گروه اجتماعی: مرکز پژوهشهای مجلس در بررسی اسناد لایحه برنامه ششم توسعه انتقاداتی جدی درباره محصولات تراریخته مطرح کرده و سلامت و سازگاری با محیط زیست محصولات تراریخته را مورد تردید دانسته است. به گزارش تسنیم، روزگذشته خبری مبنی بر تأکید دوباره سازمان مدیریت و برنامهریزی بر «تولید تجاری» محصولات دستکاری شده ژنتیک (تراریخته) منتشر شد. این در حالی است که حتی به اذعان مدافعان تجاریسازی این محصولات، تبعات تراریختهها بر سلامت انسان و همچنین عوارض زیستمحیطی آنها هنوز به طور کامل مشخص نشده است.
هشدار مرکز پژوهشهای مجلس
پس از انتشار خبر تاکید دوباره سازمان مدیریت و برنامهریزی بر تولید تجاری محصولات تراریخته، مرکز پژوهشهای مجلس در جریان بررسی اسناد لایحه برنامه ششم نسبت به این بند انتقاداتی را وارد و با اشاره به تردید درباره سلامت محصولات تراریخته اعلام کرده است: دستیابی به فناوریهای نوین از اهداف مهم در سیاستهای علم و فناوری کشور است و کسب 3 درصد از بازار جهانی فناوری زیستی تا سال 1404 جزو اهداف نظام علم، فناوری و نوآوری کشور به حساب میآید. در این میان توجه به توسعه و بهرهبرداری ایمن از زیستفناوری از اهمیت ویژهای برخوردار است، چرا که از یک سو پتانسیلهای زیادی از جمله نیروی انسانی متخصص در کشور وجود دارد اما از طرف دیگر به دلیل ناشناخته بودن برخی عوارض این فناوریها بویژه احتمال ایجاد مخاطرات زیستمحیطی و سلامت انسان، رعایت مسائل ایمنی و احتیاطی جهت بهرهگیری ایمن از این فناوری ضروری به نظر میرسد. همچنین در ادامه این گزارش تاکید شده است: تولید و تجاریسازی انبوه محصولات تراریخته و مقابله با فناوریهراسی در رسانههای ملی به عنوان یکی از اقدامات اساسی دولت در بخش علم و فناوری آورده شده است. این در حالی است که هنوز ایمن بودن محصولات تراریخته چه در بحث محیطزیست و چه سلامت انسان از نظر متخصصان دنیا و کشور مورد تردید است. همچنین قوانین و مقررات این حوزه با چالشهایی روبهرو است و هنوز در کشور اجرایی نشده است.
ابهام در سلامت محصولات تراریخته
در بخش دیگری از گزارش مرکز پژوهشهای مجلس عنوان شده است: برنامه ششم توسعه مستقیما به موضوع توسعه ایمن از طریق زیستفناوری نپرداخته است اما در سند برنامه ششم، نگاه افراط و تفریطی چه در توسعه زیستفناوری و چه در ملاحظات ایمنی استفاده از آن وجود دارد. بر این اساس پیشنهاد شده است دولت به منظور توسعه و بهرهبرداری ایمن از زیستفناوری، تدوین و توسعه استانداردهای مورد نیاز محصولات حاصل از زیستفناوری، مدیریت جامع منابع ژنتیکی و زیستی کشور در جهت حفظ تنوع زیستی، کنترل و نظارت بر واردات و صادرات محصولات حاصل از زیستفناوری، تدوین، اصلاح و اجرای قوانین و آییننامههای مربوط به توسعه زیستفناوری و تدوین و ابلاغ پیوستهای اخلاق زیستی و ایمنی زیستی و لزوم ضمیمه کردن آنها در طرحهای زیستفناوری را در طول برنامه ششم توسعه در دستور کار قرار دهد. گفتنی است، پیش از این اسنادی از تلاش برای نفوذ دانشآموختگان بنیاد راکفلر در ارکان سازمان مدیریت و برنامهریزی و همچنین وزارتخانههای متعدد منتشر شده است. با توجه به تمرکز این افراد بر بخش «دانش و فناوری» سازمان مدیریت و برنامهریزی، به بازی گرفتن جان مردم کشور در لایحه برنامه ششم به نفع مطامع تجاری این افراد، تعجبآور نیست.