گروه اقتصادی: نوسان قیمت ارز در بازار که رئیس کل بانک مرکزی و وزیر اقتصاد آن را امری طبیعی میدانند باعث شده بازار ارز متلاطم و بیثبات شود. در حال حاضر قیمت دلار در بازار آزاد به بیش از 3900 تومان رسیده و بانک مرکزی نسبت به این موضوع مهم بیتفاوت است.
به گزارش «وطن امروز» رشد قیمت دلار در روز گذشته ناشی از واکنش بازار آزاد به تعیین نرخ 3300 تومانی آن در بودجه سال آینده است. در حالی که بانک مرکزی مطابق قانون باید در شرایط خاص نوسان قیمت ارز را مدیریت کند ولی از آنجایی که افزایش نرخ ارز برای تامین کسری بودجه و کسب درآمد به نفع دولت تمام میشود بنابراین بانک مرکزی در بازار مداخله نمیکند. در این باره سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه بانک مرکزی عامل گرانی ارز است، اظهار کرد: بیشترین مصرفکننده ارز دولت است و بانک مرکزی میخواهد کسری و مشکلات خود را جبران کند. سیدکاظم دلخوش در مصاحبه تلفنی با مجله صبحگاهی رادیو گفتوگو درباره افزایش قیمت دلار گفت: «در قانون برنامه پنجم نرخ دلار را براساس نرخ شناور مدیریت شده پیشبینی کردیم ولی در کشورمان این نرخ دارای 4، 3 قیمت است که باعث شده فساد در این بخش وجود داشته باشد». وی با اشاره به اینکه تحریمها و بازارهای جهانی نسبت به نرخ دلار بیاثر نیست، گفت: «بانک مرکزی به عنوان نماینده دولت باید مدیریت کند و این نرخ هماینک شناور است و مدیریت نمیشود و خود بانک مرکزی یکی از عوامل افزایش نرخ دلار است، چراکه دولت بیشترین مصرفکننده ارز است و بانک مرکزی میتواند عامل این گرانیها باشد». دلخوش ادامه داد: «بانک مرکزی میخواهد کسری و مشکلات خود را جبران کند و آقایان باید پاسخ دهند. همچنین تکنرخی شدن ارز و دلار که آرزوی ما است وجود ندارد که باعث آشفتگی بازار ارز خواهد شد و مردم و سرمایهگذاران را دچار چالش میکند». وی بخش اعظم ارز را در اختیار بانک مرکزی و بخش جزئی آن را در اختیار صرافیها دانست و افزود: «باید حواس بانک مرکزی جمع باشد و این حباب که در مدیریت ارز کشور وجود دارد، باید اصلاح شود».
تضعیف ریال مقابل همه ارزها
از طرفی در حالی که تلاش میشود تقصیر افزایش نرخ دلار در بازار ایران به گردن تقویت آن در بازار جهانی بیفتد اما عوامل داخلی بسیار بیشتر از این عامل دست ریال را در بازار جهانی ارز بستهاند. به گزارش فارس، طی روزهای گذشته و به طور کلی در حدود 12 ماه گذشته نرخ برابری دلار و ریال شاهد تغییرات جدی بوده است، به گونهای که این نرخ در روزهای گذشته به اوج رسید. به طور کلی ارزش دلار با پیروزی دونالد ترامپ جمهوریخواه در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا روندی صعودی را در پیش گرفته اما همه داستان افزایش ارزش دلار نسبت به ریال ایران، این نیست. روی کار آمدن ترامپ، آینده توافق هستهای و اجرای برجام را با ابهام مواجه کرد، چرا که وی بارها در مبارزات انتخاباتی از برنامه خود برای تجدید نظر در توافق هستهای سخن گفته بود که همین امر ارزش ریال را در برابر دلار، فارغ از افزایش ارزش دلار در بازارهای جهانی کاهش داد. از سوی دیگر با توجه به آمارهای موجود از نرخ برابری ریال با ارزهای دیگر کشورهای جهان، شاهد آن هستیم که ارزش ریال جز برابر پوند انگلیس و مصر و برخی کشورهای بسیار کوچک، در برابر دیگر ارزهای موجود کاهش قابل توجهی را تجربه کرده است. ارزش پوند انگلیس هم نه به خاطر عاملی از طرف ریال، بلکه به دلیل آغاز روند خروج این کشور از اتحادیه اروپایی، طی ماههای گذشته روند کاهشی را تجربه میکند. در واقع ارزش ریال ایران نه تنها در برابر ارزهایی مانند فرانک سوییس، ین ژاپن، دلار آمریکا، دلار کانادا و دلار استرالیا کاهش یافته بلکه شاهد آن هستیم که حتی ارزهای ملی کشورهایی مانند سومالی، وانواتو، تانزانیا، زیمبابوه، جیبوتی، بلیز، فیجی، برونئی، کنیا، گواتمالا، اریتره، بوتان، اتیوپی، بولیوی، ارمنستان، کوبا، برمودا و بنگلادش نیز طی 12 ماه گذشته نسبت به ریال تقویت شدهاند. در واقع عدم تحقق اهداف صادراتی از پیش تعیینشده با آغاز اجرای برجام از یک سو و تداوم محدودیتهای ایران در دسترسی به دلار از سوی دیگر در کنار عدم همکاری بانکهای بزرگ خارجی عواملی داخلی هستند که به تضعیف ریال در برابر دلار منجر شدهاند. تداوم روند رکود اقتصادی در ایران ناشی از سیاستهای اعمال شده برای کنترل تورم و همچنین تشدید نگرانیها نسبت به ادامه دسترسی ایران به دلار یا حداقل دلار نقدی که از سوی دولت اوباما برای ایران ارسال میشد، از جمله دیگر دلایل تغییر قابل توجه نرخ برابری ریال با دلار و ارز دیگر کشورها بوده است. همه عوامل فوق از یک سو و تمایل دولت برای جبران بخشی از کمبود بودجه خود از طریق دستکاری برابری دلار و ریال باعث شدهاست شاهد رسیدن این رقم به 39000 ریال برابر یک دلار در بازار ارز باشیم. باید توجه داشت پایین بودن نرخ تورم همواره نشانه اوضاع مناسب اقتصادی در یک کشور نیست، چرا که هم اکنون دولت انگلیس و بانک مرکزی اتحادیه اروپا بشدت نسبت به تداوم تورم پایین در اقتصادهای خود نگران بوده و تمام تلاش خود را برای افزایش آن در سطح انگلیس و کشورهای اروپایی به کار بستهاند.
دلار آزاد ۳۹۰۸ تومان شد
نرخ دلار در بودجه سال۹۶ کل کشور با۱۰۰تومان افزایش نسبت به بودجه۹۵، ۳۳۰۰تومان در نظر گرفته شد؛همین موجب شد قیمت دلار در بازار آزاد دیروز با ۴۲ تومان افزایش نسبت به روز گذشته آن به ۳۹۰۸ تومان برسد. بنا به این گزارش، دیروز حسن روحانی لایحه بودجه سال ۹۶ کل کشور را به مجلس ارائه کرد. در این لایحه نرخ دلار ۳۳۰۰ تومان و قیمت نفت ۵۰ دلار پیشبینی شده است. نرخ دلار در بودجه سال ۹۵ کل کشور، ۳۲۰۰ تومان تعیین شده بود و بر این اساس، نرخ بودجه سال آینده نسبت به نرخ بودجه امسال ۱۰۰ تومان افزایش خواهد یافت. اعلام این نرخ بودجهای دلار باعث شد قیمت انواع ارز دیروز در بازار آزاد مجددا با افزایش مواجه شود.