مواضع حاکمیت مصر در قبال بحران سوریه در سایه تحولات انجام شده در این کشور شاهد فراز و فرودهای تندی بوده است؛ در شرایطی که قاهره در دوره حاکمیت اخوانیها بر این کشور به یکی از سردمداران مداخله خارجی در سوریه تبدیل شده بود، با روی کار آمدن ژنرالها، از شدت و حدت مواضع خود ضد حاکمیت بشار اسد در سوریه کاست. دشمنی با گروههای تروریستی و افراطی منطقه فصل مشترکی را بین عبدالفتاح سیسی و بشار اسد به وجود آورده است؛ فصلی که آنها را به سمت همکاری سیاسی، امنیتی و نظامی میکشاند. عبدالفتاح سیسی، رئیسجمهور مصر روز چهارشنبه گفت کشورش از ارتش سوریه در مبارزه با گروههای تروریستی حمایت میکند. سیسی در گفتوگو با شبکه آرتیپی پرتغال گفت: «اولویت ما حمایت از ارتشهای ملی است؛ برای نمونه در لیبی برای برقراری کنترل بر سرزمینهای لیبی و مقابله با عناصر افراطی. همین موضوع درباره سوریه و عراق هم صادق است». ژنرال سیسی در پاسخ به این پرسش که آیا منظور او حمایت از «ارتش سوریه» است، گفت: «بله» همزمان ولید معلم، وزیر خارجه سوریه نیز گفته است: «جهش کوچکی نیاز است تا روابط سوریه- مصر به حال طبیعی خود بازگردد». از سوی دیگر، احتمال میرود سامح شکری، وزیر خارجه مصر یا یکی از معاونان ارشد وی در آیندهای نزدیک به سوریه سفر کنند. بهنظر میرسد این جهش کوچکی که در روابط سوریه و مصر که روز دوشنبه وزیر خارجه سوریه از آن سخن گفت شاید اتفاق افتاده باشد باشد. اعزام یک یگان از خلبانان بالگرد مصری برای همراهی با نیروهای ارتش سوریه در پایگاه هوایی حماه که رسانهها از آن خبر میدهند، شاید نقطه عطف دیگری در همگرایی سیاسی و نظامی قاهره و دمشق باشد. روزنامه السفیر لبنان گزارش داد این خلبانان از تاریخ 12 نوامبر (22 آبان) در این پایگاه مستقر شدهاند. با این حال، هنوز قطعی نیست آیا خلبانان مصری در این پایگاه، مشارکت در عملیات هوایی را آغاز کردهاند یا خیر؟ اما پیوستن آنان به عملیات پایگاه حماه و انتخاب خلبانانی از بین یگان بالگردهای مصری نشانگر تصمیم مصر و سوریه برای تسریع در پیوستن نیروهای مصری به نیروهای سوری است. ارتش مصر با وجود آنکه تجهیزات نیروی هوایی آن در دهه 1980 آمریکایی شد اما همچنان اسکادرانهایی متشکل از 60 فروند بالگرد روسی از نوع «میل 8» دارد. سوریه هماکنون 25 فروند بالگرد میل روسی دارد که این بالگردها قابلیت شلیک موشکهای غیرهدایتشونده دارند و از آنها معمولاً برای حمل نیروهای ویژه استفاده میشود. همچنین این گزارش میافزاید 2 افسر عالی ارتش مصر، بیش از 2 ماه است در مقر ستاد مشترک ارتش سوریه در دمشق مستقرند. برخی منابع عربی آگاه به السفیر گفتند این دو سرتیپ مصری از یک ماه پیش در جبهههای سوریه مشغول انجام مأموریتهای شناسایی هستند؛ این دو افسر مصری در بیشتر جبههها کار ارزیابی نظامی انجام دادهاند که آخرین آن در جبهه جنوبی و در قنیطره و در خطوط حدفاصل نیروهای اسرائیلی در جولان اشغالی و همچنین درعا بوده است. این تحولات در حالی صورت میگیرد که شکاف میان مصر و عربستان سعودی که مهمترین حامی تروریستها بهمنظور سرنگون کردن دولت قانونی بشار اسد است، روزبهروز بیشتر میشود. این دو کشور بر سر سیاستهای منطقهای از جمله بهبود روابط مسکو و قاهره، امتناع مصر از اعزام نیرو به یمن و سوریه و همچنین مقابله مصریها با تروریستهای وهابی تحت حمایت عربستان، با یکدیگر اختلاف دارند. تنشها میان عربستان و مصر زمانی شدت گرفت که دادگاهی در مصر انتقال حق حاکمیت 2 جزیره مصری را در دریای سرخ به عربستان فاقد اعتبار اعلام کرد.
تلاشهای ناموفق در میانجیگری بین ریاض و قاهره
منابع رسانهای گزارش دادند تلاشهای امارات و کویت برای میانجیگری میان دو طرف هنوز به جایی نرسیده است. روزنامه الاخبار لبنان در گزارش خود نوشته است: تلاشهای امارات عربی متحده طی چند هفته گذشته و سفر مقامات مصری و اماراتی به 2 کشور هنوز راه به جایی نبرده است. قاهره و ریاض همچنان بر سر مواضع سیاسی خود هستند و اکنون امیر کویت هم وارد مرحله میانجیگری میان عربستان و مصر شده است. بعد از آنکه شرکت نفت عربستان (آرامکو) ارسال نفت و مشتقات آن را برای مصر تا اطلاع ثانوی قطع کرد، اکنون کویت تلاش میکند مقادیری از نیاز مصر به نفت را جبران کند و از اختلافات سیاسی قاهره و ریاض بکاهد. الاخبار فاش کرد: طبق گفته منابعی در ریاستجمهوری مصر، صباح الاحمد الصباح، امیر کویت وعده کرده است که بهسرعت بحران را از طریق دیدار با عبدالفتاح سیسی، رئیسجمهوری مصر که هفته گذشته با او انجام داد، مهار کند و سیسی نیز در این دیدار از او خواسته درباره مساله واگذاری جزیره تیران و صنافیر به عربستان که اکنون پرونده آن در دادگاه مصر باز است و او نمیتواند درباره آن صحبت کند، به مصر فشار وارد نکند. منابع ریاستجمهوری مصر همچنین گفتند سیسی به امیر کویت گفته است: «لازم است ریاض به اختلاف دیدگاهها[ی خود با قاهره] درباره بسیاری از مسائل سیاسی عربی و منطقهای احترام بگذارد، زیرا مصر کشوری کوچک نیست که دنبالهرو عربستان سعودی قرار بگیرد». سیسی همچنین به امیر کویت گفته است انتقاد آشکاری که از سیاست خارجی مصر شده «اصلا قابل قبول نیست و همچنین اتفاقاتی که بعداً مثل توقف صادرات نفت عربستان به مصر افتاد، روابط دو طرف را بد جلوه داد» و او (سیسی) را در داخل مصر در تنگنا قرار داد که غیرقابل پذیرش بود.
فیون: سیاستهای پاریس درباره سوریه شکست خورده است
نخستوزیر پیشین فرانسه و نامزد احتمالی راستگرایان فرانسه در انتخابات ریاستجمهوری سیاستهای کشورش در قبال سوریه را شکست خورده خواند و گفت باید این سیاستها را تغییر داده و با روسیه و ایران وارد مذاکره شد. فرانسوا فیون در جریان مناظره با آلن ژوپه، رقیب انتخاباتی خود گفت: تأکید میکنم سیاستی که طی 4 سال اخیر در قبال سوریه در پیش گرفتیم، شکست خورده و جنگ داخلی بیشتر شده است. فیون همچنین با انتقاد از سیاستهای فرانسوا اولاند، رئیسجمهور فرانسه در قبال روسیه گفت: این سیاستها روسیه را به سوی تشدید سختگیری در اتخاذ مواضع و رفتارهایی با گرایشات قومی میکشاند. گفتنی است موضعگیری فرانسوا فیون و تمایل وی به نزدیکی با روسیه از جمله مسائلی است که حملات طرفداران آلن ژوپه بر آن متمرکز شده است.
قطع دستمزد مزدوران سعودی در یمن
برخی منابع از توقف رسمی کمک مالی و غذایی عربستان برای مزدوران منصور هادی خبر دادند. عربستان به دلیل کسری بودجه، توقف همه کمکهای مالی و غذایی خود برای نیروهای منصور هادی را رسما به فرماندهان مزدوران در مأرب ابلاغ کرده است. فرماندهان نیروهای مزدور عبد ربه منصور هادی دستورالعملی را از مقامات سعودی دریافت کردهاند که در آن تأکید شده است باید به دنبال منابع دیگری برای تأمین هزینه و مخارج نیروهای خود بگردند.مزدوران از 6 ماه قبل از توقف کمکهای مالی عربستان شکایت داشتند. عربستان از ابتدای تجاوز خود به یمن متعهد شده بود ماهانه به هر یک از مزدوران تحت امر منصور هادی، 1300 ریال سعودی پرداخت کند.