مهدی جابری: درخواست 100 نماینده مجلس، بالاخره وزیر نفت را راهی خانه ملت کرد تا شاید درباره قراردادهای جدید نفتی پاسخ قانعکنندهای به پارلمانیها بدهد، البته یکی از نمایندگان مجلس بعد از جلسه چند ساعته با زنگنه گفت: «قانع نشدیم و ابهامات همچنان باقی است». به گزارش «وطن امروز» پس از آنکه 60 نماینده مجلس با ارائه طرح 2فوریتی خواستار ابطال قراردادهای جدید نفتی شدند و 43 تن از نمایندگان نیز در نامهای به علی لاریجانی بر ابطال این قراردادها تاکید کردند، دیروز صبح جلسهای در بهارستان با حضور بیژن نامدار زنگنه برای بررسی ابعاد این قراردادها برگزار شد؛ جلسهای که با رای نمایندگان و شاید برای حفظ آبروی وزارت نفت به شکل غیرعلنی برگزار شد. برخی نکات مطرح شده در این جلسه قابل توجه هستند؛ از جمله اینکه متن انگلیسی قراردادهای نفتی 131 صفحه است اما فقط 4 صفحه از آن به هیأت تطبیق مصوبات دولت با قوانین ارسال شده و تکلیف 127 صفحه دیگر در هالهای از ابهام و تردید قرار دارد! از سوی دیگر طبق اعلام نمایندگان مجلس، هیأت مدیره شرکت ملی نفت نیز حاضر نشدند الگوی جدید قراردادهای نفتی را بپذیرند.
11 بند از ایرادهای پانزدهگانه اجرا نشده است
نکته قابل تامل دیگری که در جلسه غیرعلنی دیروز مطرح شد، این بود که وزارت نفت دولت یازدهم، 11 بند از ایرادهای پانزدهگانه موجود در قراردادهای جدید نفتی را اجرا و اصلاح نکرده است. در همین باره جواد کریمیقدوسی، نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی به فارس میگوید: در این جلسه وزیر نفت عنوان کرد 15 ایرادی که از دفتر مقام معظم رهبری درباره قراردادهای نفتی به وزارت نفت داده شده بود، برطرف شده است اما تعدادی از نمایندگان مستنداتی را آماده و توزیع کردند که براساس این مستندات، از 15 ایراد وارد شده به قراردادهای جدید نفتی از سوی نهاد رهبری، 2 بند به صورت کامل و 2 بند دیگر به صورت ناقص اجرا شده و 11 بند نیز اجرا نشده است. نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی البته اشارهای هم به حمایتهای علی لاریجانی از زنگنه دارد: «رئیس مجلس در این جلسه عنوان کرد در جلسهای که پیش از این برگزار شده، ما گزارش را ارائه کردهایم، 15 ایراد وارد شده مرتفع شده و ایرادی باقی نمانده است». وی با تاکید بر اینکه این اظهارات رئیس مجلس باید بررسی شود، میافزاید: ما در حال تحقیق و بررسی درباره جلسهای هستیم که آقای لاریجانی میگوید ایرادات در آن جلسه برطرف شده است.
نتیجه «تقریباً هیچ» جلسه غیرعلنی
هدایتالله خادمی، دیگر نماینده مجلس شورای اسلامی در پاسخ به اینکه «جلسه غیرعلنی دیروز مجلس چه نتیجهای در بر داشت؟» به تسنیم گفت: تقریباً هیچ! وزیر نفت صحبتهایی را مطرح کرد و نمایندگانی این صحبتها را تایید کردند و پاسخی هم به منتقدان داده نشد، رأیگیری هم انجام نشد و جلسه تمام شد. وی افزود: به نظر میرسد بهگونهای این جلسه برنامهریزی شده بود که آقای وزیر بیاید و حرفهای خود را یکطرفه درباره لزوم جذب سرمایه و اینکه ایرادات برطرف شده و ما باید هرچه زودتر میادین را توسعه دهیم بگوید، نمایندگان نیز بدون آنکه الگو و مدلی در دست داشته باشند، با شنیدن این حرفها بگویند خب! این حرفها که درست است، میگویند ایرادات برطرف شده و ما نیاز داریم میادینمان توسعه یابد، پس همه چیز خوب است. عضو کمیسیون انرژی مجلس دهم تصریح کرد: چهارشنبه گذشته که در هیات تطبیق مجلس بودیم، آنها هم عجله داشتند زودتر مدل قراردادی را تایید کنند، امروز هم با عجله همه چیز بیان شد که بگویند در مجلس هم مساله قراردادها را مطرح کردهایم، برخی نمایندگان هم از ابتدای جلسه در تایید حرفهای وزیر نفت پیشگام بودند و انگار ابر و باد و مه و خورشید و فلک در کارند که توتال بیاید و میادین کمریسک ایران برای توسعه را برای سالهای سال در دست بگیرد. وی ادامه داد: به سختی توانستم وقتی برای صحبت بگیرم، در واقع وقت یکی از دوستان بود که به من داد و از زمانی که بلند شدم تا به جایگاه بروم وقت من محاسبه شد و کلاً 4 دقیقه وقت به من بهعنوان منتقد دادند که حرفهای خودم را بیان کنم. در این 4 دقیقه تمام مسائل مهم را سعی کردم خلاصه بگویم و از وزیر پاسخ بخواهم، از قبیل اینکه دولتی که 4 سال یا 8 سال است چطور میخواهد برای 40-30 سال آینده کشور تعهدی ایجاد کند که به صلاح نیست؟! چطور میخواهید 50 درصد از حق تصمیمگیری روی میادین را به شرکتهای خارجی بدهید و اینگونه حاکمیت بر مخازن را از دست بدهید؟ چرا به جای میادین کمریسکی چون آزادگان جنوبی و یاران، قراردادها را برای لایه نفتی پارس جنوبی و فرزاد A تنظیم نمیکنید؟ چطور موضوع انتقال تکنولوژی را که تاکنون در قراردادهای خارجی نفت محقق نشده، با ابزار ناکارآمد IPC میخواهید محقق کنید؟ و موارد دیگری که عنوان شد اما وقتی وزیر نفت برای پاسخگویی پشت تریبون آمد بهجای پاسخگویی به این موارد، مسائل کلی را مطرح کرد که همه تایید کنند و وارد پاسخگویی به ایرادات اساسی گرفته شده به IPC نشد. خادمی با بیان اینکه «نیاز 150 میلیارد دلاری صنعت نفت برای توسعه بزرگنمایی شده است»، گفت: اینکه با بیان یکسری واضحات و آمار کلی بخواهند مدل قراردادهای نفتی را توجیه کنند، در حالی که هیچ متنی در اختیار نمایندگان نیست و بگویند «ایرادات را برطرف کردیم»، اصلاً منطقی نیست اما میبینیم که این روند غیرمنطقی در صحن مجلس پیگیری شد و 3-2 نماینده هم که بهعنوان منتقد صحبت کردند پاسخ سوالاتشان داده نشد. خادمی ادامه داد: به نظر میرسد همه چیز برنامهریزی شده بود، اکنون دولت میگوید «ما در مجلس هم حاضر شدیم و پاسخ دادیم» و تلاش میشود که دیگر نیازی به مجلس نباشد، این جلسه هم در زمانی برگزار شده که مجلس هفته آینده به تعطیلات میرود و زمان مناسبی برای اقدام در جهت عقد قراردادها براساس مدل IPC است. ایرادات اساسی به ساختار IPC برخلاف گفته مسؤولان وزارت نفت و برخی مسؤولان دولت، هنوز رفع نشده و این ساختار نیاز به اصلاح دارد.
ابهامات همچنان باقی است
حسینعلی حاجیدلیگانی، نماینده مردم شاهینشهر در مجلس به فارس گفته است: نمایندگان مخالف صحبتهای وزیر نفت و قراردادهای جدید نفتی عنوان میکردند ما تا سال 88 تا 4 میلیون و 200 هزار بشکه در روز تولید میکردیم و از سوی دیگر میگفتند چرا بعد از 37 سال و این همه نیروی متخصصی که در اختیار داریم، باید به شرکتهای شل، توتال و دیگر شرکتهای خارجی متوسل شویم. وی میافزاید: نمایندگان مخالف الگوی جدید قراردادهای نفتی میگفتند متن انگلیسی قراردادهای جدید نفتی 131 صفحه است اما فقط 4 صفحه از آن به هیأت تطبیق مصوبات دولت با قوانین ارسال شده است، از سوی دیگر هیأت مدیره شرکت ملی نفت نیز حاضر نشدند الگوی جدید قراردادهای نفتی را بپذیرند و مدیران این شرکت روز گذشته اطلاعیههایی در این باره صادر کردند. نماینده مردم شاهینشهر در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: مخالفان قراردادهای جدید نفتی عنوان کردند با این قراردادها تکنولوژیهای جدید به کشور وارد نمیشود و از سوی دیگر شرکتهای طرف این قراردادها سراغ میادینی میروند که به نفع آنها باشد، نه میادینی که مدنظر ما است، از سوی دیگر با این رویه خامفروشی توسعه پیدا میکند. حاجیدلیگانی اما درباره نتیجه جلسه غیرعلنی با زنگنه اظهارنظر جالبی دارد: «رأیگیری درباره قانع شدن یا قانع نشدن نمایندگان از توضیحات وزیر نفت انجام نشد اما عمده ابهامات درباره الگوی جدید قراردادهای نفتی باقی ماند و برطرف نشد!» بینتیجه ماندن جلسهای که عنوان «غیرعلنی» را یدک میکشید، همچنان میتواند به نفع مجموعه دولتی نفت باشد تا بر وزن پاسخگو نبودن آنها و سنگینی ابهامات و مسائل مشکوک در قراردادهای جدید نفتی افزوده شود، چراکه مدیران ارشد حوزه دولتی نفت، در شرایط علنی و طبیعی حاضر به رفع ابهام و روشنگری درباره پشت پرده قراردادهای نفتی موسوم به IPC نیستند، چه رسد به جلسات غیرعلنی و بینتیجه ماندن این جلسات!