آغاز تجاوز عراق به خاک ایران در 31 شهریور 59، فرصتی را در اختیار حکام آلسعود قرار داد تا همپای صدام، علیه نظام نوپای جمهوری اسلامی ایران اقدام کنند. در طول 8 سال جنگ تحمیلی رژیم بعث علیه ایران، عربستان از هیچگونه حمایت سیاسی، مالی، اطلاعاتی و تسلیحاتی از صدام دریغ نورزید؛ حقیقتی که «ملک فهد» پادشاه وقت سعودی در جریان حمله عراق به کویت به آن اعتراف کرد و گفت: «اقدامات رهبر عراق (در حمله به کویت) نشانگر ناسپاسی نسبت به حمایتهای نظامی عربستان از او در طول جنگ 8 سالهاش علیه ایران است. اگر عراق میگوید افراد خود را فدا کرده ما نیز با پول، سلاحهای پیشرفته و همکاری بینالمللی خود، در این فداکاری سهیم بودهایم، چگونه او میتواند همه اینها را فراموش کند و سعی در از بین بردن حقایق کند». واکاوی نقش سیاسی، مالی، اطلاعاتی و تسلیحاتی رژیم آلسعود در طول 8 سال جنگ تحمیلی رژیم بعث عراق علیه ایران، بیانگر ابعاد گستردهتری از دشمنی عربستان با انقلاب اسلامی ایران است که در نوشتار پیش رو مورد تحلیل و بررسی قرار میگیرد.
آلسعود؛ بازیگردان سیاسی منطقه برای شکست ایران
مقامات سیاسی آلسعود در طول جنگ تحمیلی تمام ظرفیتهای دیپلماتیک خود را برای به انزوا کشیدن ایران و تقویت رژیم بعث عراق به عرصه آوردند. رایزنیهای سیاسی با کشورهای مختلف از جمله آمریکا، مصر، اردن، مراکش و... از جمله اقدامات در این زمینه بود. اقدام دیگر رژیم سعودی سیطره بر سازمان همکاری اسلامی و تغییر در اساسنامه و قوانین آن برای اعمال فشار بر ایران بود. به علاوه یکی از مهمترین مجاری نفوذ و اعمال نظر آنها شورای همکاری خلیجفارس بود که تحت زعامت خود سعودیها اداره میشود. آلسعود از طرفی با تقویت جنبههای نظامی و سیاسی این شورا و از طرف دیگر با اعمال فشار بر سوریه [تنها حامی عرب انقلاب اسلامی در جنگ تحمیلی] سعی در تضعیف ایران داشت، در این راستا پشتیبانی سوریه از ایران را مشروط به حمایت از ایجاد صلح تحمیلی، حمایت از احیای طرح خائنانه فهد و به رسمیت شناختن اسرائیل کرد. علاوه بر این پس از فتح فاو توسط رزمندگان اسلام در عملیات «والفجر 8»، شورای همکاری خلیجفارس 13 اسفند سال 64 تشکیل جلسه داد و علیه ایران موضعگیری کرد. بلافاصله در سال 65 نیز عربستانسعودی در یک اقدام جانبدارانه از عراق، به ترکیه پیشنهاد داد در صورتی که این کشور روابط تجاری خود را با ایران قطع کند، ضرر و زیان مالی آن را به عهده میگیرد. بزرگترین خیانت آل سعود، همکاری با سازمان منافقین در فاجعه کشتار حاجیان ایرانی در حج سال 66 بود که منجر به قطع روابط تهران- ریاض شد. براساس آنچه «مسعود رجوی» در مذاکرات پنهانیاش با سپهبد «صابر الدوری» رئیس سرویس کل اطلاعات عراق میگوید، سرکرده گروهک منافقین، سال 66 همزمان با وقایع مکه با دعوتنامه رسمیای که از ملک فهد دریافت میکند به شکل محرمانه عازم عربستان میشود. علاوه بر این، «هاشم المسکری» معاون دبیرکل شورای همکاری خلیجفارس در مصاحبه با روزنامه البیان چاپ دوبی رسما اعتراف کرد: آنچه در مکه مکرمه اتفاق افتاد، جز پیامدهای جنگ ایران و عراق نیست. رژیم آلسعود نهتنها به این اقدامات بسنده نکرد بلکه در این دوران جنگ نفت را با هدف کاستن از توان اقتصادی و درآمد ارزی جمهوری اسلامی ایران به راه انداخت، سعودیها با کاهش قیمت نفت سعی در فلج کردن اقتصاد ایران داشتند. این کاهش تا مرز هر بشکه 6 دلار هم پیش رفت. عربستان به همراه دیگر کشورهای تولیدکننده نفت با افزایش تولید و اشباع بازار نفت، تولید و صادرات نفت ایران را مختل کردند. این عمل عربستان که با پوشش «استراتژی سهم بازار» توجیه میشد تا یکی، دو سال قیمت نفت را پایین نگه داشت. به همین دلیل وزیر وقت نفت ایران با تأکید بر کارشکنی و دشمنی آلسعود در هفتادوهفتمین اجلاس اوپک گفت: جنگ قیمتها حرکتی است آمریکایی که عربستان آغاز کرده، دنیای استکبار قصد دارد با کاهش بهای نفت اقتصاد ایران و در نهایت جنگ را تحت فشار قرار دهد.
دلارهای نفت سعودی؛ آتش توپخانههای رژیم بعث
ترس از افشا شدن نقش عربستان در حمایت از عراق، سران سعودی را بر آن داشت تا بیشتر از طریق حمایتهای مخفیانه مالی به دشمنی علیه جمهوری اسلامی اقدام کنند. دلارهای نفتی آلسعود از اصلیترین منابع مالی رژیم بعث عراق در جنگ محسوب میشد. سال 61 به فاصله اندکی بعد از آزادسازی خرمشهر و شکست بعثیها، افشا شد که صدام 20 میلیارد دلار از رژیم سعودی و سایر رژیمهای حوزه خلیجفارس برای ادامه جنگ علیه انقلاب اسلامی ایران دریافت کرده است. همچنین در فاصله عملیاتهای «بدر» و «والفجر 8» آلسعود و شیخنشینهای جنوب خلیجفارس 29 میلیارد دلار در اختیار رژیم بعث عراق قرار دادند. علاوه بر این حکام سعودی نقش میانجیگری مالی برای صدام در قراردادهای تسلیحاتی را بازی میکردند به طوری که عربستان آمادگی خود را برای پرداخت بهای تسلیحات خریداریشده از فرانسه توسط عراق اعلام کرد که در طول جنگ رقمی بالغ بر 10 میلیارد فرانک تخمین زده میشد. خبرگزاری رویترز در تاریخ 25 دی 69 رقم دقیق کمکهای مالی عربستان به عراق را به نقل از شاه عربستان بیش از 27 میلیارد دلار بهصورت کمکهای نظامی و اقتصادی اعلام کرد. ملک فهد در این رابطه اقرار کرد: ارزش کل اعتبارات، وامهای بیبهره و سایر کمکهایی که به شکل محمولههای نفتی یا تجهیزات به عراق داده شده، بیش از 5/27 میلیارد دلار است. این اقلام شامل 84/5 میلیارد دلار اعتبار، 75/6 میلیارد دلار کمک بهصورت تولید نفت، 25/9 میلیارد دلار وام بدون بهره و 74/2 میلیارد دلار تجهیزات نظامی و حملونقل میشود.
حمایت مالی آلسعود تا جایی رسید که رژیم بعث را به یک جیرهخوار سیاسی همهجانبه تبدیل کرد و از اصلیترین تجهیزات نظامی تا جزئیترین امکانات مورد نیاز سربازان عراقی با دلارهای نفت سعودی تأمین میشد که وزیر دفاع عربستان وقتی در قبال این خوشخدمتیها با تهدید کشورش توسط صدام پس از حمله به کویت مواجه میشود، اظهار میکند: عراق که امروز قصد تجاوز به عربستان را دارد، شاید فراموش کرده در زمان جنگ حتی نوشابه سربازان آنها را تأمین میکردیم.
همکاری اطلاعاتی سعودیها، فراتر از انتظار بعثیها
به واقع میتوان همکاری اطلاعاتی رژیم آلسعود با بعث عراق را در تاریخ جنگهای یک قرن اخیر بیسابقه دانست. این همکاری اطلاعاتی نشان میدهد سعودیها از پیروزی نهضت اسلامی تا 31 شهریور 59 هم درصدد ضربه زدن به انقلاب اسلامی ایران بودند. درست یک ماه و نیم قبل از شروع جنگ، مقامات دولتی سعودی هنگام استقبال از صدام، هدیهای شاهانه به وی دادند که گزارشی بود از سوی دستگاههای سرّی آمریکا که در آن اوضاع اقتصادی، اجتماعی و نظامی ایران تشریح شده بود. علاوه بر این در طول جنگ تحمیلی، رژیم سعودی بارها و بارها با استفاده از پیشرفتهترین وسایل جاسوسی و اطلاعاتی مانند آواکسهای آمریکایی، بخشی از اطلاعات جمعآوریشده را با توافق ایالات متحده به عراق میداد؛ اطلاعاتی مهم و راهبردی که منجر به لو رفتن عملیاتهای ایران علیه عراق میشد و تصاویر دقیق ماهوارهای از موقعیت رزمندگان ایران و نحوه آرایش نظامی نیروها ارائه میداد که باعث اشراف اطلاعاتی آنها میشد. شخص صدام ماه مه 1984دریافت این اطلاعات را مورد تایید قرار داد.
از سوی دیگر «بندر بنسلطان» سفیر وقت عربستان در آمریکا درباره حمایتهای اطلاعاتی کشور متبوعش از رژیم بعث عراق در دوران جنگ اعلام کرد: آلسعود در سالهای پایانی جنگ عراق علیه ایران نقش واسطه را بین واشنگتن و بغداد بازی و اطلاعات نظامی ارزشمندی از تحرکات ایران در جبهههای جنگ را از منابع اطلاعاتی آمریکا به رژیم بغداد منتقل میکرد، عراقیها بیش از همه چیز خواستار کمک ارتش آمریکا به عراق در زمینه اطلاعات و طرحها و توصیههای نظامی در مقابله با ایران بودند و عربستان تمام این امکانات و حتی بیش از آن را برایشان فراهم کرد.
جنگ مستقیم آلسعود علیه ایران با تجهیز تسلیحاتی رژیم بعث
حکام آلسعود نهتنها به خرید تجهیزات نظامی برای رژیم بعث عراق بسنده نکردند بلکه بطور مستقیم اقدام به پشتیبانیهای لجستیکی و تسلیحاتی کردند. «جیمی کارتر» رئیسجمهوری وقت آمریکا در خاطرات خود با اشاره به ترس حکام سعودی از قدرت نظامی ایران در این رابطه میگوید: با مقامات سعودی هم درباره تهدید ویژهای علیه ایران مشورت کردم و تصمیم گرفتم برخی هواپیماهای آواکس خودمان را به شبهجزیره ارسال کنم تا در دفاع به آنها کمک کنم، همچنین برای مقابله با هواپیماهای اف4 ایران حاضر بودم هواپیماهای اف15 ایالات متحده را به آنجا ارسال کنم. هواپیماهای آواکس و اف15 پیشرفته برای پرتاب بمب، تانکرهای هوابرد برای سوخترسانی به هواپیماهای جنگی، موشکهای هوا به هوا و تانکرهای سوخت بزرگتر برای گسترش سطح هواپیماهای اف15، بخشی از تجهیزات نظامیای بود که آمریکا برای جنگ عراق علیه ایران در اختیار آلسعود قرار داد. حمایت تسلیحاتی سعودیها در طول جنگ نه فقط محدود به تأمین سلاحهای کشتار جمعی میشد بلکه زیرساختهای آن هم در خدمت رژیم بعثی عراق قرار داشت به طوری که انتقال تجهیزات نظامی از بندر «دمام» عربستانسعودی صورت میگرفت. علاوه بر این رژیم سعودی از همکاری در حملات مستقیم نظامی هم دریغ نورزید، برای مثال رژیم بعث در حمله هواپیمای جنگی «افیکسی» به پایانه نفتی ایران در «لارک» از یکی از فرودگاههای شرق سعودی استفاده کرد. سفارت عربستان در لندن از تکذیب این خبر خودداری کرده بود. این در حالی بود که «سعود الفیصل» نیز به نقش عربستان در تجهیز و افزایش قدرت عراق اعتراف کرد. همانگونه که در سال 61 منابع عربی آگاه در منطقه خلیجفارس گفتند: رژیمهای سعودی و صدام درباره گسترش همکاریهای نظامی بین خود علیه ایران به توافقهای مفصلی رسیدند. رژیم سعودی ظرف 10 روز گذشته مقدار بسیار زیادی سلاح به رژیم عراق تحویل داده و این سوای کمکهای بلاعوض دیگری است که به منظور نجات صدام از خطر سقوط که بر اثر جنگ با ایران پدید آمده داده میشود. این منابع گفتند دیدار اخیر «امیر عبدالله» از بغداد برای این منظور انجام شده است. توجه به نقش حمایتی آلسعود در دوران جنگ تحمیلی، عمق دشمنی آنها با انقلاب اسلامی ایران را آشکار میکند. سران سعودی در کمترین مواجهه با جمهوری اسلامی، مواضع خائنانه و نقش منافقانه خود را ایفا کردهاند. این واقعیت در حالی است که ملک فهد، پادشاه عربستان 13 بهمن 69 طی یک کنفرانس مطبوعاتی ضمن اعتراف به حمایت همهجانبهاش از رژیم بعث، با وقاحت تمام ابراز امیدواری کرد جمهوری اسلامی وقایع غمانگیزی را که بر گذشته روابط جمهوری اسلامی و کشورهای خلیجفارس سایه افکنده است، فراموش کند.
منبع: مرکز اسناد انقلاب اسلامی