از بدهکاران بانکی در شرایط اقتصادی کشور دچار ورشکستگی شدهاند، از این رو باید در دریافت این نوع بدهیها و بدهی افرادی که وامها را در جایی غیر از تولید هزینه کردهاند تفاوت قائل شد.