گروه اقتصادی: دلار روز گذشته به 4160 تومان رسید تا رکوردشکنی کلیشه‌ای ارز ادامه داشته باشد. به گزارش «وطن‌امروز»، روزهای گذشته که دلار نرخ 4000 تومان را پشت سر گذاشته بود بازار آزاد خلوت بود اما از دیروز شلوغی بازار فردوسی تهران به چشم می‌آمد. نرخ‌های مختلف و بسیار متفاوت از 4080 تومان خرید تا 4160 فروش، بیانگر التهاب و بلاتکلیفی بازار بود. مسؤولان دولتی که در آذرماه اعلام می‌کردند افزایش قیمت دلار فصلی است و جای نگرانی نیست دیگر باید نگران شوند، چرا که وضعیت بسیار بد بازار آزاد بسیاری از سودجویان را قانع کرده که برای به دست آوردن دلار هزینه کنند، چرا که با این وضعیت از قافله سودجویی عقب می‌افتند. رهگذرانی که نرخ‌های مختلف تابلوی صرافی‌ها را می‌دیدند از نرخ‌های پرت و پلای ارز تاسف می‌خوردند، چراکه می‌دانستند التهاب در بازار آزاد به معنای تکان شدید قیمت‌ها در سایر بازارهاست. عجیب‌تر از افزایش قیمت ارز در بازار آزاد، سکوت و دست روی دست گذاشتن مسؤولان دولتی است؛ دولتی که رئیسش با شعار افزایش ارزش پول ملی رئیس‌جمهور شده اما در همین مدت حدود 20 درصد ارزش پول ملی را ضعیف‌شده می‌بیند! بسیاری از کارشناسان سکوت و دست روی دست گذاشتن دولت را عمدی می‌دانند و اعتقاد دارند دولتی‌ها از این وضعیت سود می‌برند و می‌خواهند کسری بودجه خود را جبران کنند اما این اظهارات کمی عجیب است چرا که دولت از التهاب به وجود آمده در درازمدت زیان خواهد کرد و قطعا کنترل قیمت‌ها و تورم با چنین وضعیتی سخت‌تر از کنترل بازار ارز به نظر می‌رسد. اینکه چرا مسؤولان اقدامی برای کنترل بازار ارز نمی‌کنند یک طرف قضیه است؛ اما اظهارات مسؤولان درباره مقطعی بودن نرخ ارز و روانی بودن سوی عجیب ماجراست. چنین اظهاراتی عطش خریداران دلار را خاموش نمی‌کند و بازار با اینگونه اظهارات تکراری و پیش‌پاافتاده اقناع نمی‌شود. دلار از چند هفته پیش که مسؤولان اعلام کرده بودند افزایش نرخ ارز طبیعی است و جای نگرانی نیست، حدود 500 تومان گران‌تر شده و دولتی‌ها نمی‌گویند دلار باید چند تومان شود تا آنها نگران شوند!
ارز روانی است!
سخنگوی دولت دیروز گفت: غیر از اینکه افزایش نرخ ارز باعث خرسندی صادرکنندگان میشود اما این افزایش بی‌رویه برای اقتصاد ما مضر است. نوبخت درباره دلایل اصلی افزایش نرخ ارز در روزهای اخیر گفت: ارز در کشور ما فراتر از وسیله مبادله به عنوان یک دارایی در نظر گرفته میشود، در نقاط مختلف دنیا به این شکل نیست که مردم در این سطح گسترده دارایی‌های خود را به ارزهای دیگر تبدیل کنند اما چون دلار حالت دارایی پیدا کرده است این اتفاق در کشور می‌افتد. نوبخت افزود: افزایش هیجانی نرخ ارز روی قیمت سایر اقلام اثر منفی می‌گذارد. این مورد برای اقتصاد کشور مضر است. این رقمی که الان در بازار وجود دارد نشان می‌دهد که بخشی از افزایش قیمت روانی است و همکاران ما در بانک مرکزی در تلاش هستند تا با استفاده از ابزارهای قانونی نسبت به تعدیل نرخ دلار و واقعی کردن آن اقدام کنند. سخنگوی دولت با اشاره به افزایش نرخ ارز طی روزهای گذشته، این افزایش را روانی دانست و گفت: افزایش 100 تومانی نرخ دلار در یک روز متناسب با شرایط اقتصاد کشور نیست و در روزهای آینده شاهد کاهش نرخ ارز خواهیم بود.
سفته‌بازی، دلیل افزایش نرخ دلار
مسؤولان حتی با گذشت نرخ دلار از 4150 تومان همچنان وعده کاهش قیمت می‌دهند. مدیر اداره صادرات بانک مرکزی درباره چشم‌انداز نرخ ارز در بازار، گفت: ثبات به بازار ارز بازمی‌گردد و در ماه‌های آتی شاهد نرخ‌های پایین‌تر دلار خواهیم بود. صمد کریمی در یک برنامه تلویزیونی گفت: پیش‌بینی ما این است با توجه به اینکه تمام نیازهای واقعی ارز از طریق بانک‌ها و صرافی‌های مجاز تامین میشود و نیز با توجه به ورود ارز حاصل از صادرات غیرنفتی به بازار تا پایان سال، ثبات به بازار ارز بازمی‌گردد و شاهد نرخ‌های کمتری در بازار خواهیم بود. مدیر اداره صادرات بانک مرکزی افزود: عمده نوسانات نرخ ارز در حال حاضر ناشی از سفته‌بازی و آربیتراژ (کسب سود از طریق ایجاد اختلاف قیمت در 2 بازار متفاوت) نرخ دلار است و اینها مدیریت خواهد شد. وی در پاسخ به این پرسش که تاکنون براساس برآورد بانک مرکزی، ارزش پول ملی به چه میزان کاهش یافته است، اظهار داشت: برای این کار باید نرخ پایانی دلار در سال ۹۵ با نرخ پایانی سال ۹۴ مقایسه و برآورد شود. اما بانک مرکزی اقدامات لازم را جهت ثبات نرخ ارز در بازار انجام خواهد داد و این اقدامات، محدود کردن نرخ در گام نخست است و دوم توجه به عرضه و تقاضا است که نرخ را تعیین می‌کند. کریمی نرخ اعلامی در سامانه «سناریت» (سامانه نظارت ارز) را برآیند نرخی دانست که از سوی صرافی‌ها در بازار اعلام میشود.
افت ۱۹درصدی ارزش ریال در برابر دلار
از زمان لغو تحریم‌ها و اجرای برجام، ریال ایران در مقابل دلار آمریکا ۱۹ درصد ارزش خود را از دست داده است. به گزارش مهر به نقل از روزنامه انگلیسی دیلی‌تایمز، پول ملی ایران بار دیگر در مقابل دلار آمریکا با کاهش ارزش روبه‌رو شد و به روند نزولی خود در مقابل دلار که از ۶ ماه پیش به طرز قابل توجهی کلید خورده، ادامه داد. به نوشته این روزنامه، ریال ایران به‌رغم برداشته شدن تحریم‌ها، ۱۹ درصد ارزش خود را در مقابل دلار آمریکا از دست داده است. همچنین در ساعاتی از روز گذشته ارزش ریال در برابر دلار به ۴ هزار و ۱۳۰ تومان رسید، این در حالی است که این رقم برای ماه ژوئن ۳ هزار و ۴۶۰ تومان گزارش شده بود. به گفته تحلیلگران اقتصادی، کاهش ارزش ریال ایران در برابر دلار از زمان انتخاب دونالد ترامپ و همچنین تهدید وی مبنی بر پاره کردن برجام شتاب بیشتری گرفته است. این در حالی است که میانجی‌گری بانک مرکزی ایران هم در این امر بدون اینکه توضیحی داده شود، کاهش یافته است. یک دلال ارز در تهران گفت: پیش از این بانک مرکزی برای حفظ ارزش ریال، دلار به بازار تزریق می‌کرد اما این روند طی چند هفته اخیر به طرز قابل توجهی کاهش پیدا کرده است. همچنین با تشدید تحریم‌های جهانی علیه ایران در سال ۲۰۱۲ میلادی، تاثیر مخرب آن روی ریال کاملا نمود پیدا کرد و ارزش ریال ایران در برابر دلار به ۳ هزار و ۵۰۰ تومان رسید که این رقم در سال ۲۰۱۰ میلادی هزار تومان ثبت شده بود. در همین حال، شماری از کارشناسان اقتصادی معتقدند، بسیاری از مسائل فعلی ایران به عدم بازگشت بانک‌های جهانی به ایران به‌رغم رفع تحریم‌ها بازمی‌گردد که این موضوع امنیت تجارت و انعقاد قراردادهای سرمایه‌گذاری را سخت می‌کند.
تقاضای احتیاطی، عامل گرانی دلار
دبیر شورایعالی کانون صرافان با بیان اینکه افزایش نرخ دلار ناشی از ورود تقاضاهای احتیاطی به بازار ارز است، گفت: هنوز هیچ تقاضای سفته‌بازانه‌ای وارد بازار ارز نشده است. امیر نجومی، دبیر شورایعالی کانون صرافان در گفت‌وگو با فارس با بیان اینکه هنوز هیچ تقاضای سفته‌بازانه‌ای وارد بازار ارز نشده است، گفت: ماهیت سفته‌بازی در بورس با ماهیت سفته‌بازی در بازار ارز و پول متفاوت بوده و از این رو انتظار برای حرکت نوسان‌گیران بازار سهام به بازار ارز یا حتی سکه بعید و غیرمنطقی است. وی با بیان اینکه افزایش نرخ ارز ناشی از ورود تقاضای احتیاطی به بازار ارز است، عنوان کرد: هم‌اکنون برخی مصرف‌کنندگان که نیازمند ارز برای فواصل زمانی کوتاه‌مدت هستند، اقدام به خرید‌های محتاطانه دلار در بازار کرده‌اند و این در حالی است که سفته‌باز یا واسطه‌گر هنوز وارد بازار نشده است.
بازار التهابی و هیجانی است
عضو هیأت نمایندگان اتاق تهران با بیان اینکه سیاست‌گذاری ارزی در کشور نداریم، گفت: بازار التهابی و هیجانی قیمت ارز را تعیین می‌کند. رضا پدیدار در گفت‌وگو با فارس درباره افزایش قیمت دلار، گفت: دست‌‌اندرکاران بازار معتقدند یکی از دلایل افزایش قیمت دلار، افزایش تقاضا به دلیل سال نو میلادی و افزایش تقاضا برای مسافرت‌هاست. عضو هیأت نمایندگان اتاق تهران افزود: همچنین دلیل دیگر برای افزایش قیمت دلار افزایش قیمت نفت و ورود ارز پتروشیمی‌ها به بازار عنوان میشود که براساس دستورالعمل جدید به نرخ آزاد در بازار فروخته میشود. عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران با بیان اینکه تقاضای احتیاطی برای دلار هم عامل مؤثر بر افزایش قیمت دلار است، گفت: با افزایش قیمت دلار عده‌ای بدون اینکه به دلار احتیاج داشته باشند، آن را برای احتیاط خریداری و نگهداری می‌کنند که این افزایش تقاضا هم باعث افزایش قیمت دلار میشود.