حسین قرائی: شخصیت نستوه و پیامبرگونه حضرت زینب(س) در کربلا باعث شده مورد توجه شاعران قرار گیرد. از شاعرانی که با محوریت این قهرمان کربلا شعر قابل توجهی سروده، قادر طهماسبی (فرید) است. این غزل ماندگار در بسیاری از ذهن‌ها ته‌نشین شده و مورد استقبال بسیاری از غزلسرایان قرار گرفته است:
سرّ نی در کربلا می‌ماند اگر زینب نبود
کربلا در کربلا می‌ماند اگر زینب نبود
فرید در این شعر بی‌پرده و صریح، حرف‌هایش را در قامت یک شاعر متعهد شیعی بیان می‌کند:
چهره سرخ حقیقت بعد از آن توفان رنگ
پشت ابری از ریا می‌ماند اگر زینب نبود
ارادت و ادب فرید از ساحت حماسه و پیام تماشایی است، او نهایت استفاده را از موسیقی کناری ابیات (ردیف و قافیه) برده و با 4 کلمه ردیف ماندگاری ساخته است؛ «می‌ماند اگر زینب نبود» و تکرار این 4 کلمه، 7 بار اتفاق می‌افتد. در حقیقت با تکرار هفت باره «می‌ماند اگر زینب نبود» دنبال این است که نقش پیامبرگونه حضرت زینب(س) را فریاد بیاورد و از همین نظرگاه است که اینگونه لب به سخن می‌گشاید:
چشمه فریاد مظلومیت لب‌تشنگان
در کویر تفته جا می‌ماند اگر زینب نبود
زخمه از زخمی‌ترین فریاد در چنگ سکوت
از تراز نغمه وامی‌ماند اگر زینب نبود
اگرچه فرید در این بیت‌ها صریح است و با صراحت ابیات را بیان می‌کند و این صراحت با آرایه‌های ادبی نیز زینت داده می‌شود. مثلاً در بیت پنجم، شاعر بین کلمات ذوالجناح، سوار، لگام، از آرایه مراعات نظیر مدد جسته است.
شاعر هم‌روزگار ما حرف‌های طلایی و منطقی‌اش همین است «کربلا در کربلا می‌ماند اگر زینب نبود» و برای فهم این مطلب مدام دلیل و منطق می‌آورد. در بیت آخر هم اینگونه کلمات را کنار هم قرار می‌دهد ولی باز هم همان ردیف پرطنطنه، ما را به خود می‌آورد: «می‌ماند اگر زینب نبود»، در حقیقت در بیت آخر حرف انقلابی‌اش را ضریب می‌دهد:
در عبور از بستر تاریخ، سیل انقلاب
پشت کوه فتنه‌ها می‌ماند اگر زینب نبود
فرید اصفهانی در شعر‌هایش بیشتر به سبک هندی (اصفهانی) گرایش دارد و این گرایش در مجموعه «خورشید بی‌غروب» درخشش دارد. او شعری با نگاه سوگ و مرثیه برای سرور و سالار شهیدان سروده است که تقریبا مشهور است، با توجه به ردیف «برای گریستن» می‌توان گفت تکیه شعر روی مفهوم گریستن و سوگ است.
با 2 بیت از این غزل سوگ‌مندانه «فرید» یادداشت را به پایان می‌برم:
ای بهترین بهانه برای گریستن
وی داغ جاودانه برای گریستن
با نام داغدار تو ای لاله بهشت
زیباست هر ترانه برای گریستن