ترکیه پاکستانیزه شده چاره‌ای جز کاهش دشمنانش ندارد
دست دوستی سلطان اردوغان به سوی شیر دمشق
رابرت فیسک *: در پی انفجار غازی عینتاپ، رئیس‌جمهوری ترکیه انگشت اتهام درباره این اقدام تروریستی را پیش از همه به سمت داعش نشانه رفت و معاون نخست‌وزیر ترکیه، محمد شیمشک در اظهارنظرهای رسمی بعدی فهرست دیگری از دشمنان را نام برد که گروه‌های تروریستی از جمله پ‌ک‌ک، داعش و هواداران فتح‌الله گولن بودند. آنکارا در واکنش به قتل‌عام شماری از افراد، داعش و حزب کارگران کردستان را در یک ردیف قرار داده است. دولت ترکیه گروه‌های کرد مدافع مردمی را که در شمال سوریه می‌جنگند، بخشی از پ‌ک‌ک می‌داند، حال آنکه این گروه همان‌هایی هستند با پشتیبانی نیروی هوایی آمریکا با داعش می‌جنگند اما این فهرست کمی عجیب می‌نماید. آنچه در این میان جالب توجه‌تر است حذف نام اسد از فهرست متهمان مورد نظر رئیس‌جمهوری ترکیه است که در این چند سال تمام تلاش خود را برای حذف وی از صحنه و ساقط کردنش از قدرت مبذول داشته بود. در ترکیه هم کسی اعتقادی به ارتباط دولت سوریه با انفجار غازی عینتاپ ندارد ولی به نظر می‌رسد اردوغان درپی سفر اخیرش به سن‌پترزبورگ و دیدار با «تزار پوتین» به این نتیجه رسیده که باید تعداد دشمنانش را کاهش دهد. نخست‌وزیر ترکیه هم گفته بود: راهی جز عادی‌سازی روابط با سوریه نداریم. رهبران گروه‌های مخالف سوری مقیم ترکیه اکنون دیگر کم‌کم از گزارش‌ها و اخبار دیدار و گفت‌وگوهای محرمانه بین دمشق و آنکارا احساس نگرانی می‌کنند.
اشتیاق تازه اردوغان به روس‌ها بر کسی پوشیده نیست اما این گرم شدن روابط البته بهای مشخصی هم دارد، من معتقدم پوتین و اردوغان در دیدار اخیرشان در سن‌پترزبورگ روابط با اسد و نقش ترکیه در تلاش‌ها برای ساقط کردن دولت اسد را هم مورد بحث و بررسی قرار داده‌اند. حال آیا ممکن است سلطان به بازیابی دوستی قدیمی خود با شیر دمشق فکر کند؟ پاسخ مثبت است. مطمئن باشید که او در حال انجام این کار است. هرقدر هم لیست اردوغان برای متهمان پشت پرده انفجار غازی عینتاپ بلند باشد باید بداند که این فجایع و قتل‌های دنباله‌دار نتیجه مستقیم تصمیم شخصی خود او برای ورود به جنگ سوریه است. حالا اردوغان پس از نجات معجزه‌آسایش از کودتا بر کشوری ریاست می‌کند که بیشتر به پاکستان شبیه است. همان‌گونه که سوریه دیگر هرگز به وضع قبل از جنگ برنخواهد گشت ترکیه نیز حتی پس از پایان این بحران مثل قبل نخواهد شد.
*تحلیلگر انگلیسی مسائل خاورمیانه و ستون‌نویس روزنامه ایندیپندنت
بزدلی خلبانان سعودی به روایت آمریکایی‌ها
روزنامه نیویورک‌تایمز هفته گذشته در گزارشی به نقل از «مقامات آمریکایی» نوشت خلبانان سعودی ترسو هستند و مهارت لازم برای اجرای مأموریت‌های هوایی را ندارند. در این گزارش آمده بود در نتیجه ترس خلبانان سعودی از آتش زمینی «آنها (خلبانان) برای گریز از تهدید، در ارتفاعات بالا پرواز می‌کنند اما پرواز در ارتفاع بالا از دقت حملات هوایی می‌کاهد و تلفات غیرنظامیان را افزایش می‌دهد». نیویورک‌تایمز در ادامه نوشت: «مشاوران آمریکایی تاکتیکهایی از جمله روش امن پرواز در ارتفاع پایین را به خلبانان توصیه کردند اما براساس گزارش سازمان ملل متحد، حملات هوایی کماکان بازارها، خانهها، بیمارستان‌ها، کارخانهها و بنادر را هدف می‌گیرد و طی یک‌سال موجب مرگ 3 هزار غیرنظامی (تا آن زمان) شده است». پیش‌تر برخی رسانه‌های کشور آمریکا- که با ارائه پشتیبانی اطلاعاتی در شناسایی «اهداف» به نیروهای عربستانی کمک می‌کند- اعلام کردند یکی از دلایل حملات هوایی بدون دقت و بی‌هدف جنگندههای سعودی در یمن، بیکفایتی و بزدلی خلبانان عربستانی است.