گروه اقتصادی: پس از نقدهای وارده از سوی نهادهای مختلف بویژه مرکز پژوهشهای مجلس به برنامه ششم توسعه به دلیل کاستیها و مشکلات موجود در آن، کارشناسان اقتصادی و نمایندگان مجلس نیز اکنون به جد خواستار بررسی دقیق و موشکافانه بند بند این برنامه مهم و آیندهساز کشور هستند، چرا که ساختار معیوب و ضعیف چنین برنامهای نیازمند اصلاح دقیق و کارشناسانه است. ضعف درونی در تهیه چنین برنامه سرنوشتسازی تا جایی است که متاسفانه برنامهنویسان آن با بیتوجهی به شاخصهای مهم اقتصادی چون حمایت از تولید، اشتغال و... فقط تغییراتی جزئی را نسبت به سایر برنامههای گذشته در متن آن دیدهاند. در شرایط حساس فعلی اقتصاد کشور، توجه به چنین برنامههایی اهمیتی بیش از پیش دارد تا مسیر آینده کشور با ظرافت، دقت و عمق بیشتری برگزیده شود که فرصتهای موجود به تهدید مبدل نشود. کارشناسان معتقدند دستیابی به اهداف اصلی برنامه ششم توسعه با توجه به رکود حاکم بر کشور دور از انتظار است. بنا به این گزارش، برنامه ششم توسعه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی کشور، یک برنامه میانمدت 5 ساله(1399-1395) در راستای تحقق اهداف سند چشمانداز 20 ساله و اجرای سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی است؛ این برنامه که مشتمل بر 35 مادهواحده است چهارم مردادماه 1395 از سوی دولت به مجلس شورای اسلامی تقدیم شد که در صورت تصویب آن تمام دستگاههای اجرایی ملزم به اجرای آن هستند. ماده سوم این لایحه بر این موضوع اذعان دارد که طی سالهای 99-95 موضوعات خاص راهبردی شامل آب و محیط زیست، موضوعات خاص مکانمحور شامل توسعه سواحل مکران و حاشیه شهرها و موضوعات خاص بخش پیشروی اقتصاد شامل معدن و صنایع معدنی، گردشگری، ترانزیت و حملونقل ریلی، فناوری اطلاعات و ارتباطات و انرژی مسائل محوری برنامه باشد و طرحها و پروژههای مرتبط با آنها و همچنین برنامهها و پروژههای مصوب ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی در بودجهریزی سالانه از اولویت برخوردار خواهند بود. اما تحقق این امر چقدر امکانپذیر است؟ محمد حسینی، عضو کمیسیون تلفیق برنامه ششم توسعه کشور در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان در این باره گفت: مساله آب و محیط زیست نیازمند نگاه جامعتری است، چراکه کشور در این بخش به شاخص رشد و توسعه مد نظر دست نیافته است. وی با اشاره به موضوعات مکانمحور این برنامه بیان کرد: سواحل مکران به دلیل برخورداری از موقعیت استراتژیک، زمینه خوبی برای جذب سرمایهگذار و به تبع درآمدزایی است. این نماینده مجلس شورای اسلامی درباره بخشی از بند سوم این ماده مبنی بر پیشروی اقتصاد در بخش ترانزیت و حملونقل ریلی تصریح کرد: ایران کریدور ترانزیتی کشورهای همسایه محسوب میشود و از آنجا که کشور ما بین 2 راه مواصلاتی از جمله دریای خزر و دریای عمان قرار دارد لذا با برنامهریزی مناسب میتوان زمینه را برای تقویت و افزایش مبادلات تجاری بین دیگر کشورها فراهم کرد. حسینی درباره پیشروی اقتصاد در بخش گردشگری نیز گفت: طی چند سال اخیر به دلیل نبود شرایط لازم در بخش گردشگری موفق عمل نکردیم و توسعه این صنعت زمینه را برای بهبود فضای اقتصادی فراهم میکند. این نماینده مجلس شورای اسلامی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه در صورت تصویب این برنامه، آیا زیرساختهای لازم جهت تحقق آن وجود دارد، گفت: هدف اصلی برنامه، ایجاد زیرساختهای لازم جهت تحقق همه مباحث مطرح شده است اما با توجه به رکود حاکم بر کشور طی چند سال اخیر، دسترسی به این اهداف، دور از انتظار است.
کوتاهیهای برنامه ششم در بخش زیرساخت
وحید اردکانیان، کارشناس مسائل آبی، کشاورزی و زیستمحیطی درباره چالشهای پیش روی این ماده از برنامه ششم به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: محدودیت منابع آبی مهمترین معضلی است که مانع پیشرفت این هدف در برنامه ششم میشود به طوری که بحران آبی سبب شده نیمی از مواد غذایی اساسی کشاورزی از طریق واردات تامین شود. وی ادامه داد: با فرض ورود تکنولوژیهای جدید و انتقال دانش فنی نیز نباید از مساله بحران آب چشمپوشی کرد و برهمین اساس باید تمهیداتی اتخاذ شود تا ضمن افزایش راندمان، مصرف آب نیز به حداقل ممکن برسد. اردکانیان گفت: به نصف رساندن مصرف آب در بخش کشاورزی میتواند گام موثری در راستای صیانت از منابع آبی باشد اما مطمئنا این امر به تنهایی راهگشا نخواهد بود. این کارشناس تصریح کرد: تشویق کشاورزان به استفاده حداقلی از آب یک شبه اتفاق نخواهد افتاد، بلکه این امر باید بتدریج و با برنامهریزیهای اصولی انجام شود، چراکه در کشور زیرساختهای لازم برای تحقق این امر در نظر گرفته نشده است. در حال حاضر بحران آبی که دامنگیر بخش کشاورزی کشور شده صدمات جبران ناپذیری را به امر اشتغال در این حوزه حساس وارد کرده است. اردکانیان اظهار داشت: باید نوع نگاه به بخش کشاورزی در برنامه ششم توسعه به طور کلی مورد بازبینی و ارزیابی مجدد قرار گیرد.
کلیات برنامه ششم توسعه به تصویب رسید
رئیس کمیسیون تلفیق برنامه ششم توسعه در مجلس از تصویب کلیات این لایحه در نشست این کمیسیون خبر داد. حمیدرضا حاجیبابایی در گفتوگو با فارس، اعلام کرد: کلیات لایحه برنامه ششم توسعه از 28 نماینده حاضر در جلسه تلفیق، 27 رأی مثبت کسب کرد. گفتنی است، در این جلسه پس از توضیحات نوبخت و نمایندگانی از مرکز پژوهشها، دیوان محاسبات، اتاق تعاون، اصناف، بازرگانی و صنایع و معادن و صحبتهای مخالفان و موافقان کلیات لایحه به رأی گذاشته شد که همگی با قاطعیت به آن رأی مثبت دادند.