تیری میسان*: در حالی که وزیر خارجه آمریکا و همقطار روسیاش درباره آتشبس در سوریه به توافق رسیده بودند، به استثنای اقداماتی که [رژیم اشغالگر] اسرائیل در نخستین روز مرتکب شد، پنتاگون برای دومین بار به ارتش جمهوری سوریه حمله کرد. ایالات متحده اطمینان داد این حمله در اثر خطا صورت گرفته ولی واکنش سفیرش در سازمان ملل این نظریه را به ذهن متبادر میکند که طرح عملیات عمدی بوده است. در نتیجه باید بپرسیم واشنگتن چه طرحی در سر میپروراند؟ در گفتوگو با ایالات متحده برای آتشبس، روسیه میدانست آمریکاییها مثل گذشته تعهداتشان را رعایت نخواهند کرد ولی مسکو امیدوار بود در راه بازشناسی جهان چندقطبی گامی به پیش بردارد. واشنگتن به سهم خود، پایان ریاستجمهوری اوباما را پیش کشید تا توافق آخرین شانس را تایید کند.
تلآویو که از آتشبس برای حمله به دمشق و جولان استفاده کرد باید با موشکهای نسل جدید مواجه میشد و در این کارزار یکی از هواپیماهایش سرنگون شد و دومی نیز باید به تعمیرگاه برود. به نظر میرسد از این پس سوریه میتواند پاسخگوی برتری هوایی اسرائیل در منطقه باشد. رؤسای دولتهای اروپایی را نیز به حال خودشان میگذاریم که بدون اطلاع از محتوای توافقات دست زدند و بیشتر به هیات مسخرهها شباهت داشتند. واقعیت امر این است که کاروان بشردوستانه سازمان ملل- به مقصد حلب- انباشته از جنگافزار و مهمات بود. این کاروان هنوز در مرز ترکیه در انتظار بسر میبرد. رسماً علت تأخیرش ناامن بودن جاده اعلام شد ولی از دیدگاه غیررسمی و اعلام نشده، دولت سوریه پیش از اجازه ورود، خواهان بازرسی آن شد. این شیوه کار سازمان ملل با افشاگریهای «احمد سعید یایلا» رئیس پیشین امور ضدتروریست ترکیه همخوانی دارد. او که امروز متواری شده است، گفته بود: پنتاگون و ترکیه از کاروانهای بشردوستانه برای ارسال جنگافزار به جبهه تروریستها استفاده میکنند. سپس پنتاگون به موضع ثابت (قرارگاه غیرمتحرک) سوری در دیرالزور حمله کرد و وقتی متوقف شد که روسیه به پیامد چنین «تحقیری» هشدار داد. پنتاگون راهی را که باز کرده بود به تروریستها [داعش] سپرد تا به حمله ادامه دهند. طرح راهبردی این است که جلوی ارتش سوریه برای آزادسازی همه منطقه دیرالزور گرفته شود. به این معنا که داعش در نقش خود به مثابه مانع در جاده دمشق- بغداد- تهران باقی بماند. در گذشته، پنتاگون در استقرار داعش در پالمیرا کوشیده بود تا «جاده ابریشم» را مسدود کند. امروز جاده همچنان با حضور تروریستها در عراق مسدود باقی مانده ولی اگر عراق موصول را آزاد کند، این جاده میتواند از راه دیرالزور عبور کند. از دیدگاه آمریکا، توافق فقط ابزاری بود برای خرید وقت تا تروریستها را برای از سر گرفتن جنگ آماده کند. با واژگون کردن وضعیت در سطح دیپلماتیک، روسیه شورای امنیت را برای گردهمایی فوری احضار کرد و موجب تشویش واشنگتن شد. در واقع، این دوران تنها به پایان دور ریاستجمهوری اوباما مربوط نمیشود بلکه نشست عمومی سازمان ملل متحد نیز در راه است. سامانتا پاور، سفیر ایالات متحده در شورای امنیت با نگرانی سالن را در وسط جلسه ترک کرد تا با روزنامهنگاران مصاحبه کند. او میخواست نخستین گزارش آژانسهای خبری فقط دیدگاه آمریکایی را منتشر کنند. او «صحنهآرایی روسیه درباره موضوعی که چیزی بیش از یک حادثه ساده در هدفگیری نیست را به تمسخر گرفت» (یعنی 62 کشته و حدود 100 مجروح!). سامانتا پاور سپس با ریشخند از جنایات وخیمتر رژیم دمشق دم زد. ویتالی چورکین، سفیر روسیه که از توطئه باخبر شده بود نیز سالن شورا را ترک کرد تا دیدگاه خودش را مطرح کند. روزنامهنگارانی که مجلس عوام بریتانیا آنان را درباره دروغهای خانم پاور درباره جنایات منتسب به معمر قذافی مطلع کرده بود، با احتیاط هر دو دیدگاه را در نظر گرفتند. از این پس روسیه روی برتری دیپلماتیک خود تکیه خواهد کرد؛ آمریکا در حال ارتکاب خیانت غافلگیر شد. در نتیجه مسکو میتواند از نشست عمومی استفاده کند و خواستار یکسره کردن کار تکفیریها شود. توطئه واشنگتن به سوی طراحانش کمانه خواهد کرد. واشنگتن 2 گزینه خواهد داشت: یا وارد برخورد مستقیم شود که چنین امری را جایز نمیداند یا پذیرش شکست آنانی [تروریستها و کشورهای حامیشان] که از پشتیبانیاش برخوردار بودند.
*تحلیلگر شاخص فرانسوی و ستوننویس روزنامه الوطن سوریه