گروه فرهنگ و هنر: شب گذشته آیین افتتاحیه هفتمین دوره جشنواره مردمی فیلم عمار برگزار شد. به گزارش «وطن امروز»، در این دوره از جشنواره عمار نیز رویکردهای اجتماعی و نقد درون‌گفتمانی در حوزه مستندهای راه‌یافته در جشنواره بروز و ظهور دارند. مستند «داد» که با موضوع مطالبه حق محرومان جامعه و قشر کارگری تولید شده است، از آثاری است که می‌تواند نقطه عطفی در نقد اجتماعی و اقتصادی و مطالبه عدالت در کشور باشد. بلوغ مستندهای اجتماعی و تهیه مستند در حوزه مبارزه با فساد در این دوره قابل توجه است. «فراموش‌شده‌ها» ساخته میکائیل دیانی با موضوع فیش‌های نجومی و «مرثیه‌ای برای یک رویا» از تولیدات سفیر و در نقد سیستم آموزش‌و‌پرورش از کارهای اجتماعی حاضر در جشنواره هستند. «راه غریب» در نقد سیستم آموزش پزشکی، «پایتخت دود» در بررسی معضل آلودگی هوا در تهران، «راز مزار» با موضوع نقد یکسان‌سازی قبور شهدا، «عنبرسیلین» با موضوع جدال بین طب سنتی و طب جدید، « فردا دیر است» با نگاهی به مشکلات صنعت خودرو و آلودگی هوا، «زادگاه»، «نخل‌های بی‌سر» و «کمی آن طرف‌تر» از کارهایی هستند که در این دوره جشنواره حضور خواهند داشت. «فرشته‌ها هنوز در راهند…» هم عنوان مستندی است که با نگاهی به زندگی جهادی حاج عبدالله والی، روایتگر فرصت‌ها و محرومیت‌های منطقه وسیع بشاگرد با تمی اجتماعی است.
جنبش مردمی اکران فیلم در کشور
سیدرسول منفرد، دبیر اجرایی جشنواره عمار در گفت‌وگویی درباره این جشنواره می‌گوید: جشنواره عمار به بهانه شروع تحریم در فضای هنری و رسانه‌ای اتفاق افتاد به این معنی که سال ۸۹ آثار هنری که برای روشنگری درباره فتنه ساخته شده بودند، عملا از طرف دستگاه‌های فرهنگی یا فضای جبهه روشنفکری دچار تحریم شدند و فیلم‌ها نمایش پیدا نکردند. برای اینکه فیلم‌هایی که با موضوع فتنه ۸۸ ساخته شده به صورت مردمی نمایش داده شود یعنی حالا که تلویزیون پخش نمی‌کند و نهادهای دولتی و دستگاه‌های فرهنگی که وظیفه‌شان حمایت است و حمایت نمی‌کنند، مردم در مساجد، پایگاه‌ها، محله‌ها، منازل شخصی و مکان‌هایی از این قبیل این فیلم‌ها را نمایش دهند. این اتفاق از سال۸۹ افتاد و منجر به شکل‌گیری جشنواره عمار شد، فیلم‌ها یا محصولات هنری را به دست مخاطب رساند و نمایش داد لذا ایده برگزاری جشنواره مردمی فیلم عمار به تصویب رسید. ما نباید نسبت به فتنه۸۸ از فضای مسؤول رسانه‌ای یا هنری یا از فضای منفعلانه یا محافظه‌کارانه نهادهای فرهنگی ضربه بخوریم لذا در کنار موضوعات فتنه، موضوعات دیگر به جشنواره اضافه شد. مثلا در موضوع مدافعان حرم سال‌ها طول کشید تا در سینمای ایران یک فیلم ساخته شود اما در جشنواره عمار شاهد ساخت هزاران اثر از این قبیل موضوعات بودیم که به همت خود مردم ساخته شد و مردمی که در شهرستان‌ها و روستاها زندگی می‌کنند و رسانه‌ای ندارند، صاحب سینمای خانگی و مردمی شدند لذا جشنواره عمار شکل گرفت و سال ۸۹ تجربه‌ای به دست آمد و بعد این تجربه به مدل تبدیل شد. الان جشنواره عمار قریب به ۲۰هزار اکران مردمی در سراسر کشور دارد که فیلم‌ها را به صورت فعال یا نیمه‌فعال نمایش می‌دهند و هر سال چندین هزار اثر به جشنواره ارسال می‌شود. وی درباره نحوه اکران فیلم‌ها می‌گوید: اکران فیلم‌ها به صورت مردمی برگزار می‌شود. دبیرخانه جشنواره در تهران وظیفه خود می‌داند که فیلم‌ها را از فیلمسازها تحویل گیرد و در اختیار کسانی قرار دهد که مایل هستند این فیلم‌ها را برای مردم نمایش دهند. فیلم‌ها در واقع به این حالت است که در ۳۱ استان و چندصد شهرستان و شهر و روستا رابط داوطلب دارد که حاضرند داوطلبانه و رایگان برای فیلم‌ها وقت بگذارند و توزیع کنند و به دست اکران‌کننده‌ها برسانند. اکران‌کننده‌های جشنواره برای نمایش فیلم‌ها نیاز به امکانات خاصی ندارند. اکران مردمی طوری تعریف شده که هر کسی با هر امکاناتی بتواند برای بیشتر نشان دادن فیلم‌ها مشارکت کند لذا وابسته به امکانات خاصی نیست. از نظر بلیت‌فروشی هم فیلم‌ها به ۲ شکل رایگان و بلیت‌فروشی اکران می‌شوند، اگر مخاطب پسندید هر اندازه که مایل بود یا از فیلم خوشش آمد یا دغدغه‌های آن را تامین کرد، همان اندازه می‌تواند برای فیلم بلیت بخرد. منفرد همچنین میزان استقبال از فیلم‌های جشنواره در استان‌های مختلف را مناسب ارزیابی کرده و می‌افزاید: فیلم‌ها را وارد اکران مردمی می‌کنیم تا مردم در ارزیابی فیلم‌ها و دیده شدن فیلم‌ها نقش بیشتری داشته باشند و این‌طور نباشد که افراد خاص حق ارزش‌گذاری برای فیلم‌ها را داشته باشند. از این جهت بین اکران مردمی فیلم‌هایی را داشتیم که بسیار موفق بوده و توانسته به مخاطب میلیونی دست پیدا کند و در عین حال فیلم‌هایی نیز بودند که استقبال مخاطب از آن کمتر بوده و این حسن جشنواره است. مثلا فیلمی مثل علمک که فیلم کوتاه است صرفا در اکران مردمی جشنواره عمار دیده شد. بعد از اقبال و موفقیت جشنواره عمار بود که تلویزیون این فیلم را پخش کرد و در فضای مجازی منتشر شد و کارگردانش به خاطر همین اقبال جشنواره الان در حال ساخت علمک۲ است، یعنی جشنواره عمار توانسته به نحوی مخاطب ایجاد کند که آثار خودش را بازتولید کند.
اعلام تقویم کارگاه‌های هفتمین جشنواره مردمی فیلم عمار
در هفتمین دوره جشنواره مردمی عمار 3 جنس کارگاه سوژه‌یابی و تخصصی با عناوین «هنر و واقعیت»، «یک روز یک تجربه» و کارگاه‌های تخصصی برگزار می‌شود. در اولین روز جشنواره و از ساعت ۱۵:۳۰ امروز نهم دی‌ماه، دریادار علی‌اکبر اخگر در کارگاه هنر و واقعیت درباره سوژه‌های نیروی دریایی که هم هیجان دارند و هم درس زندگی می‌دهند، سخنرانی می‌کند. سوژه‌هایی که عموماً رسانه‌ها و فضای هنری آنها را به تصویر نمی‌کشند. دهم دی‌ماه، ساعت ۱۵:۳۰ روح الله رشیدی از آذربایجان در کارگاه هنر و واقعیت به تحلیل اتفاقات و رویدادهای تفکیک آذربایجان و جریان‌های جدایی‌طلب می‌پردازد؛ جریان‌های رادیکالی که در مرزهای ایران در جهت اختلاف‌افکنی در حال فعالیت هستند. یازدهم دی‌ماه سومین روز جشنواره، حسن شمشادی در کارگاه هنر و واقعیت درباره اتفاقات و تحولات سوریه، پیدایش گروهک‌های تکفیری مثل داعش و تحلیل آینده سوریه و همچنین سوژه‌هایی که در سوریه رخ می‌دهد و باید به تصویر کشیده شود، سخنرانی می‌کند. دوازدهمین روز دی از ساعت ۱۵:۳۰ در چهارمین روز جشنواره، فواد ایزدی در کارگاه هنر و واقعیت به سخنرانی درباره آمریکا، نقش آمریکا در منطقه و شکل‌گیری گروهک‌های تکفیری می‌پردازد. بخش دیگری از کارگاه‌های جشنواره عمار عنوان «یک روز یک تجربه» را یدک می‌کشد؛ این کارگاه‌ها با موضوع قرار دادن یک روز نحوه ساخت آن را با حضور مجری ـ کارشناس مورد نقد و بررسی قرار می‌دهد. بنابر این گزارش، در روز پنجم جشنواره سیزدهم دی‌ماه، از ساعت ۱۵:۳۰ رضا برجی درباره مستندش با عنوان «مادران سربرنیتسا» سخن می‌گوید. پانزدهم دی‌ماه و هفتمین روز جشنواره نیز با کارگاه یک روز یک تجربه، با مجری‌گری امیر داساگر و با حضور مسعود ده‌نمکی و با محوریت «اخراجی‌ها ۲» برگزار می‌شود. در آخرین روز جشنواره شانزدهم دی‌ماه و از ۱۵:۳۰ در کارگاه یک روز، یک تجربه با حضور آقای بدری به عنوان مجری - کارشناس سریال «روزی روزگاری» ساخته امرالله احمدجو مورد بررسی قرار می‌گیرد. کارگاه‌های تخصصی نیز روزهای ۱۵،14 و 16 دی در ساعت ۱۷:۳۰ و با حضور آقایان ناصر هاشم‌زاده، حسین زندباف و مهدی نقویان برگزار می‌شود. ناصر هاشم‌زاده از فیلمنامه‌نویسی و حسین زندباف از تدوین و مهدی نقویان از آرشیو در مستند سخن می‌گوید. گفتنی است همه این کارگاه‌ها در سالن ۳ سینما فلسطین برگزار می‌شود.