انتخاب میشل عون بهعنوان رئیسجمهوری لبنان به بنبست سیاسی 29 ماهه در این کشور پایان داده و واکنشهای گستردهای را به همراه داشته است. موضوع قابل توجه در زمینه واکنشها که در قالب پیامهای تبریک و تماسهای تلفنی با میشل عون بوده، این است که نخستین تماس از سوی سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزبالله لبنان انجام شد که وی در این تماس نسبت به انتخاب عون بهعنوان رئیسجمهوری لبنان به او تبریک گفته و برای وی از درگاه الهی توفیق مسالت کرده است. عون همچنین تماسهای خارجی از رؤسایجمهوری ایران، سوریه، مصر، فرانسه و امیر قطر دریافت کرده است و همچنین برخی کشورها و جریانهای منطقهای از جمله عراق، ترکیه و جنبشهای مقاومت حماس فلسطین و انصارالله یمن بیانیههایی در استقبال از انتخاب میشل عون به ریاستجمهوری لبنان صادر کردهاند. این بار برخلاف انتخابات گذشته تبریکات و تجمعات مردمی در لبنان گستردهتر و زودتر از تبریکات رسمی سیاستمداران داخلی و خارجی آغاز شده بود. در گوشه و کنار شهرهای لبنان مراسم مختلفی با حضور دهها هزار نفر از مردم این کشور برگزار شد که نمیتوان گفت تنها هواداران جریان آزاد ملی (به ریاست میشل عون) در آن مشارکت داشتند. بیشتر مردم لبنان با حضور در این جشنها پایان خلأ سیاسی در این کشور را جشن گرفتند.
طبق این گزارش، پارلمان لبنان عصر دوشنبه میشل عون، نامزد جریان 8 مارس را با اکثریت قاطع آرا بهعنوان رئیسجمهور جدید این کشور برگزید. میشل عون در 18 فوریه 1935 در منطقه الشیاح واقع در حومه فقیرنشین بیروت موسوم به ضاحیه به دنیا آمد و در منطقه حاره حریک رشد کرد. این منطقه، حد فاصل بیروت و منطقه جبل لبنان به حساب میآید و دارای بافت متنوع مذهبی شامل مسیحی، اهل سنت و شیعه است.
نگاه متفاوت آمریکا به ریاستجمهوری عون
کشورهای متخاصم محور مقاومت در منطقه، ریاستجمهوری میشل عون بهعنوان هپیمان حزبالله را ناخوشایند و نگرانکننده میدانند، چرا که معتقدند رسیدن این ژنرال سابق به کاخ ریاستجمهوری بعبدا و حل و فصل بحران سیاسی لبنان، به تقویت نقش ایران و جایگاه حزبالله در لبنان و تضعیف جریان موسوم به «محور اعتدال عربی» میانجامد. لذا آمریکا در نخستین واکنش به انتخاب رئیسجمهور لبنان، بیانیهای مداخلهآمیز صادر کرد که ضمن تبریک انتخاب رئیسجمهور جدید لبنان، گفته جامعه بینالملل و واشنگتن برای محدود شدن اختیارات و قدرتها در لبنان انتظاراتی از میشل عون دارند. جان کربی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا که این بیانیه را قرائت میکرد، از تبریک یکی از گروههای پرطرفدار لبنانی به رئیسجمهورشان ابراز نگرانی کرد. جان کربی گفت: «اینکه حزبالله به میشل عون تبریک گفته و از وی حمایت میکند، باعث نگرانی شد؛ این یک گروه تروریستی بینالمللی است».
آغاز مذاکرات عون برای تشکیل دولت
رئیسجمهور لبنان از امروز رایزنیها با فراکسیونهای پارلمانی برای انتخاب نخستوزیر و تشکیل دولت جدید را آغاز میکند. در بیانیه دفتر ریاستجمهوری لبنان آمده است میشل عون امروز با تمام سلام نخستوزیر سابق این کشور، نجیب میقاتی نخستوزیر اسبق لبنان، فؤاد سنیوره نخستوزیر اسبق لبنان در سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۹، سعد حریری رئیس جریان المستقبل و فرید مکاری معاون رئیس پارلمان دیدار خواهد کرد تا با آنها درباره معرفی نخستوزیر رایزنی کند. وی فردا نیز با نمایندگان ارمنی، نمایندگان مستقل و فراکسیون توسعه و آزادی دیدار خواهد کرد.
چالشهای پیشروی عون
با بازگشت میشل عون، رئیس فراکسیون «تغییر و اصلاح» به کاخ ریاستجمهوری آن هم ۲۶ سال پس از ترک اجباری آن به دست ارتش سوریه و پایان 2 سال و نیم بحران خلأ پست ریاستجمهوری در این کشور، این سوال مطرح میشود که اکنون لبنان چه مسیری را پیش رو دارد و آیا با انتخاب رئیسجمهور و پایان خلأ در این مسند آیا مشکلات پایان یافته و بحران لبنان روی ثبات به خود خواهد دید یا خیر؟ عون بخوبی میداند مسؤولیتها و بار سنگینی از لحظات اولیه رسیدن به کاخ ریاستجمهوری بر دوش وی گذاشته شده است بویژه اینکه دوره خلأ و سستی مؤسسات رسمی لبنان طولانی بوده و این مدت زیاد باعث ایجاد بحرانهای زیادی در کشور شده است. عون قطعا به این فکر خواهد بود که از زاویه پیروزی شخصی یا حزبی به این اتفاق نگاه نکند، چرا که این رویکرد میتواند روند تعاملات سیاسی در آینده برای حل بحرانهای فرا رو را کند کرده و باعث تحریک برخی گروههای لبنانی شود. وی در عین حال باید تمرکز و پافشاری زیادی روی برخی مسائل حیاتی و ابهامات قانونی در عرصه سیاسی داشته باشد که در طول سالهای گذشته باعث به وجود آمدن کشمکشهای فراوانی در موسسات حاکمیتی لبنان شده است. شاید بتوان گفت سختترین مأموریتی که ژنرال بعد از انتخاب به عنوان رئیسجمهور با آن مواجه است، نحوه ایجاد تناسب بین تعهداتی است که تفاهمهای موجود با طرفهای متعدد را براساس آن پایه گذاشته است، نکته قابل توجه در ریاستجمهوری عون این است که گروههایی بر سر ریاستجمهوری وی به توافق رسیدند که شاید بتوان گفت غیر از این نکته هیچ موضوع مشترک دیگری در افکار و رویکردهای خود ندارند. این موضوع کشمکشهای سیاسی در دوره ریاستجمهوری وی را افزایش خواهد داد، بویژه در شرایطی که به نظر میرسد نخستوزیری حریری به عنوان یکی از ملزومات موافقت وی با رئیسجمهوری عون مطرح شده است. همچنین منابع پیشبینی میکنند مشکل اصلی برای تشکیل دولت، جبههای مخالف باشد که احتمالا ریاستش را نبیه بری برعهده خواهد داشت، به نحوی که این جبهه اگر بخواهد در دولت نقش داشته باشد تلاش خواهد کرد سقف فعالیتش را افزایش داده و مشارکت فعالتر و کارآمدتری را به جای مشارکت صوری داشته باشد و به پستهای مهمی چون وزارتهای خارجه، کشور، دفاع، دارایی یا پستها اصلی چون وزارت انرژی، ارتباطات، آموزش و اشتغال در دولت دست یابد و براساس پیشبینی منابع احتمالا درگیری اصلی بر سر پستهای وزارت دارایی و انرژی باشد، چرا که پیشبینی میشود چاههای استخراج نفت و گاز از دریا و خشکی که پروژهاش در پایان دوره ریاستجمهوری میشل سلیمان تعلیق شد، از سر گرفته شود.
ادامه حمایت از سوریه
عون این نکته را بخوبی میداند که یکی از مهمترین دلایل ترتیب موازنههای منطقهای برای تفاهم گروههای سیاسی جهت رسیدن او به کاخ بعبدا پیشروی نیروهای مقاومت در عرصه درگیریهای دفاعی در منطقه بویژه در سوریه است. این موضوع قطعاً در اصلاح رفتارهای سیاسی جریان غربگرای لبنان و رسیدن به سازش برای انتخاب ریاستجمهوری تاثیر داشت. به این ترتیب میتوان گفت با توجه به تعاملات و رویکردهای بینالمللی رئیسجمهور منتخب لبنان، معادله ارتش، ملت و مقاومت همچنان به عنوان 3 رکن طلایی راهبرد استراتژیک لبنان باقی مانده و این موضوع در بیانیه وزارتی نیز طرح خواهد شد. علاوه بر اینکه موضوعات جنجالی نظیر خلع سلاح مقاومت نیز در این دوره مطرح نخواهد شد.