گروه سیاسی: هنوز ماجرای دستبرد 2 میلیارد دلاری آمریکا به اموال مردم ایران از یادها نرفته، آمریکاییها دنبال یک دستبرد دیگر، این بار به میزان بیش از 6 میلیارد دلار به اموال ایران هستند تا نشان دهند در پسابرجام شرایط برای بالاکشیده شدن اموال مردم ایران در آمریکا فراهم شده است. در تازهترین اقدام و باز هم به بهانه پرداخت غرامت به خانوادههای آمریکایی کشته شده در حوادث منطقه خاورمیانه، تعدادی آمریکایی با شکایت از شرکتی آلمانی که از زیرمجموعههای بورس آلمان است، خواستار دریافت خسارت چند میلیارد دلاری از ایران شدند. براساس این گزارش، گروهی از خانوادههای آمریکاییهای کشتهشده در حملات لبنان به سال 1983 موسوم به گروه «هاولیش» از شرکت «کلیراستریم» که از جمله زیرمجموعههای بورس آلمان است، به دلیل همکاری با ایران شکایت کردهاند. به گزارش فارس به نقل از خبرگزاری آلمان، شاکیان آمریکایی با انتقاد از همکاری اقتصادی شرکت آلمانی کلیراستریم وابسته به بورس این کشور با ایران و با طرح شکایت در پی تکرار ادعای دست داشتن ایران در حملات بیروت در دهه 1980 میلادی، خواستار دریافت خسارت از حساب ایران نزد کلیراستریم شدند. این گروه بنا بر حکم دادگاهی در سال 2012 خواستار دریافت مبلغ 6/6 میلیارد دلار از ایران و بانک مرکزی این کشور هستند و میخواهند این مبلغ از حساب بانک مرکزی نزد کلیراستریم پرداخت شود و به دلیل ارتباط طولانیمدت این شرکت با ایران از کلیراستریم شکایت کردهاند. کلیراستریم اتهامهای واردشده به خود را بیپایه و اساس دانسته و مقامات این شرکت اعلام کردهاند تمام اقدامات لازم را صورت میدهند تا از خود دفاع کنند. به گزارش «وطن امروز» این نخستینبار نیست چنین شکایاتی از بورس آلمان علیه ایران میشود. مورد مشابهی هم سال 2013 صورت گرفت. در آن زمان هم خانوادههای نظامیانی که در حمله سال 1983 در بیروت کشته یا زخمی شده بودند، ایران را مسؤول آن واقعه دانستند و با طرح شکایت در دادگاهی در آمریکا خواستار دریافت غرامت یکمیلیاردی شدند. شاکیان، ایران و چند بانک شامل سیتیبانک، بانک مرکزی ایران، واحد بانکی کلیراستریم شرکت داچ بورس و بانک یوبیایای در رم را به عنوان خوانده در دادخواست خود بیان کرده بودند. دادگاه نیز در نهایت حکم به پرداخت 56/2 میلیارد دلار از داراییهای ایران به خانوادههای کشتهشدگان بمبگذاری سال 1983 پایگاه نظامیان آمریکایی در بیروت داد و اعلام کرد این پول از سرمایهای که ایران در حساب سیتیبانک نیویورک سپردهگذاری کرده است، به خانوادههای کشتهشدگان پرداخت شود.
کلیراستریم چیست؟
اما ایران با وجود تحریمها چگونه توانسته بود در سیتیبانک آمریکا سپردهگذاری کند؟ ایران برای دور زدن تحریمها، یک پروسه را طی کرده بود. بر این اساس سپرده ایران در سیتیبانک آمریکا توسط شرکت حقوقی بینالمللی کلیراستریم لوکزامبورگ در حساب سیتیبانک در نیویورک نگهداری میشد؛ کلیراستریم یکی از چرخهای اصلی داراییهای جهان است. این شرکت حقوقی در واقع نقش دفتر اسناد رسمی را برای بانکهای معتبر جهان ایفا میکند. کلیراستریم که در گذشته سدل(Cedel) نام داشت، نقش واسطه را برای ۲۵۰۰ نهاد مالی جهان جهت رد و بدل کردن سهامشان ایفا میکرد. بانکهای جهان در گذشته از طریق پست، سهامی را که میخریدند یا میفروختند، رد و بدل میکردند اما با تشکیل این شرکت حقوقی (کلیراستریم) از این به بعد، تمام این کارها با فرمهای رایانهای خاص این شرکت انجام میگیرد. در سپردهگذاری ایران نیز این موسسه نقش میانجی برای بانک ایتالیایی یوبیایای را ایفا میکرد و در واقع بانک مرکزی ایران مشتری بیواسطه همین بانک ایتالیایی بوده است. اما پس از شکایت خانواده قربانیان آمریکایی از این بانکها و موسسات، کلیراستریم تلاشهایی را برای رفع این اتهام از خود انجام داد. در همان ایام رسانهها از توافق کلیراستریم و بانک یوبیایای، با شاکیان خبر دادند اما مشخص نشد این توافق بر چه اساسی صورت گرفته است اما اعتراض بانک مرکزی ایران به اینکه قانون فدرالی که به طور ویژه به این منظور تصویب شده و اجازه مصادره داراییهای سپردهگذاری شده ایران در سیتیبانک را بدهد، ناقض یک معاهده منعقده بین 2 دولت ایران و آمریکاست، نشان میداد کلیراستریم حاضر به تسلیم داراییهای ایران به نفع شاکیان آمریکایی شده است. در نهایت نیز چند ماه پیش دادگاه عالی آمریکا 2 میلیارد دلار از داراییهای ایران در سیتیبانک را مصادره کرد. در ایران اما پیگیریهای ویژهای برای جلوگیری از این اقدام صورت نگرفت و در ابتدا به جای محکوم کردن این اقدام، دولت و رسانههای حامی آن، به دنبال متهم کردن دولت قبل بودند(!) همین مساله نیز مانع پیگیری سریع این ماجرا شد. پس از انتقادات به دولت درباره عدم پیگیری صحیح این دستبرد و نگرانی از سرنوشت تمام سپردهگذاریهای ایران در سایر کشورها، دولت کمیته ویژهای را برای پیگیری این موضوع تشکیل داد و اعلام کرد شکایت خود را به دادگاه لاهه خواهد برد. در ادامه پیگیری این روند، ایران اعلام کرد قصد دارد با شکایت از 2 شرکت اروپایی که اموال ایران را در اختیار داشتهاند، موضوع بازپسگیری حقوق کشور را در دستور کار قرار دهد. به گزارش آنا، «یوبیایای» و کلیراستریم، 2 بنگاهی هستند که جمهوری اسلامی ایران قصد دارد در دادگاههای خارجی علیه آنها طرح دعوا کند. طرح دعوای ایران از این دو شرکت به این دلیل مطرح است که این شرکتهای اروپایی اقدامات مقتضی را برای حفاظت از اموال ایران انجام ندادهاند و از سوی دیگر نیز این شرکتها بخش باقیمانده پول ایران را که در اختیار دارند به دلیل مفتوح بودن پرونده پترسون 2 در دادگاههای آمریکا در اختیار ایران قرار نمیدهند. این شرکتها با این بهانه که سرمایههای بانک مرکزی با دلار آمریکا پسانداز شده است و آن را تابع قوانین آمریکا میدانند از پس دادن این اموال خودداری میکنند. با وجود این جمهوری اسلامی ایران بر این باور است که شرکتهای اروپایی مشمول قوانین آمریکا نمیشوند و براحتی میتوانند در زمینه بازپرداخت اموال ایران اقدام کنند. اکنون پس از شکایت مجدد خانواده جانباختگان آمریکایی در لبنان و تلاش برای دریافت 6/6 میلیارد دلار به نظر میرسد دولت باید روند جدیدی را در پیش بگیرد، چرا که این احتمال وجود دارد که تمام 100 میلیارد دلار داراییهای ایران در آمریکا به همین شکل به سرقت برود.