بیش از ۷۸ درصد از شرکتکنندگان در یک نظرسنجی با موضوع تغییر واحد پول ملی از ریال به تومان عنوان کردند دولت به جای این کارها باید مشکلات تولید و اشتغال را حل کند. به گزارش تسنیم، مرتضی اللهداد، اقتصاددان در گفتوگو با برنامه پایش، درباره تاثیر تغییر واحد پولی بر اقتصاد ایران گفت: تغییر رسمی واحد پول ملی از «ریال» به «تومان» تاثیر محسوسی بر اقتصاد کشورمان ندارد و تغییر 8 میلیارد قطعه اسکناس مستلزم هزینه سنگینی است. وی ادامه داد: مصوبه دولت در زمینه تغییر رسمی واحد پول ملی از «ریال» به «تومان» اقدامی برای تسهیل نسبی مبادلات اقتصادی آحاد جامعه است که این تغییر در شرایط اقتصاد فعلی کشور که رکود اقتصادی گسترده، کسری بودجه، بیکاری در سطح گسترده و... است، برای دولت بسیار سنگین تمام خواهد شد. اللهداد گفت: رفرم یا اصلاح پولی به معنای حذف چند صفر و تغییر واحد پول عنداللزوم، فرآیندی است که در اولویتهای بانک قرار دارد. در این زمینه مطالعات جامعی در بانک مرکزی و پژوهشکده پولی و بانکی صورت گرفته و پیشنیازهای آن به طور کامل شناسایی شده است. بنابر این مطالعات، اجرایی کردن آن مستلزم دستیابی به ثبات اقتصاد کلان از جمله تورم تکرقمی پایدار است. بنابر این مصوبه اخیر با موضوع فوق متمایز بوده و نباید با آن خلط شود. این اقتصاددان گفت: ترکیه کشوری اروپایی با بستری جهان سومی است که به یکباره 6 صفر از پول ملی خود را در سال 2005 میلادی حذف کرد. ترکیه با کاهش حقوق افراد امکان انقباض سیستم پولی کشور را ایجاد کرد و با نظارت و دستورالعملهای صندوق بینالمللی پول تورم را مهار کرد. این کشور به عنوان یک نمونه برگزیده در مهار تورم از سوی این نهاد بینالمللی معرفی شد. این استاد دانشگاه گفت: یکی از مشکلات فعلی برای تغییر واحد پولی این است که از یاد بردهاند کشور ترکیه 20 سال پیش 6 صفر از پول ملی خود را حذف کرده است. بنابراین ذهنیت افراد و آحاد جامعه عدد ظاهری واحد پول است و این فرآیند یک شبه ایجاد نمیشود، در صورت اجرایی شدن هم آیا این کار بر عهده بانک مرکزی است یا دولت؟ وی افزود: دولت معتقد است صفرهای زائد مبادلات را بسیار دشوار کرده است و برای سهولت در امر مبادلات تغییر واحد پول ملی را ضروری میداند، این در حالی است که قائممقام بانک مرکزی گفته است: حذف صفرهای زائد از پول ملی ضروری به نظر میرسد ولی برای انجام آن نیاز داریم در اقتصاد ایران ثبات بیشتری برقرار شود، ثباتی که هنوز و بهطور کامل محقق نشده است. برنامه پایش یکشنبهشب در نظرسنجی خود از مردم پرسید: به نظرشما، بهترین تصمیم درباره واحدپول؟1- تومان، 10 ریال فعلی شود(یک صفر حذف شود) 2- تومان، 10 هزار ریال فعلی شود(چهار صفر حذف شود) 3- تغییری نکند 4- بهجای این کارها، مشکلات تولید و اشتغال را حل کنند. در پایان این برنامه بیش از 78 درصد از شرکتکنندگان عنوان کردند دولت به جای این کارها، مشکلات تولید و اشتغال را حل کند. 97/8 درصد از شرکتکنندگان معتقد بودند هر تومان،
10 ریال فعلی شود. 37/8 درصد از شرکتکنندگان به گزینه 2 و 89/3 درصد گزینه یک را انتخاب کردند.
تغییر واحد پولی نیازمند ۳ تمهید مهم
استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی مصوبه اخیر دولت برای تغییر واحد پولی را کارشناسی ندانست و با اشاره به ملزومات رفرم پولی در کشور تاکید کرد: مجلس بهتر است در این رابطه منتظر لایحه کارشناسی بانک مرکزی بماند. محمدرضا فرزین در گفتوگو با فارس اظهار داشت: تصمیم دولت و اعلام آن را در مقطع کنونی نامناسب میدانم، زیرا چنین تصمیمی باید در قالب طرح رفرم پولی و همراه با مجموعهای از اقدامات هماهنگ و متوالی در یک دوره زمانی باشد. وی با بیان اینکه مجلس باید بررسی موضوع را موکول به ارائه لایحه جامعی که بانک مرکزی ارائه خواهد کرد کند، افزود: اصلاح پولی برای اقتصاد کشور ضروری است اما این اصلاح مشخصههایی دارد و از طرف دیگر باید در زمان معینی صورت گیرد. فرزین خاطرنشان کرد: طرح رفرم پولی در سال 1389 به عنوان یکی از محورهای اصلی طرح تحول اقتصادی در دستور کار دولت بود و برای این کار لایحهای نیز در قالب 7 ماده تهیه شد که متاسفانه اجرایی نشد. به گفته فرزین طی سالهای 1351 تا 1393 شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی حدودا 700 برابر افزایش یافته و نرخ دلار نیز حدودا 550 برابر شده است، این موضوع سالهاست که مشکلات زیادی را در مبادلات روزمره، هزینههای تولید اسکناس و مسکوک و حتی محاسبات مالی ایجاد کرده است. وی با بیان اینکه حل معضلات به وجود آمده نیازمند تمهیدات متعدد است، اظهار داشت: اول اینکه باید یک دوره گردش موازی همزمان برای واحد جدید و واحد کنونی پول ایجاد کنیم و دوم آییننامهای برای چگونگی عملیات حسابداری، مالی، مالیاتی و آماری تهیه شود که در آن تمام صورتهای مالی و دادههای تاریخی، ثبت اطلاعات و گرد کردن اعداد مشمول این آییننامه باشد. فرزین درباره سومین پیشنیاز گفت: لازم است از ماهها قبل از دوره گردش موازی واحد پول جدید و قدیم، قیمت همه کالاها و خدمات به هر دو نوع پول در معرض دید همگان قرار گیرد.