نظامیان ترک طی 4 سال جنگ داخلی سوریه جز یک بار که آن هم بیشتر تشریفاتی بود، دخالت مستقیم، رسمی و علنی در این کشور نداشتند و همه اقدامات آنها به صورت مخفیانه و غیررسمی صورت می‌گرفت.  در حقیقت تنها حضور رسمی ترکیه در خاک سوریه در دوران جنگ شام به ماجرای بازدید نمایشی سال گذشته احمد داووداوغلو، نخست‌وزیر ترکیه از قبر شاه سلیمان جد عثمان (موسس سلسله عثمانی) در نزدیکی استان حلب مربوط می‌شود که محوطه پیرامون آن جزئی از خاک ترکیه محسوب می‌شود. سپس در جریان انتقال بقایای جسد سلیمان به ترکیه 39 تانک و 100 نیروی نظامی ترکیه ظرف چند ساعت با پشتیبانی نیروی هوایی وارد خاک سوریه شدند و با مقاومت اندکی روبه‌رو شدند که طی آن  تنها یک سرباز ترکیه در جریان یک سانحه کشته شد. عملیات‌های غیررسمی واحدهای ارتش ترکیه در خاک همسایه جنوبی هم اگرچه بر هیچ کس پوشیده نبود اما محدود به اشغال شهرهای سراقب، معره النعمان، اریحاء و راس العین  می‌شد که همگی در نوار مرزی بودند. همچنین فرماندهان ترک هم که در اتاق عملیات حلب در چند نوبت حضور داشتند در سطح نازل فرماندهی و هدایت گروهک‌های تروریستی نقش ایفا می‌کردند. اما حالا که برای نخستین بار نیروهای اردوغان در حمایت از یک جریان تروریستی وارد خاک سوریه شده‌اند، نشان از این دارد که او دیگر بر بازی خطرناکی که خود در شامات به راه انداخته سوار نیست به طوری که به جای بازیگردانی از بیرون، ترکیه خود به بخشی از بازی بدل شده است. واحدهای مکانیزه، زرهی و یگان‌های ویژه ارتش ترکیه دیروز در پشتیبانی از گروهک تروریستی موسوم به ارتش آزاد و در راستای ممانعت از ورود جدایی‌طلبان پ‌ک‌ک به شهر جرابلس با حمایت گسترده هوایی و توپخانه‌ای در عملیاتی کذایی با عنوان «درع الفرات» یا سپر فرات وارد خاک سوریه شده‌اند و اکنون درگیری‌های شدیدی در بخش شمالی جرابلس میان تروریست‌های داعشی و تروریست‌های ارتش آزاد و حامیان ترک آنها در جریان است. مشخص نیست دامنه این دخالت تا کجا کشیده شود اما واضح است ترکیه می‌خواهد هر طور شده مانع ورود پ‌ک‌ک به شهرهای الباب و تادف شود و در این راستا حتی شاید مقصد بعدی مداخله نظامی ترکیه از سمت شهر الراعی به سمت غندوره و بخش‌های شمال شرق حلب باشد. این یعنی نقش ترکیه در سوریه در حد و اندازه یک بازی‌خراب‌کن و یک بازیگردان تقلیل یافته است. بدین ترتیب ترکیه از سر استیصال بازی پنهان 4 سال گذشته را عیان می‌کند و طبعا هزینه‌های آن را هم خواهد پرداخت.
حمله مشترک ترکیه، آمریکا و تروریست‌ها
بنابر اعلام نخست‌وزیری ترکیه، جنگنده‌های این کشور به همراه جنگنده‌های ائتلاف آمریکا ساعت 4 بامداد چهارشنبه (به وقت محلی) عملیات بازپس‌گیری جرابلس سوریه را که «سپر فرات» بر آن نام نهاده‌اند از داعش آغاز کرده‌اند. این عملیات درست بعد از 12  ساعت از اظهارات مولود چاوش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه که گفته بود مرزهای این کشور از داعش پاکسازی می‌شود و ترکیه هرگونه حمایت را در پاکسازی داعش از جرابلس خواهد داشت، صورت می‌گیرد.  بر این اساس، نیروهای ویژه ترکیه موفق شدند وارد شهر مرزی جرابلس شوند و تانک‌های ترکیه نیز وارد آن‌سوی مرزها شدند و با شلیک صدها گلوله حدود یکصد هدف داعش را منهدم کردند. به گفته یک مقام دولتی در آنکارا، نیروهای ترکیه با همکاری ائتلاف آمریکا، عملیات نظامی در شهر جرابلس را به این منظور آغاز کردند که معارضان به اصطلاح میانه‌روی سوری زودتر از واحدهای حمایت از کردها به این شهر برسند. در حالی که شماری از منابع نظامی، گفته بودند حمله زمینی بزودی آغاز نمی‌شود و تلاش‌ها برای ایجاد گذرگاهی جهت عبور در دستور کار قرار دارد، این مسؤول ترک، خاطرنشان کرد پس از حمله توپخانه‌ای به چندین موقعیت در جرابلس، نیروهای ویژه ترکیه موفق شدند وارد این شهر شوند.  در این میان، خبرگزاری دولتی ترکیه (آناتولی) نیز خبر داد جنگنده‌های ترکیه، چندین موقعیت را در جرابلس بمباران کردند و این بمباران با تجمع صدها تن از عناصر مسلح مورد حمایت ترکیه در آن سوی مرز این شهر همزمان شد تا پس از فراهم شدن موقعیت لازم، وارد جرابلس شوند.
یکی دیگر از بهانه‌های این عملیات نیز جلوگیری از شکل‌گیری موج جدیدی از آوارگی و رساندن کمک‌های بشردوستانه به داخل منطقه و همچنین اولویت بخشیدن به وحدت اراضی سوریه و حمایت از آن است.  به گفته برخی منابع، عناصر گروه‌های تکفیری فیلق‌الشام و الجبهه‌الشامیه در این عملیات نیروهای ترکیه را همراهی می‌کنند. در این میان رسانه‌های ترکیه خبر داده‌اند که ارتش این کشور چند روزی است در نقطه صفر مرزی ضمن تقویت نیروهای زرهی و تانک خود با ماشین‌آلات راهسازی، نقاطی از مرز این کشور با سوریه را برای عبور احتمالی تانک‌ها و خودروهای زرهی آماده می‌کند. ترکیه، روز سه‌شنبه نیز از اهالی شهر قارقامیش که درست در مقابل شهر جرابلس در خاک ترکیه واقع شده خواست منطقه زندگی خود را ترک کنند. عناصر پلیس با بلندگو در شهر به راه افتادند و اعلام کردند مردم باید به «دلایل امنیتی» این شهرک را ترک کنند.
ابعاد عملیات نظامی ترکیه
اما درباره اینکه ترکیه در چه فرآیندی تصمیم به انجام این عملیات گرفت و آیا هماهنگی با آمریکا دارد یا با روسیه در این زمینه تعاملی داشته است گمانه‌زنی‌های متفاوتی مطرح می‌شود. پیش از هر چیز نمی‌توان براحتی باور کرد همزمانی شروع این عملیات با سفر جو بایدن، معاون رئیس‌جمهوری آمریکا که ظهر روز گذشته وارد آنکارا شد، تصادفی است. با توجه به حضور ترکیه در نیروی ائتلاف بین‌المللی ضدداعش و اختصاص دادن پایگاه‌های خود بویژه اینجرلیک به آمریکا و ائتلاف، به احتمال زیاد آنکارا با آمریکا هماهنگی لازم دارد. اصولا در اطلاعیه‌های کوتاهی که از منابعی با عنوان منابع نظامی به عنوان آخرین خبر از عملیات در اختیار رسانه‌ها قرار داده می‌شود، اعلام شده ترکیه به همراه ائتلاف بین‌المللی در این عملیات شرکت کرده است. در همین راستا، منابع خبری سه‌شنبه فاش کردند 15 تن از نظامیان آمریکایی از خط مقدم در جرابلس واقع در عین‌العرب بازدید کردند تا پس از بررسی منطقه، عملیات جرابلس را آغاز کنند. از سوی دیگر، با توجه به شروع عادی‌سازی روابط آنکارا- مسکو و اینکه جنگنده‌های ترکیه به دنبال سرنگون کردن جنگنده روسی در مرز سوریه در 24 نوامبر گذشته به خاطر ترس از واکنش‌های روسیه، هیچ پروازی را در طول مرزهای سوریه نداشتند می‌توان گفت در این راستا نیز آنکارا تماسی با مسکو داشته و روسیه را از انجام این عملیات باخبر کرده است؛ امری که تلویزیون ان‌تی‌وی ترکیه آن را گزارش داد. البته با توجه به حضور نظامی روسیه و آمریکا و نیروهای بین‌المللی و پروازهای مداوم جنگنده‌های این نیروها در آسمان سوریه، ترکیه به ناچار پیش از شروع عملیات هوایی در خاک سوریه، طرف‌های درگیر را از اقدام خود مطلع کرده است. عملیات ترکیه در شمال سوریه و در منطقه‌ای به طول تقریبا 90 کیلومتر از مرز 911 کیلومتری خود با سوریه که در کنترل داعش است، مطرح است. ترکیه اعلام کرده است داعش را از مرزهای خود پاکسازی می‌کند اما اجازه نخواهد داد این منطقه به دست نیروهای «پ‌ی‌د» و «ی‌پ‌گ» (کردهای سوریه) بیفتد. آنکارا تأکید دارد این گروه‌ها وابسته به «پ‌ک‌ک» هستند و ایجاد کریدوری کردی در شمال سوریه و تجزیه خاک سوریه را دنبال می‌کنند. از این‌رو می‌توان گفت منطقه جرابلس در خاک سوریه برای ترکیه اهمیت بسیار زیادی دارد و اصولا به همین خاطر است که اعلام شده هدف از عملیات جرابلس پاکسازی داعش، تامین امنیت ملی و حفظ تمامیت ارضی سوریه است.  آنکارا با چرخش و تغییر دیدگاه‌های پیشین خود در قبال سوریه اعلام کرده است اولویت ترکیه مبارزه با داعش و حفظ تمامیت ارضی سوریه است. آنکارا می‌گوید در این راستا با تهران و روسیه نیز همفکر و همسو است و در تعامل نزدیک با ایران در حل بحران سوریه خواهد بود.
سوریه تجاوز نظامی ترکیه را محکوم کرد
دولت سوریه اقدام ارتش ترکیه در ورود به شمال این کشور و انجام عملیات نظامی در آن را محکوم کرد و  آن را مصداق بارز نقض حاکمیت ملی خود خواند. دولت سوریه در واکنش به این اقدام اعلام کرد: «مبارزه با داعش تنها با بیرون راندن داعش از شمال سوریه و جایگزین کردن آن با گروه‌های تروریستی دیگر که مورد حمایت ترکیه است، تحقق نمی‌یابد». یک منبع در وزارت خارجه سوریه در این ارتباط گفت دمشق ورود تانک‌های ترکیه به خاک سوریه در نزدیکی مرز شهر جرابلس را که با حمایت جنگنده‌های آمریکا بود، محکوم کرده است.
ادعاهای اردوغان
همزمان با عملیات ارتش ترکیه در خاک سوریه، اردوغان  گفت: «ما در این عملیات علیه تروریست‌ها پیروز خواهیم شد و آینده ما آینده‌ای امن است و بعد از کودتا بیش از هر زمان دیگری به این مساله اطمینان داریم».  وی خاطرنشان کرد: ارتش ترکیه عملیاتش را علیه داعش و گروه «پ وای د» (حزب اتحاد دموکراتیک خلق) در شمال سوریه آغاز کرده است. رئیس‌جمهوری ترکیه همچنین ادعا کرد: «تمام تلاش خود را برای تضمین وحدت  اراضی سوریه به کار می‌بندیم و همسایگان حق ندارند که تصمیمات‌شان را بر ملت سوریه تحمیل کنند و تنها ملت سوریه حق دارد که درباره مسؤولان این کشور تصمیم‌گیری کند».
حملات  تروریستی به  آنتالیا رسید
روزنامه ملیت ترکیه، صبح چهارشنبه از یک حمله‌ مسلحانه در آنتالیا خبر داد که به یک خودروی نظامی انجام شده است. گفته می‌شود 3 نظامی در این حمله مجروح شده‌اند. روزنامه «جمهوریت» ترکیه سه‌شنبه مدعی شده بود گروه تروریستی داعش قصد دارد باشگاه‌های شبانه در آنتالیا را که گردشگران خارجی در آن بیشتر رفت و آمد دارند، هدف قرار دهد. جمهوریت گفته است اطلاعات ترکیه پیش‌تر در منزل «یونس دورماز» طراح شماری از اقدامات تروریستی که خود را در مه گذشته در عملیاتی علیه نیروهای امنیتی منفجر کرد، اسنادی در این‌باره پیدا کرده است.