گروه سیاسی: وقتی «اقتصاد مقاومتی» به عنوان تنها نسخه شفابخش اقتصاد کشور ابلاغ شد و همه دستگاهها در حال برنامهریزی برای اجرای آن هستند؛ این یعنی نگاه به بیرون بینتیجه بوده است. حسن روحانی که در دوران تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری مانور ویژهای بر موضوع مذاکرات هستهای برای بهبود معیشت داده بود، این روزها از هر تریبونی استفاده میکند و از مردم میخواهد که یارانه نگیرند. او که اکنون با حمایت همهجانبه عالیترین مقامات نظام، مذاکرات هستهای را برگزار میکند؛ این روزها نگران تبعات تورمی مرحله دوم هدفمندی یارانهها در جامعه است. دولت باید هم نگران باشد. دولت یازدهم تنها دولتی است که در جمهوری اسلامی بر پایه مطالبات اقتصادی و وعدههای کاندیدای پیروز بنا شده است. آقای روحانی را وعدههایش درباره بهبود معیشت، رئیسجمهور کرد. با این حال اما به نظر میرسد به مرور که نگاه به بیرون برای بهبود معیشت، تبدیل به یک انتظار «بینتیجه» میشود، برخی حاشیهسازیها برای انحراف اذهان از مطالبات اصلی نیز در حال ایجاد است. و نکته جالب اینکه این حاشیهسازیها اساسا در مسائلی ایجاد میشود که مورد علاقه منتقدان دولت هم هست! به گزارش «وطن امروز»، آقای روحانی دیروز در اختتامیه بیستمین جشنواره مطبوعات، خبرگزاریها و پایگاههای اطلاعرسانی، یعنی همان جشنوارهای که نمایشگاه آن بنا به دلیل نامعلوم برگزار نشد؛ بر مقوله آزادی بیان و وجود فضای نقد تاکید و از نگاههای تنگنظرانه نسبت به مطبوعات و نقد بشدت انتقاد کرد! این اظهارات آقای روحانی اگرچه در ظاهر همان چیزی است که اهالی قلم و رسانه از رئیسجمهور انتظار دارند اما به هر دلیل اهالی قلم و مطبوعات برای این قبیل اظهارات اعتبار قائل نیستند. بلکه ملاک «عمل» است. آیا دولت یازدهم به آزادی بیان و وجود فضای نقد اعتقاد دارد؟ «آیا آقای روحانی مردعمل است؟» در ادامه بخشی از اظهارات آقای روحانی در این مراسم آورده میشود و این اظهارات با عمل دولت در همان حوزهها مقایسه میشود تا نتیجه این مقایسه با گزارههایی مانند صداقت، اعتبار و به دنبال آن اعتماد مورد محک قرار بگیرد.
آزادی کاسبان بیسواد!
آقای روحانی در ضرورت آزادی بیان و وجود فضای نقد گفته است: «ما آزادی مسؤولانه همه رسانههای ارتباطی را ارج مینهیم و از همه صاحبان فرهنگ و قلم و بیان میخواهیم که برای آنکه اذهان و افکار در مسیر منافع ملی و مصالح ملی قرار بگیرد، واقعیتها را به مردم بگوییم. شعارها را کم و مشکلات جامعه را برای مردم تبیین کنیم.» این اظهارات آقای روحانی درحالی است که خود ایشان اظهارات تندی علیه منتقدان دارند. وی برای نخستین بار منتقدان توافق ژنو را متهم به کاسبی تحریم کرد و همین اظهارات او تا مدتها خوراک رسانههای حامی وی برای تخطئه و تخریب منتقدان دولت را فراهم آورد. اوج انتقادات تند ایشان هم همان انگ «بیسوادی» بود که وی درباره منتقدان دولت مطرح کرد و حتی آنان را متهم کرد برای انتقاداتشان از منابع خاص تغذیه میشوند. به هر حال آقای روحانی در عمل نشان داد زبان تندی در مقابل منتقدان دولت خود دارد. از سوی دیگر افکار عمومی ذهنیت مساعدی از رفتار دفتر آقای رئیسجمهور در ماجرای گفتوگوهای زنده تلویزیونی با مردم ندارد. وقتی دفتر آقای روحانی به صدا و سیما اجازه انتخاب مجری برای گفتوگو با رئیسجمهور را نمیدهد، آنگاه اظهارات قشنگ آقای روحانی درباره انتقال واقعیات به مردم آیا زیر سؤال نمیرود؟
شکایت نمیکنیم به جز...
آقای رئیسجمهور در بخش دیگری از اظهارات خود در مراسم اختتامیه جشنواره مطبوعات گفت: «در هیات وزیران به مسؤولان گفتهام نباید شکایتی از طرف دولت نسبت به روزنامه و رسانه باشد. میبینید که امروز انتقاد صریح میکنند و این حق آنهاست...
گاهی حتی اتهام میزنند و دروغ مطرح میشود. حتی نسبت به آن موارد هم دولت وارد عمل نشده و شکایتی مطرح نکرده است. فقط از طریق مسؤولان به آنها تذکر داده شده که این حرف ناصحیح و نادرست است.» بر اساس این اظهارات آقای رئیسجمهور، نباید شکایتی از سوی دولت علیه منتقدان صورت گرفته باشد. با این حال اما در همان ابتدای دولت آقای روحانی با نظر هیات نظارت بر مطبوعات در وزارت ارشاد که نمایندگان دولت و حامیان آن در این هیات در اکثریت هستند، هفتهنامه یالثارات توقیف شد! هفتهنامه 9 دی هم راهی دادسرای رسانه شد! علت این برخوردها، نقد توافق ژنو بود! برخورد دولت با «وطن امروز» که اساسا یک پروژه جداست و برای توضیح و تشریح آن زمان و مجال زیادی لازم است اما به اختصار برخی زوایای آن توضیح داده میشود. آقای روحانی در حالی از لزوم آزادی بیان و حق انتقاد منتقدان و ضرورت تحمل منتقدان میگوید که نمایندگان دولتی هیات نظارت بر مطبوعات چندی پیش خواستار رایگیری برای توقیف «وطن امروز» شدند! اکثریت با این اقدام مخالفت کردند اما همین اراده برای توقیف یک روزنامه منتقد نشان میدهد اگر حتی آقای روحانی هم به آزادی نقد اعتقاد داشته باشد؛ در عمل، دولت او به دنبال بستن دهان منتقدان است.
محیط امن با 10 شکایت!
آقای روحانی در بخشی از اظهارات خود در این مراسم از فضای امن نقد و آزادی بیان گفته است. رئیسجمهور تصریح کرد: بر این نکته تاکید میکنم که دولت و رئیسجمهوری بر قولی که به اصحاب رسانه از روز اول داده پایبند است که محیطی امنتر را برای اصحاب رسانه به وجود بیاورد. باید مطبوعات و رسانههای ما دارای امنیت و برای کشور امنیتآفرین باشند. این بخش از اظهارات آقای رئیسجمهور البته بیشتر برای «وطن امروز» قابل توجه است. دولت از زمان آغاز به کار تاکنون، 10 مورد شکایت از «وطن امروز» مطرح کرده است و این شکایتها اکنون در مرحله رسیدگی است. این 10 مورد شکایت شامل این موارد است: «سقوط آزاد بورس (گزارشی خبری درباره افت شاخص بورس)»، «هلوکاست هستهای (نقد توافق ژنو)»، «بایکوت کرسنت (گزارشی درباره جلوگیری از اطلاعرسانی درباره فساد کرسنت)»، «مسؤولیت حسین فریدون در حوزه مبادلات ارزی(یک خبر کوتاه درباره سمت جدید برادر رئیسجمهور)»، «ناامنی سفارتخانهها (گزارش خبری کوتاه درباره حملات به دفاتر نمایندگی ایران در کشورهای منطقه)»، «برنجآلوده در سبد کالا (انتشار اظهارات رسمی رئیس انجمن برنج ایران)» همچنین 4 یادداشت در نقد توافق ژنو و انتقاد از سکوت مقامات دولتی در مقابل اهانتهای مقامات آمریکایی. ماهیت این شکایتها بهخوبی اراده شکلگیری طرح شکایت را نشان میدهد. اکنون طرح این 10 شکایت علیه «وطن امروز» در راستای پیادهسازی منویات رئیسجمهور در ایجاد فضای امن برای مطبوعات منتقد صورت گرفته است؟ الآن محیط برای منتقدان امن است؟ اکنون مطبوعات دارای امنیت نقد هستند؟! دولتی که رئیس آن معتقد به آزادی فضای نقد است چرا باید از انتشار یک گزارش خبری معمول درباره افت شاخص بورس آزرده شود و از رسانه منتشرکننده این گزارش طرح شکایت کند؟
بابک آری، «م ـ ه» نه!
اظهارات رئیسجمهور درباره نقش مطبوعات و رسانهها در پیشگیری از فساد، قابل ستایش است. اما آیا در حوزه عمل نیز همینگونه به رسانهها و مطبوعات نگریسته میشود یا به چشم مزاحم به آنان نگاه میشود؟ آقای روحانی گفته است: «فساد در جامعه معضل بزرگی است؛ فسادی که گوشههایی از آن برای مردم بیان شده است و گوشههای دیگرش بعدا برای مردم بیان خواهد شد. چه کسی میتواند با این فساد بجنگد؟ تنها قوه مجریه و قضائیه؟ بزرگترین قدرتی که باید به صحنه بیاید و با فساد بجنگد رسانهها هستند. رسانهها باید به صحنه بیایند. نام افراد مفسد و ویژهخوار نباید در جیب رئیس دستگاه اجرایی کشور باشد. باید نام افراد مفسد و ویژهخوار بر سر زبان و بیان خبرنگاران ما قرار بگیرد؛ اگر مطبوعات و رسانهها همه به صحنه بیایند. نه اینکه با مفسد مبارزه کرد. میشود جلوی فساد را گرفت. باید هزینهها را آنقدر بالا ببرید که کسی در مسیر فساد قرار نگیرد و هوس فساد به سر او نزند. و این راهش حضور فعال شماست.» آقای روحانی در حالی این مطالبه را از رسانه دارد که دولت او، رسانهها را از پرداختن به فساد بزرگ کرسنت منع کرده است و از رسانهای مانند «وطن امروز» به دلیل پرداختن به برخی زوایای کوچک این فساد بزرگ طرح دعوی کرده است. اگر قرار است رسانهها با فساد برخورد کنند و علیه مفسدان افشاگری کنند؛ پس چرا دولت مانع پرداختن رسانهها به فساد بزرگ کرسنت میشود؟ آیا کسی به دوگانه «فساد خوب، فساد بد» اعتقاد دارد؟ به هر حال فساد، فساد است.
مهرداد بذرپاش: حرفهایی که رئیسجمهور درباره مطبوعات زد، با نیت فرار به جلو بود. رئیسجمهور برای دیدن سعهصدر دولت سری به دادسرای رسانه و فرهنگ قوهقضائیه بزند؛ آنوقت میزان آزادی بیان دولت خود را خواهد سنجید. گویا دولت قصد دارد با دوقطبی سازیهای کاذب ضعفهای اجرایی گسترده خود را پنهان کند.
ابراهیم آقامحمدی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس: در دولت جدید با نشریهای مثل یالثارات برخورد و آن را توقیف میکنند یا با «وطن امروز» برخورد و دادگاهی میکنند، بنابراین رسانههای انقلابی در دولت جدید یک دژ نیمبند هم نداشتند چه برسد به دژ پولادین.
فاطمه آلیا: در شرایطی که قانون اساسی، ظرفیتها و آزادیهای بسیاری را برای جامعه رسانهای کشور در نظر گرفته است تا جایی که موجب سوءاستفاده نشریات و رسانههای زرد و دشمنشادکن شده است، دور از انتظار بود که رئیسجمهور جامعه رسانهای را
دو قطبی یا درجه یک و دو کند و به جای ایجاد همگرایی و انسجام و وحدت، زمینه اختلاف را فراهم آورد.
قاسم جعفری، نماینده مردم بجنورد در مجلس: ابزاری که دولت و حامیان دولت در دست دارند کم نیست. یعنی رسانههای مکتوب و مجازی در دست رئیسجمهور است و وی شخص دوم مملکت به حساب میآید ولی برای روحانی این که میتواند حرفش را بزند اما مظلومنمایی میکند، پسندیده نیست.
حجتالاسلام سیدمهدی موسوینژاد، عضو کمیسیون انرژی مجلس: به اعتقاد بنده بهتر است اگر مشکلی در زمینه معرفی مفسدان اقتصادی از سوی دولت وجود دارد، دولت موانع موجود را به طور صریح و شفاف به افکار عمومی و رسانهها اعلام کند؛ دلیلی ندارد که رئیسجمهور از رویه «بگم بگم» دولت قبل استفاده کند. اگر مشکلی هست، بیان کند. دوره اینگونه رفتارها و حرفها گذشته است.
یکی از مواردی که در زمینه آزادی رسانههای منتقد دولت ابهام ایجاد کرده این است که چرا رسانههای منتقد دولت اجازه ندارند درباره قرارداد کرسنت و توافقنامه ژنو نقدی بنویسند؟ چرا با نویسندگان منتقد دولت برخورد میشود و آنها بیسواد و کمسواد خطاب میشوند اما باز هم از آزادی رسانههای منتقد دولت سخن به میان میآید؟