گروه بینالملل: پیروزی شوکآور ترامپ، شکست شرمآور آمریکاست. این میلیاردر خودشیفته برای اینکه به کاخ سفید برسد، کینگکنگوار همه شاخصههای آمریکایی را که میشناسیم به چالش کشید، تحقیر کرد، فاسد و دروغین خواند و در نهایت مضمحل کرد؛ از رقیبش هیلاری کلینتون بانوی اول اسبق و وزیر سابق خارجه که لقب «هیلاری عوضی و فاسد» را رویش گذاشت و به زندان حوالهاش داد گرفته تا پدرخواندههای احزاب جمهوریخواه و همینطور رؤسای جمهور معاصر از هر دو حزب، نظام سیاسی و انتخاباتی آمریکا، والاستریت، بانک مرکزی و کارتلهای مالی مثل گلدمن سکس، شرکتهای چندملیتی، روزنامهها و شبکههای تلویزیونی، هالیوود و سلبریتیها، ناتو و هژمونی نظامی آمریکا و در نهایت متحدان راهبردی اروپایی و عربی واشنگتن. او حتی در مسیر ورود به کاخ سفید اعتبار مقر ریاستجمهوری آمریکا را با افتتاح کاخ(هتل) ترامپ در جوار آن به چالش کشید. امروز کسی به کاخ سفید میرود تا کلید ریاستجمهوری را از اوباما تحویل بگیرد که تقریبا همه چهرههای سیاسی و اجتماعی حاکم بر آمریکا و اروپا او را یک آدم غیرعادی میخواندند و دیوانهای که حتی نمیتوان تصور کرد دستش در نزدیکی دکمه کذایی حمله اتمی در کاخ سفید قرار بگیرد. رسانههای جریان اصلی دو سوی اقیانوس اطلس همگی بر فاجعهآمیز خواندن دنیای ترامپ و هرچه به او مربوط بود متفقالقول بوده و طی ماههای متمادی چنان جوی علیه او راه انداخته بودند که تصور میشد او با فاصلهای فاحش قافیه را به کلینتون ببازد اما در پایان انتخابات هشتم نوامبر که حالا میتوان آن را نوامبر سیاه آمریکا دانست، درست عکس آن تبلیغات و نظرسنجیهای دروغین رسانهای ثابت شد. ترامپ حتی بدون اینکه نامزد مطلوب بدنه اصلی حزب جمهوریخواه باشد که به نمایندگی از آنها پا به رقابت برای تصاحب کاخ سفید گذاشت، با289 رای مجمع گزینشی انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در مقابل 218 رای کلینتون برتری قاطعی داشت.
او در اغلب ایالتهای کلیدی که در ابتدا به نظر نمیرسید اکثریتشان با جمهوریخواهان باشد پیروز شد، بویژه در ایالتهایی مثل فلوریدا، کارولینایشمالی و میشیگان که بخش مهمی از جمعیتشان را مهاجران، سیاهان و لاتینها تشکیل میدهند یعنی همانهایی که هیلاری و اوباما برای تشکیل دادن ائتلاف آینده قدرت در کاخ سفید رویشان حسابی ویژه باز کرده بودند. او ردپای نارضایتی را در ایالتهایی کلیدی که برنی سندرز در رقابت درونحزبی دموکراتها از کلینتون برده بود، بو کشید. سپس ترامپ با تشخیص استادانه جهت باد، خشم 99 درصدی را به صورت
یک درصدیها و فریبخوردگانشان کوبید، حتی اگر به قول پپه اسکوبار، نویسنده سرشناس برزیلی، خودش در حقیقت نماینده پنهان یک درصدیهای سرمایهدار بوده باشد. این ضدسیاستمدار تاجرمسلک به ماکیاولیستیترین شکل ممکن سیاست ماکیاولیستی آمریکا را مفتضح کرد.
بر موج رو به گسترش «نارضایتی از ساختار حاکم واشنگتن» سوار شد و حتی به قیمت آبروی خودش، آبروی آمریکا را برد تا با هر وسیله و پیامد ممکن به کاخ سفید برسد. بدینگونه با نمایش همه حقهها، رذالتها و هرزگیهایش، این شومن ذاتی خود را به گزینه اکثریت قاطع یک جامعه بیمار و در ورطه سقوط اخلاقی تبدیل کرد. جامعهای که به دنبال نمایش کثیف رسوایی هیلاری و ترامپ تازه سر ذوق میآید و ثبتنامها برای مشارکت انتخاباتی به شکلی تاریخی فزونی میگیرد. نظیر همان جامعه متوحش روم باستان که هوارد فاست، نویسنده آمریکایی میل شدیدش به خونریزی گلادیاتورها را مشابه رویکرد یانکیهای مدرن میداند. رای اکثریت آمریکاییها به ترامپ، یک دهنکجی مردمی به سیستم حاکم بود که کلینتون به طور تمام قد آن را نمایندگی میکرد. حتی اگر عمده آرای ترامپ از سوی سفیدپوستان گاوچران و نژادپرست آنگلوساکسون بوده باشد که خود را آمریکایی اصیل و هواداران کلینتون را یک مشت مهاجر و رنگینپوست میدانند، چیز زیادی تغییر نمیکند، چون در پایان این نزاعی است بر سر آنچه از ایالات در حال غیر متحد شدن باقی مانده. ریاستجمهوری ترامپ نیز در حقیقت چیزی جز یک مشت پر از عقاب بیمار آمریکا نیست. کشوری که رهبرانش از هم ابراز نفرت میکنند و مردم نیز نفرت خود را از نظام حاکم با رای دادن به شخصی نشان میدهند که اساسا جزو هیچیک از 2 حزب حاکم نبوده و نیست.
کافی است به یاد بیاوریم که 2 نامزد اصلی این انتخابات که طی 3 شب رسوایی در مناظرههای پی در پی ماه پیش و در خلال آنها، یکدیگر را مقابل چشم صدها میلیون مخاطب آمریکایی و جهانی به لجن کشیدند، ناگهان چطور در آستانه روز رایگیری و بلافاصله پس از آن به یاد اتحاد آمریکا افتادند. هیلاری در آخرین سخنرانی انتخاباتیاش در روز دوشنبه و ترامپ در نخستین نطقش به عنوان رئیسجمهور جدید که دیروز ایراد کرد، هر دو از متحد کردن جامعه سخن گفتند، چون میدیدند هرکدام روی کار آیند، وارث آمریکایی چندپاره خواهند شد.
ترگزیت
این آمریکای واگرا علاوه بر گسلهای داخلیاش دچار گستهای ماهیتی هم شده است. نایجل فاراژ، رهبر سابق حزب استقلال انگلیس و از چهرههای موثر در رای بریتانیاییها به جدایی از اتحادیه اروپایی (برگزیت) دیروز گفت پیروزی ترامپ مهمتر از برگزیت است. این انگلیسی مشاور انتخاباتی اصلی نامزد جمهوریخواه و در عین حال حلقه وصل او با جریانهای تندروی ملیگرای در حال خیزش در اروپا بود. او سال 2016 را سال 2 انقلاب سیاسی بزرگ خواند که اولی برگزیت در اروپا و دومی ریاستجمهوری ترامپ در آمریکاست که حالا خیلیها از آن به عنوان «ترگزیت» یاد میکنند؛ به کنایه از وعدههای ترامپ برای بیرون کشیدن آمریکا از ناتو، بر هم زدن شراکتهای امنیتی فعلی با نوچههای اروپایی و آسیاییاش یا تجدیدنظر در پیمانهای اقتصادی و روابط تجاری کلان آمریکا. جالب اینکه خود ترامپ هر دوی این انقلابهای دنیای غرب را پیشبینی کرده بود که خودش عامل آشوب دوم بود. طبیعی است که این تحولات غرب را درونگرا میکند و با ذات برونگرایانه امپراتوری استعماری منافات دارد.
اگرچه ترامپ در نخستین نطقش میگوید آمریکا دیگر منزوی نخواهد بود اما در حقیقت او در جهانبینی تجاری خود، آمریکا را به چشم یک شریک همسنگ برای کشورهای جهان میبیند نه یک ابرقدرت جهانی که مثل گذشته از موضع بالا نقش ژاندارم بینالمللی را ایفا کند. این موضوع نشان میدهد آمریکا تا چه حد درگیر اختلافات و مصائب داخلی خود شده است که دیگر مسائل جهانی برایش در اولویت نیستند. در عین حال این همان الگویی است که رهبران ملیگرای اروپا از جمله فاراژ هم دنبال میکنند و با سرازیر کردن پیامهای تبریک خود به صاحبخانه جدید واشنگتن، در حقیقت به پیشواز الگوی جدید میروند. این به معنای فروپاشی موازی ایالات متحده آمریکایی و اروپایی(یا همان اتحادیه اروپایی) در 2 سوی اقیانوس اطلس است. در نتیجه مکتب نولیبرالیسم که به مثابه الگوی اجباری آمریکا و اروپای اقتدارگرا برای سایر کشورهای جهان بود، زیر رژه ملیگرایی ترامپ و همتایان غربیاش له میشود. حاکمان سایه آمریکا قطعا چنین وضعی را تحمل نخواهند کرد و تلاش میکنند ترامپ را براساس روند سابق امپراتوری توجیه و سر به راه کنند. البته شاید هم او دیوانهتر از آن باشد که زیر بار برود و به قول تحلیلگر مشهور جهان عرب، عبدالباری عطوان سرنوشتی شبیه جان اف کندی، یک ترور یا یک سقوط ناگهانی در انتظارش باشد. اما صرفنظر از اینکه ترامپ، چه رفتاری در کاخ سفید در پیش میگیرد، منتهی شدن امپراتوری سرمایهداری آمریکا در پی تطوری 250 ساله به قهقرای پرزیدنت ترامپ رسوا و فاسد و دیوانه به معنای ته کشیدن سرمایههای انسانی یک نظام است. این همان تصویر آشنایی است که از خانه پوشالی آمریکایی در ذهن داریم.
تبریک شبانه هیلاری به ترامپ
هیلاری کلینتون حدود ساعت 3 بامداد چهارشنبه به وقت نیویورک با دونالد ترامپ تماس گرفت و پیروزی را به او و جمهوریخواهان تبریک گفت. این پیش از پایان شمارش رسمی آرا و زمانی بود که خبر رسید هیلاری ایالتهای کلیدی شرق و شمال شرق مثل فلوریدا، کارولینای شمالی و حتی میشیگان را که به آن امید زیادی بسته بود واگذار کرده است. البته نامزد دموکراتها که حتی تا نیمه شب سهشنبه هنوز بخت اول ریاستجمهوری خوانده میشد ساعتی پیش از تماس با ترامپ در توئیتی نهچندان خوشبینانه به پیشواز شکست رفته بود، توئیتی که در آن نوشته بود: «این تیم خیلی چیزها دارد که به آن افتخار کند. هر اتفاقی که امشب بیفتد باز هم از شما به خاطر همه چیز ممنونم». در نهایت حدود ساعت دو و نیم شب به وقت نیویورک بود که معلوم شد کلینتون در اجتماع بزرگ هوادارانش در این شهر شرکت نمیکند. به جای او جان پودستا، رئیس ستادش پشت تریبون رفت و از مردم خواست به خانه بروند تا نتایج شمارش آرا به طور کامل مشخص شود. این نشانه پذیرش تلویحی شکست توسط دموکراتها بود، آن هم درست زمانی که در طرف دیگر شهر، هواداران جمهوریخواه آماده آغاز جشن پیروزی و استقبال از نامزد شگفتیسازشان بودند. ترامپ پس از آنکه برای سخنرانی پیروزی پشت تریبون رفت، حرفهایش را با خبر تماس هیلاری شروع کرد و بلافاصله به تمجید از خدمات وزیر سابق خارجه پرداخت در حالی که چندی پیش وعده داده بود در صورت رسیدن به ریاستجمهوری، کلینتون را به زندان خواهد انداخت.
بازنده بزرگ نوامبر سیاه
پربیراه نیست اگر بگوییم هیلاری کلینتون در انتخابات 2016 بازندهای به بزرگی خود آمریکا بود. او که در میانه کارزار خود در راه کاخ سفید یک بار تا پای مرگ هم رفت، در پایان انتخابات هشتم نوامبر عملا یک رجاله مرده و چهرهای سوخته است که همه اسرار شخصیاش در جهان برملا شده است. نامزد دموکراتها و گزینه کاخ سفید و حاکمیت سایه واشنگتن که با عنوان نخستین رئیسجمهور زن ایالات متحده از 2 سال پیش برای بازگشت به کاخ سفید خیز برداشته بود، همه حمایتهای ممکن را پشت سر داشت اما نتیجه رقابت او با ترامپ شکستی تاریخی بود. او که سیاستمداری با 3 دهه سابقه به عنوان بانوی اول، سناتور، نامزد انتخابات ریاستجمهوری 2008 و وزارت خارجه بود، حریف کارزار افشاگرانه تاجر یاغی نیویورکی نشد.
زمانی برای فرار اوباما و دوستان
باراک اوباما هم شکست خورده بزرگ دیگر بود. او اعتبار 8 سال ریاستجمهوری را در ماههای آخر کارزار هیلاری روی شریک سیاسیاش قمار کرد و باخت. ضمنا او از طرف همحزبیهایش متهم شد رای نیاوردن هیلاری به خاطر ناکامی سیاستهای او در کاخ سفید بوده است. اوباما چندی پیش مدعی شده بود در صورت پیروزی ترامپ از آمریکا به کانادا فرار خواهد کرد حتی در این باره با همسر و دخترانش هم صحبت کرده بود اما او در نخستین ساعات بامداد دیروز مجبور شد با دشمنش تماس بگیرد و پیروزیاش را تبریک بگوید و همچنین به طور رسمی از او برای حضور در جلسه وداع خود از کاخ سفید دعوت کند. این در حالی است که همزمان با موعد فرار اوباما به کانادا، تارنمای مهاجرت به کانادا از کار افتاده است. وبسایت اصلی مهاجرت به کانادا از صبح سهشنبه و همزمان با نزدیک شدن دونالد ترامپ به کاخ سفید، دچار برخی اشکالات شد و برخی کاربران در آمریکا، کانادا و آسیا، زمانی که سعی داشتند وارد آدرس www. cic. gc. ca شوند با پیام خطا مواجه شدند. جالب اینکه این اتفاق به طور نمادین نه تنها اوباما بلکه بسیاری از هالیوودیها و سلبریتیهای آمریکایی را هم در عملی ساختن تصمیمشان برای فرار به کانادا از دست ترامپ به چالش کشیده است. در ماه فوریه، جزیره کیپبریتون در سواحل کانادا خود را به عنوان پناهگاهی که آمریکاییها برای فرار از ترامپ میتوانند به آن پناه آوردند معرفی کرده بود.
ترامپ: به دنبال خصومت با ملتها نیستیم
دونالد ترامپ حوالی ساعت 3 صبح چهارشنبه برای نطق پیروزی به عنوان چهل و پنجمین رئیسجمهور آمریکا در جشن هوادارانش در نیویورک حاضر شد. او پس از مارک پنس، معاون خود روی صحنه آمد که او را قهرمان جدید آمریکا میخواند. پشت سر ترامپ همسر، بچهها، اعضای خانواده، ستاد انتخاباتی و متحدان سیاسی جمهوریخواهش بودند که او از تمام آنها تشکر کرد. شاید مهمترین بخش نخستین نطق رئیسجمهور جدید ایالات متحده این بود: «با تمام ملتها که با ما راه بیایند همکاری میکنیم و به دنبال خصومت نیستیم». او همچنین اعلام کرد اکنون زمان ترمیم زخمهای ناشی از تفرقه، جدایی و متحد شدن آمریکاست و از برنامه بزرگ خود گفت. ترامپ به هوادارانش وعده داد: «برای اصلاح کشور و ایجاد فرصتهای شغلی برای میلیونها نفر تلاش خواهیم کرد. زیرساختهای آمریکا را احیا خواهیم کرد تا آمریکا در جهان از این نظر اول شود. برای کمک به کهنهسربازان و استفاده از تجارب آنها تلاش خواهیم کرد. برای 2 برابر شدن رشد اقتصادی و برقراری روابط خوب با همه کشورها تلاش خواهیم کرد».
تبریک پوتین، سردی رهبران اروپا
ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه یکی از نخستین رهبران خارجی بود که به دونالد ترامپ تبریک گفت تا ظن بهبود روابط واشنگتن و مسکو تقویت شود. به گزارش اسکاینیوز، پوتین اعلام کرد امیدوار است بتواند همکاری خوبی با ترامپ در زمینه مسائل مختلف جهان داشته باشد و مذاکرات آمریکا و روسیه را به نفع منافع 2 کشور دانست. بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی پیروزی ترامپ را تبریک گفت و او را دوست واقعی اسرائیل نامید. در مقابل جنبش حماس نیز در واکنش به پیروزی ترامپ اعلام کرد: «ما با تغییر رئیسجمهور آمریکا منتظر تغییرات زیادی در مواضع این کشور در قبال فسلطین نیستیم». از طرف دیگر لحن سران اروپایی و آسیایی در واکنش به انتخاب ترامپ به ریاستجمهوری آمریکا محتاطانه و توأم با نگرانی بود. از نظر «مارتین شولز» رئیس پارلمان اروپا، کار کردن با ترامپ سختتر از اوباماست. «فدریکا موگرینی» مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در واکنش به انتخاب ترامپ گفت: «ارتباط آمریکا عمیقتر از هر تغییری در سیاستهاست و ما همچنان به همکاری برای کشف قدرتهای اروپا ادامه میدهیم». اما ژان مارک آیرو، وزیر خارجه فرانسه در مصاحبهای تلویزیونی شخصیت ترامپ را مبهم و سوالبرانگیز خواند. اورسولا وون درلین، وزیر دفاع آلمان نیز در مصاحبه با شبکه ایآردی، رای به ترامپ را علیه واشنگتن و ساختار حکومت آمریکا دانست. فقط «ترزا می» نخستوزیر انگلیس بود که با لحنی مطمئن به ترامپ تبریک گفت و ادامه شراکت نزدیک بریتانیا و آمریکا را نوید داد. مالکوم ترنبل، نخستوزیر زن استرالیا نیز نگاهی مثبت به انتخاب ترامپ داشت. جالب اینکه «رودریکو دوترته» رئیسجمهور فیلیپین که پیشتر اوباما را تحقیر کرده بود، به ترامپ تبریک گفت.
تیتر مهمترین روزنامههای آمریکا
واشنگتن پست: - ترامپ با پیروزی در پنسیلوانیا به یک غم تاریخی نزدیک شد
نیویورکتایمز: - چه کشور ناشناختهای داریم!
- غم شوکآوری که نارضایتی رایدهندگان آن را رقم زد
تایم: ترامپ در آستانه در کاخ سفید
لسآنجلستایمز : - انتخابات 2016 با آرای عجیب و غریب مردم در حوزههای رایگیری به اتمام رسید
- جمهوریخواهان با پیروزی دور از انتظارشان در انتخابات سنا، موفق شدند یک دستگاه حکومت یک دست و متحد برای خود دست و پا کنند
والاستریت ژورنال: - جمهوریخواهان آوردگاههای کلیدی را بردند و تمام امید کلینتون را بر باد فنا دادند