برخلاف اخبار اولیه درباره فرار سرکرده گروه تروریستی داعش از موصل به احتمال زیاد او هنوز در این شهر در محاصره نیروهای عراقی قرار دارد. شخصیت سیاسی برجسته کردهای عراق با استناد به گزارشهای اطلاعاتی و امنیتی اعلام کرد ابوبکر البغدادی کماکان در موصل حضور دارد. این در حالی است که روز دوشنبه با آغاز عملیات آزادسازی موصل خبری منتشر شد مبنی بر اینکه کاروان سران داعش حامل البغدادی در حال فرار به سوی سوریه هدف حمله جنگندهها قرار گرفته ولی او از مهلکه گریخته است. اما هوشیار زیباری، وزیر خارجه و وزیر سابق مالی عراق به خبرگزاری رویترز گفته است البغدادی به همراه «فوزی علی» تکنیسین ساخت بمب و مواد منفجره کماکان در موصل حضور دارد. «در عملیات موصل با همکاری خوب دولت عراق و نیروهای پیشمرگه، افراد داعش از 9 الی 10 روستا در شرق موصل بیرون رانده شدهاند». همچنین به گفته زیباری «داعش در حالت مشوشی قرار دارد و انجام حملات از سمت غرب و شرق و شمال را انتظار میکشد». او درباره برخی تحلیلها که آزادسازی موصل را تا چند ماه برآورد میکنند معتقد است عملیات موصل به هیچ وجه هیجانزده و شتابزده نخواهد بود و باید کاملا احتیاط کرد. این در حالی است که به گزارش المیادین، سازمان اطلاعات عراق از هلاکت یکی از سرکردگان داعش در جنوب موصل به نام عبدداوود فهد الجبوری در روستای الحود در حمله جنگندههای ارتش عراق به مواضع تکفیریها خبر داده است. از طرف دیگر یک منبع آگاه در استان نینوا اعلام کرده است موصل پس از چراغ سبز سرکرده داعش از آنچه «زنان خلافت» خوانده میشوند خالی شده است. براساس این خبر «طی 2 روز گذشته همسران فرماندهان داعش بویژه آنهایی که از اتباع عربی و خارجی هستند به شهرهای سوریه از جمله رقه که تحت اشغال داعش است انتقال یافتهاند». اما در فرمانی کاملا متناقض سرکردگان داعش از اعضای خود خواستهاند به آنچه «دستورات اساسی شرعی و جهادی» خوانده شده، عمل کرده و به خانوادههایشان اجازه خروج از منازل را ندهند. سرکردگان داعش دستوراتی دیگر هم به تروریستهای تحت فرمانشان ابلاغ کرده و از آن جمله تاکید کردهاند که آنها پیش از ترک شهر روی دیوارها، شعارهایی در ناسزاگویی به خلفای سهگانه (ابوبکر، عمر و عثمان) بنویسند. رهبران تکفیری مدعی شدهاند این ناسزاگویی به خلفا، از نظر شرعی مجاز و به نفع مسلمانان است. در متن یکی از بیانیهها که به امضای دفتر رسانهای ولایت نینوای داعش رسیده، از داعشیها خواسته شده «در مواضع نظامی خود ایستادگی کنند و اگر مجبور به عقبنشینی شدند، حتما مواضع خود را به آتش بکشند». همچنین از تروریستها خواسته شده «صبر و بردباری از خود نشان داده و به دستورات خلیفه مسلمانان ابوبکرالبغدادی که در ساعات آینده صادر خواهد شد، گوش فرا دهند و به آن عمل کنند». در دستورالعملهای سرکردگان داعش همچنین آمده است: «به مهاجران کمک کنید، اختلافات را کنار بگذارید و با کمیته رسانهای هماهنگ باشید و موارد تصویری لازم را به شبکههای ماهوارهای و رسانههای حامی [داعش] ارسال کنید».
موضع پوتین علیه دخالت خارجی در عراق
برخلاف سکوت آمریکا در مقابل تجاوز ترکیه به شمال عراق و اظهارات مکرر اردوغان مبنی بر دخالت در موصل، روسیه موضعی صریح اتخاذ کرده و حضور هر نیروی خارجی بدون مجور دولت بغداد را غیر قانونی دانسته است. ولادیمیر پوتین این موضوع را در تماس تلفنی با حیدر العبادی اعلام کرده است. همچنین وزیر خارجه عراق با حمایت از حضور نیروهای داوطلب مردمی در نبرد موصل نهتنها درخواستهای عربستان و ترکیه را رد کرده، بلکه حتی از احتمال هدف قرار گرفتن نیروهای ترکیه در خاک کشورش خبر داده است. به گفته ابراهیم جعفری، مشارکت حشدالشعبی در عملیات موصل هیچ ممنوعیتی ندارد اما مهندسی این مشارکت و نحوه آن بر عهده دولت و ارتش است.