گروه سیاسی: تقریبا تمام پیشبینیهای جریان منتقد محتوای مذاکرات هستهای دولت حسن روحانی درباره پیامدهای توافق ضعیف و بدون ضمانت برجام در حال محقق شدن است. به گزارش «وطن امروز»، اکنون به جای جریان منتقد، این حسن روحانی، محمدجواد ظریف و دیگر اعضای دولت حسن روحانی هستند که نسبت به عدم اجرای تعهدات آمریکا در برجام انتقاداتی را مطرح میکنند. در واقع آنچه اکنون دولت روحانی درباره بدعهدی آمریکاییها در برجام میگوید، همان پیشبینیهایی است که پیش از این منتقدان مطرح کردهاند. منتقدان نهتنها بدعهدی آمریکاییها در برجام را پیشبینی کردهاند بلکه از مدتها قبل به شرط آمریکاییها برای اجرای تعهدات خود در برجام نیز اشاره کرده بودند. از مدتها پیش بارها نوشته شد که دولت آمریکا اجرای تعهدات خود در برجام (بویژه تعهدات بانکی) را مشروط به گرفتن امتیازات فرابرجامی بویژه درباره مسائل منطقهای خواهد کرد. بر همین اساس گفته شد آمریکاییها به دنبال آن هستند تا با گرو گرفتن برجام، حمایتهای ایران از جریان مقاومت در سوریه، یعنی بشار اسد و در لبنان[حزب الله] را قطع کنند. بر همین اساس «وطن امروز» سال گذشته با پیشبینی این موضوع اصطلاح «برشام» را برای زیادهخواهی آمریکاییها برای اجرای تعهدات خود در برجام منتشر کرد. حالا این موضوع به صراحت توسط وزیر خارجه آمریکا مطرح شده است. وزیر خارجه آمریکا در مصاحبه با مجله فارن افرز گفت حمایتهای ایران از بشار اسد و حزبالله لبنان مانع اجرای تعهدات بانکی آمریکا در برجام است! جان کری در بخشی از این مصاحبه درباره بحث همکاریها با ایران پس از برجام گفت: ما به دنبال این هستیم بانکهایی را که نسبت به همکاری با ایران بیمیل هستند، تشویق به همکاری با این کشور کنیم. ما تمام تحریمهای ایران را که قرار بود لغو کنیم، لغو کردهایم اما مشکلات دیگری وجود دارد. باید به ایران کمک کنیم تا بتواند روابط بانکی خود با دیگر کشورها و بانکها را ترمیم کند. وزیر خارجه آمریکا گفت: ما میتوانیم در زمینه تکنولوژی و دیگر زمینهها به ایران کمک کنیم اما این موضوع با دخالت ایران در جنگ یمن، حمایت از اسد و حزبالله و آزمایشهای موشکی آن و... بسیار سخت شده است. تلاشهای پیچیدهای برای حرکت سریع و رو به جلو در این زمینه در حال انجام است. جان کری مدعی شد متاسفانه رهبر عالی ایران هنوز هم نسبت به غرب و آمریکا بسیار بدبین است به همین دلیل فشار زیادی روی نظام سیاسی ایران وارد میشود. امیدوارم ایران در راستای برقراری صلح و ثبات بیشتر در منطقه گام بردارد. وی درباره اوضاع سوریه نیز گفت: بسیاری از مخالفان سوری بر این موضوع پافشاری میکنند که بشار اسد باید از قدرت کنار رود اما روسیه و ایران همچنان اصرار دارند برای حفظ منافعشان اسد را در راس قدرت نگه دارند.
اگرچه پیشتر برخی تحلیلگران و اندیشکدههای آمریکایی در مواضع خود موضوع مشروط شدن اجرای تعهدات بانکی آمریکا در برجام را به دست کشیدن ایران از جریان مقاومت در منطقه مطرح کرده بودند اما به اعتقاد کارشناسان، این اظهارنظر صریح جان کری در واقع اعلام موضع رسمی دولت آمریکا در قبال وضعیت برجام است. در شرایطی که حسن روحانی و محمدجواد ظریف اخیرا در نشست مجمع عمومی سازمان ملل از عدم اجرای تعهدات بانکی آمریکا در برجام انتقاد کرده بودند، حالا جان کری رسما اعلام کرده آمریکا این تعهدات را زمانی اجرا میکند که مطالبات فرابرجامی خود از ایران را محقق شده ببیند! به عبارتی آنها برجام را به شرطی اجرا میکنند که در مسائل منطقهای نیز، مطالبات آنها محقق شود! این در شرایطی است که حسن روحانی در بازگشت از نیویورک گفته بود آمریکاییها قول دادهاند تعهدات بانکی خود را اجرا کنند!
بازی بینتیجه ادامه دارد
در شرایطی که وزیر خارجه آمریکا صراحتا اجرای تعهدات آمریکا در برجام را مشروط به دست برداشتن ایران از جریان مقاومت در سوریه و لبنان میداند، نشست سوریه در لوزان بدون بهدست آمدن نتیجهای روشن به پایان رسید. وزرای خارجه 8 کشور ایران، روسیه، عراق، مصر، آمریکا، ترکیه، عربستان و قطر پس از برگزاری نشست لوزان که
4 ساعت و نیم به طول انجامید، واکنشهای متفاوتی نشان دادند. با این حال اما فصل مشترک همه اظهارنظرها، «تداوم اختلافات» بوده است. با این حال اما آنگونه که حسین جابریانصاری، معاون عربی و آفریقای وزارت خارجه میگوید؛ مذاکرات ادامه خواهد یافت. جابری انصاری با بیان اینکه دوسوم زمان نشست لوزان به موضوعات امنیتی و آتشبس اختصاص داشت، افزود: در گفتوگوها به طور مشخص به آتشبس و آتشبس اخیر که بین آمریکا و روسیه بر سر آن توافق شده و برهم خوردن آتشبس و عوامل اصلی برهم خوردن آن یعنی تفکیک بین گروههای تروریستی بویژه النصره و داعش از سایر گروههای سوری پرداخته شد. وی افزود: درباره روشهای جدا کردن این گروهها و ملاکهای مورد نظر در این رابطه و زمانبندیهای مرتبط با این بحث به طور مفصل گفتوگو شد. آنچه در این اظهارات اعلام شده این است که براساس مواضع ایران، شرط تحقق آتشبس در سوریه، ضرورت تفکیک گروههای تروریستی در این کشور است، چرا که تجربه آتشبسهای گذشته نشان میدهد گروههای تروریستی، آتشبس را فرصتی برای بازیابی توان نظامی خود میدانند و در عمل نیز چنین شده است.
با این حال اما گویا در نشست لوزان توافق شده در اینباره گفتوگوهای بیشتری صورت گیرد. اما به اعتقاد صاحبنظران، نشست لوزان بدون بهدست آمدن یک نتیجه امیدوارکننده به پایان رسیده است و اعلام اینکه گفتوگوها ادامه مییابد؛ تنها برای باز ماندن روزنه گفتوگوها است نه چیز دیگری.