printlogo


کد خبر: 169239تاریخ: 1395/10/2 00:00
حضور 42 نفر از 44 رئیس‌جمهور تاریخ آمریکا در سینمای هالیوود
حاجی واشنگتن

در هفته‌های منتهی به انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا و روزهای پس از آن، ویدئوهای حضور «دونالد ترامپ» در فیلم‌های سینمایی و شوهای تلویزیونی در سطحی گسترده در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌گشت، اما باید گفت حتی اگر خود ترامپ به عنوان یک شومن تمام‌عیار تلاشی برای این حضورهای سینمایی نمی‌کرد هم، پس از انتخاب به عنوان رئیس‌جمهور ایالات متحده قطعا هالیوود، به عنوان فعال‌ترین سینمای جهان برای به تصویر کشیدن رؤسای جمهور کشورش، برای به تصویر کشیدن او دست به کار می‌شد، چرا که تا امروز جز رئیس‌جمهورهای تخیلی و غیرواقعی در آثار پرمخاطبی چون «خانه پوشالی» و «24»، تصویر 42 نفر از میان 44 رئیس‌جمهور تاریخ آمریکا در فیلم‌های سینمایی یا سریال‌های تلویزیونی ثبت شده است. آثاری که در آنها گاهی نفر اول کاخ سفید مثل «جان ‌اف‌کندی» مانند یک اسطوره بالا برده می‌شود و گاهی شبیه «ریچارد نیکسون» بشدت مورد انتقاد قرار می‌گیرد اما همیشه و در همه حال نظام سیاسی آمریکا مقدس باقی می‌ماند تا رئیس‌جمهور، مثل «رونالد ریگان» فقط یک بازیگر باشد.  «جکی» ساخته جدید «پابلو لارائین» را باید آخرین فیلم هالیوود با محوریت یک رئیس‌جمهور واقعی دانست؛ فیلمی که باز هم دست روی ماجرای ترور کندی گذاشته است و در آن «ناتالی پورتمن» نقش «ژاکلین کندی» را ایفا می‌کند. «جکی» به وقایع قبل و بعد از ترور جان اف‌کندی می‌پردازد و در آن «کسپر فیلیپسون»، بازیگر 45 ساله دانمارکی نقش رئیس‌جمهور کندی را بازی می‌کند.  در این میان اما شاید بتوان «افسانه سوار تنها» ویلیام فریکر را ضعیف‌ترین اثر هالیوود با حضور رئیس‌جمهور دانست. فیلمی که بهار سال 1981 روی پرده رفت و به‌رغم زمان خوب اکران، شکست سختی در گیشه خورد و آخر سال هم نامزد 5 جایزه تمشک طلایی، از جمله جوایز بدترین فیلم و بازیگر مرد شد و 3 جایزه را به خودش اختصاص داد. در میان فیلم‌های متعدد هالیوود درباره رؤسای‌جمهور آمریکا اما می‌توان «آقای لینکلن جوان» جان فورد را آمریکایی‌ترین اثر این لیست دانست. فیلمی از آمریکایی‌ترین فیلمساز تاریخ هالیوود که برای این فیلم نامزد بهترین فیلمنامه ارجینال اسکار هم شد. «آقای لینکلن جوان» به دلیل ارزش والای تاریخی، فرهنگی و هنری در سال 2003 برای حفظ و نگهداری توسط کتابخانه کنگره آمریکا در فهرست ملی ثبت فیلم قرار گرفت. اما در بین فیلم‌هایی که آمار بودجه و فروش‌شان روشن است و رئیس‌جمهور هم در آنها نقشی کلیدی دارد، «پرل هاربر» مایکل بی ‌را می‌توان پرخرج‌ترین فیلم دانست. فیلمی که در آن «جان وویت» در نقش «فرانکلین روزولت» حضور دارد و با 132 میلیون دلار هزینه برای کمپانی سازنده‌اش توانست سال 2001 بیش از 449 میلیون دلار فروش کند.«پرل هاربر» با وجود فروش خوب 450 میلیون دلاری اما پرفروش‌ترین فیلم با حضور یک رئیس‌جمهور نیست و باید از «تبدیل‌شوندگان؛ نیمه تاریک ماه» با حضور ریچارد نیکسون و 2/1 میلیارد دلار فروش به عنوان پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینما که در آن یک رئیس‌جمهور هم نشان داده می‌شود نام برد. در این بین حضور همزمان «مورگان فریمن»، «متیو مک‌کانهی»، «آنتونی هاپکینز» و «آنا پاکویین» در کنار «جایمن هانسو» و «نایجل هاوثورن» در فیلمی از استیون اسپیلبرگ «آمیستاد» را با معیارهای امروزی تبدیل به پرستاره‌ترین فیلم این لیست کرده است. فیلمی با حضور 2 رئیس‌جمهور آمریکا «مارتین ون بورن» با بازی «نایجل هاوثورن» و «جان کوئنسی آدامز» با بازی «آنتونی هاپکینز».  در این فهرست پرشمار «ویلسون» هنری کینگ با وجود تمام نظرات و نقدهای منفی علیه آن پرافتخارترین فیلم با موضوع یک رئیس‌جمهور در آمریکا به حساب می‌آید. «ویلسون» روایتگر دوران قبل از ریاست‌جمهوری «وودرو ویلسون» و زمانی‌ است که وی برای فرمانداری نیوجرسی تلاش می‌کرد. «ویلسون» نامزد 10 جایزه اسکار از جمله جوایز بهترین فیلم، کارگردانی و بهترین بازیگر نقش اول مرد شد و در نهایت توانست 5 جایزه اسکار از جمله اسکار بهترین فیلمنامه ارجینال را به خود اختصاص دهد. عنوان قدیمی‌ترین فیلم با حضور رؤسای جمهور آمریکا را هم باید به «تولد یک ملت» دیوید گریفیث داد که با بودجه‌ای کمتر از 100 هزار دلار ساخته شد و بین 50 تا 100 میلیون دلار فروش کرد و در آن 2 رئیس‌جمهور مشهور ایالات متحده، «آبراهام لینکلن» و «یولیسیز گرانت» حضور دارند. در این بین اما می‌توان از ایرانی‌ترین فیلم با حضور یکی از رؤسای جمهور ایالات متحده هم نام برد. «حاجی واشنگتن» ساخته‌ پرحاشیه‌ «علی حاتمی» که به مقطعی از تاریخ روابط ایران و آمریکا می‌پردازد که «گروور کلیولند» رئیس‌جمهور ایالات متحده بود و نقش او را هم «ریچارد هریسون» ایفا کرده است. باید به این نکته هم توجه داشت که در بین فیلم‌های هالیوودی آثار پرشماری را هم می‌توان دید که در آنها رؤسای جمهور بعضا حتی بدون هیچ دلیل دراماتیک حضوری گذرا یا هیچکاکی داشته‌اند، از سکانس دست دادن «فارست گامپ» با کندی تا حضور لینکلن در انیمیشن «فیلم لگویی». انقلاب‌ها، کودتاها، ترورها، رقابت‌های انتخاباتی و رسوایی‌های چهره‌ها و گروه‌های سیاسی همواره بهترین مواد خام برای ساختن درام‌های سیاسی جذاب و تاثیرگذار تاریخ سینما بوده‌اند و «آلن جی‌ پاکولا»، کارگردان و تهیه‌کننده سرشناس آمریکایی نیز سال 1976 با دستمایه قرار دادن یکی از مهم‌ترین رسوایی‌های سیاسی تاریخ آمریکا فیلمی را ساخت که تا امروز در میان بهترین آثار سیاسی تاریخ سینما قرار دارد. «همه مردان رئیس‌جمهور» که 2 سال پس از استعفای ریچارد نیکسون، سی‌وهفتمین رئیس‌جمهور ایالات متحده ساخته شد، روایتگر رسوایی «واترگیت» و روند افشای آن توسط 2 روزنامه‌نگار جوان روزنامه واشنگتن‌پست است که در نهایت منجر به کناره‌گیری رئیس‌جمهور از مقام خود شد. ماجرای «واترگیت» به دستگیری 5 دزد در هتلی به همین نام که در آن زمان محل ستاد مرکزی حزب دموکرات در جریان رقابت‌های انتخاباتی آمریکا بود اطلاق می‌شود. ماجرایی که در ابتدا یک دزدی ساده به نظر می‌آمد اما پس از کشف وسایل استراق سمع و مشخص شدن سوابق امنیتی و روابط سیاسی آن 5 نفر، با پیگیری «باب وودوارد» و «کارل برنستین»، 2 روزنامه‌نگار جوان واشنگتن‌پست، حاشیه‌های آن تا پس از رقابت‌های انتخاباتی و پیروزی نیکسون ادامه پیدا کرد و با افشای تلاش وی برای جاسوسی از حزب رقیب و سپس سرپوش گذاشتن بر آن با کناره‌گیری او پایان یافت. پس از این اتفاقات اما «همه مردان رئیس‌جمهور» با علاقه و پیگیری رابرت ردفورد، که خودش نیز نقش «باب وودوارد» را در فیلم ایفا کرد و پیشنهاد او توسط «آلن جی‌پاکولا» ساخته شد و با نامزدی در 8 رشته در جوایز اسکار موفق به دریافت 4 اسکار شد. پاکولا نیز بعدها با ساخت آثاری مانند «واژگونی» و «گزارش پلیکان» نشان داد علاقه زیادی به ساخت درام‌های سیاسی دارد و همواره به عنوان یکی از بهترین سازندگان آثار سیاسی شناخته شد. «همه مردان رئیس‌جمهور» اما نه‌تنها روایتی از یکی از مهم‌ترین جنجال‌های سیاسی تاریخ آمریکاست، بلکه یکی از مهم‌ترین آثار تاریخ سینما درباره رسانه‌ها و اهمیت روزنامه‌نگاری و روزنامه‌نگاران نیز هست. محوریت فیلم تلاش‌های شبانه‌روزی 2 روزنامه‌نگار، با بازی «رابرت ردفورد» و «داستین هافمن»، طی چندین ماه برای یافتن حقیقت و افشای آن است. نکته قابل تامل آنکه برای به تصویر کشیدن تلاش‌های وودوارد و برنستین برای نوشتن گزارش‌های افشاگرانه‌ خود، پاکولا نیز با ماجرای واترگیت و روند افشای آن برخوردی شبه‌مستند دارد و با حذف هرگونه داستان فرعی برای نشان دادن زندگی شخصی شخصیت‌ها یا روابط بین آنها و همچنین خودداری از اضافه کردن هرگونه خرده‌روایت‌های عاطفی و عاشقانه برای کاراکترهای خود به منظور جذب مخاطب بیشتر، فیلم را نیز تبدیل به گزارشی صرف از پیگیری‌های آنها برای کسب اطلاعات بیشتر کرده است، پیگیری‌هایی که در نهایت 2 روزنامه‌نگار گمنام را تبدیل به مهم‌ترین چهره‌های رسانه‌ای زمانه خود کرد.  بنابراین در پایان و با مروری گذرا بر تعداد اندکی از لیست بلندبالای فیلم‌های هالیوودی با حضور رؤسای جمهور ایالات متحده می‌توان این سوال را مطرح کرد که دلیل اهتمام بالای سینمای آمریکا به به تصویر کشیدن رؤسای جمهور و ماجراهای پیرامون آنها با داستان‌های واقعی و حتی غیرواقعی چیست و چرا هیچ سالی را نمی‌توان دید که در آن چند اثر سینمایی و تلویزیونی با محوریت یک رئیس‌جمهور آمریکا ساخته نشده باشد؟ و در مقابل چرا در سینمای ایران با وجود حضور رئیس‌جمهور مورد ترور قرار گرفته مانند شهید رجایی، هنوز یک اثر سینمایی با محوریت رؤسای جمهور و داستان‌های پیرامون آنها ساخته نشده است؟


Page Generated in 0/0194 sec