حسن قشقاوی، معاون پارلمانی و کنسولی وزارت امور خارجه می‌گوید وزارت امور خارجه در خط مقدم پیگیری فاجعه مناست اما نه در ایران و نه در دادگاه‌های بین‌المللی نمی‌توانیم فاجعه منا را پیگیری کنیم. به گفته معاون ظریف، تنها از طریق اقامه دعوا در کشور عربستان می‌توان این ماجرا را پیگیری کرد. او در همین رابطه می‌گوید فعلا 2 وکیل سعودی وکالت شکایت ایران از آل‌سعود در عربستان را
برعهده گرفته‌اند. به گزارش «وطن امروز»، حسن قشقاوی پنجشنبه‌شب در برنامه «تیتر امشب» شبکه خبر با اشاره به جلسات پیگیری هیات ایرانی با هیات عربستانی درباره منا گفت: پس از فرمایشات مقام معظم رهبری در نوشهر که در آن زمان ایراد شد هول و ولایی در طرف عربی ایجاد شد و آنها گفتند رهبر شما اظهارات تندی کرد که در پاسخ به آنها گفتیم رهبر ما در ابتدا موضع آرامی داشتند و شما را مسؤول خطاب کردند و از شما خواستند به عدالت و انصاف رفتارکنید اما شما اقدام مناسبی اتخاذ و دلجویی نکردید و حتی تسلیت نگفتید؛ بنابراین طبیعی است که رهبر ما موضع تندی اتخاذ کنند. قشقاوی ادامه داد: به آنها گفتیم رهبر ما متناسب با رفتار بد شما موضع گرفته‌اند. وی با بیان اینکه فرمایشات رهبر معظم انقلاب اثرات بسیار مثبتی داشت، افزود: جلوگیری از دفن پیکرها و شناسایی شهدا و انتقال پیکرها از جمله اقدامات خوب بود. قشقاوی گفت: وزارت امور خارجه در خط مقدم خدمت بود اما برخی کم‌لطفی و غیرمنصفانه اظهارنظر می‌کنند. وی با بیان اینکه مقام معظم رهبری فرمودند حادثه منا نباید فراموش شود، گفت: تعبیر ما از این موضوع، پیگیری در عرصه‌های سیاسی، بین‌المللی، دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای و سپس پیگیری قضایی است. قشقاوی با اشاره به اینکه وزارت امور خارجه موضوع منا را در همه عرصه‌های بین‌المللی مطرح کرده است، افزود: 570 ملاقات رسمی و غیررسمی در سطوح مختلف فقط برای حادثه منا انجام شد که آثار سیاسی در عرصه بین‌المللی دارد. معاون کنسولی وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه پیگیری‌های قضایی معمولاً زمانبر است، گفت: آمادگی خود را برای رسیدگی به این موضوع اعلام کردیم اما فقط یکی، دو کشور حاضر به همکاری در این زمینه شدند. قشقاوی ادامه داد: با وکلای اقصی نقاط جهان از طریق نمایندگی‌های وزارت امور خارجه و همچنین وکلا و حقوقدانان داخلی مذاکره کردیم که همه آنها بر این عقیده بودند نمی‌توان در دیوان‌های بین‌المللی دادگستری و کیفری که تنها مراجع بین‌المللی قضایی هستند طرح دعوا کرد زیرا فرآیند عضویت ما و عربستان در این مراجع کامل نیست. وی گفت: البته این پرونده باز است و اگر حقوقدان یا کسی معتقد است می‌توان در این مراجع طرح دعوا کرد بیایند و اعلام کنند. قشقاوی ادامه داد: درباره فاجعه منا در محاکم داخلی خودمان هم نمی‌توانیم اقامه دعوا کنیم زیرا این اقدام، اصل مصونیت دولت‌ها را نقض می‌کند و ما در کنوانسیون، مصونیت دولت‌ها را پذیرفته‌ایم. حسن قشقاوی در ادامه سخنان خود گفت: راه دیگر، اقامه دعوا در محاکم عربستان است که این راه هم از نظر شکلی و هم ماهوی شدنی است؛ لذا سرکنسول ما پیش از واقعه سفارت عربستان، با 28 وکیل سعودی در ریاض گفت‌وگو کرد و 2 تن از آنان وکالت ما را پذیرفتند. قشقاوی افزود: از نظر محتوایی حتی با قوانین عربستان، حق با ماست و مسؤلیت فاجعه منا با عربستان سعودی است. وی با اشاره به اینکه عربستان، قوانین کیفری ندارد، گفت: دادگاه‌های عربستان مستنبط از فقه حنبلی، حکم صادر می‌کنند. وی ادامه داد: به شورای حقوق بشر و دبیر کل سازمان ملل یادداشت رسمی دادیم و در آنجا هم پیگیری کرده‌ایم اما سعودی‌ها در آنجاها نفوذ دارند. معاون کنسولی وزیر امور خارجه با اشاره به اتهامی که سعودی‌ها چند سال پیش به کشورمان درباره ترور سفیر وقت عربستان در آمریکا وارد کرده بودند، گفت: معاون وقت بین‌الملل آقای سعود الفیصل در یک میهمانی روز ملی الجزایر به سفیر ما گفت این موضوع نمایش بالیوودی‌گونه بود و می‌دانیم چنین موضوعی صحت ندارد و می‌خواستیم به شما بگوییم براحتی می‌توانیم علیه شما در عرصه بین‌الملل رأی جمع کنیم. قشقاوی افزود: عربستان سعودی به هیچ کشوری درباره بازماندگان فاجعه منا، غرامت پرداخت نکرده است. وی گفت: هیچکدام از کشورهای اسلامی جز 2 کشور که در فاجعه منا شهید داده‌اند به علت رودربایستی‌ای که با عربستان دارند حاضر نشدند این موضوع را پیگیری کنند.
شکایت با وکالت سعودی؟
این اظهارات قشقاوی نشان می‌دهد تنها راهکار وزارت امور خارجه برای پیگیری فاجعه منا، شکایت در دادگاه‌های سعودی آن هم با وکالت سعودی‌هاست! این اظهارنظر نشان می‌دهد نباید نسبت به یک پیگیری جدی و قاطعانه دیپلماتیک توسط وزارت امور خارجه امیدوار بود ضمن اینکه با این توضیحات، قطعا نمی‌توان منتظر یک محاکمه و مجازات قانونی محکم درباره عاملان فاجعه منا و نیز پرداخت غرامت به خانواده شهدا بود. بویژه اینکه وقتی معاون کنسولی وزیر امور خارجه می‌گوید عربستان به هیچ کشوری غرامت پرداخت نکرده است این می‌تواند به معنای آن باشد که درباره موضوع غرامت نیز نمی‌توان امید چندانی داشت. اما همانگونه که آقای قشقاوی گفته است؛ تنها راهکار وزارت امور خارجه برای احقاق حقوق خانواده شهدای فجایع منا و مسجدالحرام، شکایت علیه آل‌سعود در دادگاه‌های ریاض است! غیر از اینکه مشخص می‌شود سطح پیگیری این فجایع از سوی وزارت امور خارجه بسیار پایین است؛ ماجرای فرودگاه جده و آزار
2 نوجوان ایرانی توسط شرطه‌های سعودی نشان داد نمی‌توان امید چندانی به پیگیری‌های قضایی در حکومت تحت سلطه آل‌سعود داشت. براساس اظهارات نوش‌آبادی، سخنگوی وزارت ارشاد نه‌تنها آن 2 مامور سعودی مجازات نشده‌اند بلکه اکنون آزاد شده و کار خود را انجام می‌دهند. بر همین اساس می‌توان گفت حتی همان پیگیری سطح پایین فاجعه منا در دادگاه‌های سعودی نیز منجر به نتیجه چندانی نخواهد شد.
سعید قاسمی: شما حتی سفر به نیویورک را هم رها نکردید
یکی از فرماندهان دوران دفاع‌مقدس اظهارات رئیس‌جمهور درباره افزایش فشار بر سعودی‌ها پیش از حمله به سفارت را نادرست خواند و گفت: شما در ماجرای فرودگاه جده و تعرض به 2 نوجوان ایرانی چه کرده‌اید؟ به گزارش فارس، سردار سعید قاسمی در مراسم بزرگداشت شهدای حج خونین و شهدای منا که در بهشت‌زهرای تهران برگزار شد، یکی از علل بروز جنایت‌های سعودی را تغییر اولویت‌های کاری مسؤولان برشمرد و ادامه داد: برخی مسؤولان از لحاظ فکری استحاله شده‌اند و همین دشمن را جری‌تر می‌کند که جنایات خود را تکرار کند. فرمانده دوران دفاع‌مقدس با اشاره به سخنان اخیر روحانی ادامه داد: آقای روحانی گفته است ما داشتیم امور را پیگیری می‌کردیم که عده‌ای جوان نادان ریختند و سفارت را گرفتند و چون روابط قطع شده، ما دیگر نمی‌توانیم کاری کنیم؛ شما راست می‌گویید مانند بقیه مطالب راستی که مطرح می‌کنید، به آن 2 نوجوان در فرودگاه جده جسارت شد؛ شما چه کار کردید؟ اگر جای شما بودم روزی که این جنایت اتفاق افتاد سفیر کثیف سعودی را اخراج می‌کردم، شما حتی وقتی فاجعه منا اتفاق افتاد سفر نیویورک را رها نکردید در حالی که بیش از 460 نفر از هموطنان‌مان که فقط یکی از آنها غضنفر رکن‌آبادی بود به شهادت رسیده بودند، بعد از شما هم یک هفته بعد ظریف به ایران آمد، شما کدام فشار را به آل‌سعود آوردید.