گروه بینالملل: خروج ترکیه از پیمان نظامی آتلانتیک شمالی با قدرتهای اروپایی و آمریکایی در حال تبدیل به یک روند بیبازگشت است و این به معنای اتحاد نظامی جدید این کشور با قدرتهای شرقی خواهد بود. وزیر خارجه ترکیه به فاصله یک هفته از بررسی خروج از ناتو، این سازمان را به اقدام علیه کشورش محکوم کرد و حالا، فرضیات درباره همکاری نظامی این کشور با روسیه و حتی تشکیل پیمان نظامی مثلث بین آنکارا، مسکو و تهران- با چشمانداز اضافه شدن پکن- بیشتر رنگ واقعیت میگیرد. «مولود چاووشاوغلو» در گفتوگو با خبرگزاری اسپوتنیک تندترین انتقادات مقامات آنکارا طی نیم قرن اخیر علیه متحدان نظامیشان در ناتو را بر زبان آورد. او «سازمان پیمان آتلانتیک شمالی» را متهم به عدم تمایل برای همکاری همهجانبه با آنکارا کرد و گفت کشورش گزینه همکاری نظامی با روسیه را مدنظر قرار میدهد. به گفته وزیر خارجه ترکیه، ناتو از همکاری همهجانبه در حوزههایی همچون تبادل فناوری و سرمایهگذاریهای مشترک طفره میرود حال آنکه ترکیه قصد دارد صنایع دفاعی خود را توسعه داده و سامانه پدافندی خود را تقویت کند. سپس چاووشاوغلو با تاکید بر جملهای از اردوغان که «روسها همیشه دوست ما بودهاند» از آمادگی کشورش برای همکاری با روسیه در حوزه دفاعی گفت. او هفته پیش هم در گفتوگو با خبرگزاری آناتولی ضمن اشاره به عدم رضایت از سطح روابط دوجانبه میان ترکیه و ناتو گفته بود آنکارا و مسکو در حال امکانسنجی یک مکانیسم نظامی، اطلاعاتی و دیپلماتیک مشترک هستند. چاووشاوغلو همچنین غرب را متهم کرد با ترکیه و روسیه به مثابه «کشورهای درجه دوم» رفتار میکند و از این رو، از انتقادات این کشورهای به اصطلاح درجه دوم به خشم آمده است. وی در ادامه افزود غرب در مواجهه با صداقت و انعطافپذیری اردوغان و پوتین، دچار تشویش و نگرانی شده است. این اظهارنظرها به فاصله 3 روز پس از آن صورت گرفت که وزارت دفاع روسیه درخواست استفاده از پایگاه هوایی اینجرلیک ترکیه را- که در اختیار آمریکا و نیروهای ناتو است- برای حملات خود علیه تروریستها در خاک سوریه مطرح کرد. اما تحولات میدانی اخیر در حسکه در شمال شرقی سوریه حتی واکنش ترکیه را به دنبال داشته است به طوری که رجب طیباردوغان درباره تجزیهطلبی نیروهای کرد سوری موسوم به «یپژ» هشدار داد. رئیسجمهور ترکیه همچنین آشکارا به حمایت تسلیحاتی آمریکا از مخالفان دولت سوریه اشاره کرد و گفت: «به غرب و آمریکا از عواقب ارسال هوایی سلاح در سوریه هشدار داده بودیم و گفتیم نیمی از این تسلیحات به دست نیروهای کرد جداییطلب و بقیه به دست داعش خواهد رسید».
نخستین پرواز هواپیماهای سوری بر فراز حسکه
به دنبال ناآرامیهای تازه در شهر حسکه، بمبافکنهای ارتش این کشور برای نخستینبار مواضع تروریستهای کرد تجزیهطلب مورد حمایت غرب را بمباران کردند. پیش از این به دلیل تهدیدهای ترکیه و آمریکا عملا امکان پرواز هواپیماهای ارتش سوریه در استان حسکه وجود نداشت. عملیات دیروز نیروی هوایی سوریه بر فراز حسکه به معنای پایان سراب ایجاد «منطقه پرواز ممنوع» در شمال این کشور است. این حملات با گذشت 2 روز از دور جدید حملات گروههای تروریستی تجزیهطلب کرد موسوم به «آسایش کردی» وابسته به «پکک» و «پیوایدی» (کیاندی) و نادیده گرفتن هشدارهای پیدرپی دمشق، به مواضع آنها در داخل و حاشیه حسکه انجام شد.
به دنبال حملات همهجانبه و سنگین شبهنظامیان کرد به محلات عربنشین حسکه، هزاران تن از ساکنان شهر اقدام به فرار کردهاند.
200 کشته و زخمی در انفجارهای ترکیه
بامداد پنجشنبه چندین انفجار تروریستی در ترکیه به وقوع پیوست که در پی آنها 6 تن کشته و 193 تن زخمی شدند. در یکی از این انفجارها که توسط یک خودروی بمبگذاری شده علیه مقر پلیس در شهر آلازیگ در شرق ترکیه صورت گرفت، 3 نفر کشته و 120 نفر دیگر زخمی شدند. چند ساعت پیش از آن نیز 3 نفر در انفجار یک دستگاه خودروی بمبگذاری شده در شهر وان در شرق ترکیه کشته و 73 نفر دیگر زخمی شدند. این انفجار علیه یک مقر پلیس صورت گرفت. در واکنش به این انفجارها، رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه گفت: 3 انفجار پیدرپی که بامداد و صبح پنجشنبه در ترکیه روی داد، به دست عناصر پکک اجرا شده و آشکارا سازمان فتح الله گولن موسوم به «دولت موازی» پشت پرده این انفجارها قرار دارد. نعمان کورتولموش، معاون نخستوزیر ترکیه نیز اقرار کرد بسیاری از مشکلاتی که اکنون با آن روبهرو هستند، ناشی از سیاست کشورش در قبال سوریه است. این نخستینبار است که یک مقام بلندپایه ترکیه به نوعی به وجود خطا در سیاستهای سوریه به صراحت اعتراف میکند.
به نوشته حریت، وی این مطلب را به دنبال کودتای نافرجام 15 ژوئیه و در ترسیم اوضاع ترکیه بعد از این وقایع عنوان کرده است. کورتولموش با تاکید بر اینکه سالهاست در این باره هشدار میدهد، گفت: ای کاش در زمان خود میتوانستیم چشمانداز صلح قابل قبولی را ترسیم کنیم. وی گفت: انشاءالله در آینده نزدیک به دور از زور و اعمال فشار خارجی، راهحلی قابل قبول برای مردم سوریه پیدا خواهد شد.
احتمال خروج سلاحهای اتمی آمریکا از ترکیه
در حالیکه تنشها بین آنکارا و واشنگتن درباره استرداد فتحالله گولن ادامه دارد، منابع رسانهای خبر دادند که آمریکا خروج سلاحهای اتمی خود از ترکیه و انتقال آن به رومانی را آغاز کرده است. کارشناسان میگویند انتقال سلاحهای اتمی آمریکا از ترکیه به رومانی، هم از نظر فنی و هم از نظر سیاسی، کار بسیار چالشبرانگیزی بوده است. پیش از این در خبرها آمده بود که آمریکا در پایگاه اینجرلیک ترکیه، حدود 50 بمب اتمی تاکتیکی دارد؛ سلاحهایی که از چند دهه قبل در این پایگاه مستقر شده است.