عبدالباری عطوان: خطر حمله تروریستی آغاز سال نو مسیحی به یک باشگاه شبانه استانبول از 2 منظر اساسی است. نخست اینکه 3 هفته بعد از حمله به شهر آنکارا صورت گرفت که در آن 45 نفر کشته شدند و بیشتر قربانیان آن نیروهای پلیس بودند. دوم اینکه مجری حمله به باشگاه شبانه همچنان فراری است. این وضعیت نشان می‌دهد حمله این فرد مسلح به باشگاه شبانه به دقت برنامه‌ریزی شده بوده و انتحاری نبوده است. پس کاری فردی نبوده بلکه یک سازمان بزرگ در پس پرده آن قرار دارد. انفجار سابق در آنکارا را یک سازمان کرد افراطی برعهده گرفت که گمان می‌رود وابسته به پ‌ک‌‌ک باشد اما هیچ سازمانی مسؤولیت حمله مهاجم یاد شده به باشگاه شبانه را تا زمان نگارش این سطور برعهده نگرفته است. انگشت اتهام به 2 سمت نشانه رفته است. نخست، سازمان‌های کرد افراطی است؛ اعم از اینکه سوری‌تبار یا ترک‌تبار باشند. دوم، داعش است که ترکیه جنگ سنگینی را برای بیرون راندن عناصر این گروه تروریستی از شهر الباب در سوریه به راه انداخته است. انتخاب یک باشگاه شبانه ساعتی بعد از ورود به سال جدید میلادی، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور و حزب «عدالت و توسعه» را از نظر معانی اسلامی به چالش می‌کشد بویژه که ترکیه تحت حکمرانی این حزب، خود را عثمانی جدیدی معرفی می‌کند که می‌خواهد دولت خلافت را از طریق حمایت خود از احزاب سلفی اسلامی سنی احیا کند و چه‌بسا، طرح مهاجم (به باشگاه شبانه) این حقیقت را مدنظر قرار داده و زمان و مکان مناسبی را انتخاب کرده است تا برخی اسلام‌گرایان یا همه آنها را علیه اردوغان و حزب او تحریک کند؛ بویژه در سایه ناامیدی حاکم بر محافل معارضان سوری بویژه سلفی‌های آنها به خاطر دخالت نکردن اردوغان در جلوگیری از بازپس‌گیری بخش شرقی حلب از سوی ارتش سوریه. این حملات به سرعت در عمق ترکیه رواج می‌یابد و بر شهرهای تاریخی استانبول و سیاسی آنکارا تمرکز دارد و اهداف خود را با دقت زیاد انتخاب می‌کند زیرا به دنبال ویران کردن وجهه کشور ترکیه و بر هم زدن ثبات این کشور و چهره نظام حاکم است. این حملات همچنین به دنبال تشدید زیان‌های ناشی از بحران اقتصادی روزافزون و گسترش هرج و مرج خونین در ترکیه و ایجاد این برداشت در افکار عمومی است که ترکیه دیگر یک کشور برخوردار از امنیت نیست. اینها مهم‌ترین خطر برای ترکیه محسوب می‌شود. نکته قابل توجه این است که انتقال نقشه هرج و مرج خونین به ترکیه که از دور یا نزدیک شبیه سوریه است، زمانی صورت می‌گیرد که امیدها برای ایجاد راه‌حل‌های سیاسی برای بحران سوریه - بعد از به نتیجه رسیدن جنگ در شهر حلب سوریه به نفع محور روسیه و ایران و سوریه و پیوستن ناگهانی ترکیه به آن- افزایش می‌یابد. پیوستن ترکیه همه معادلات منطقه‌ای و بین‌المللی را دگرگون کرد. شاید هنوز زود است که بگوییم این تحول در موضع ترکیه دیرهنگام بود زیرا دولت ترکیه در طول 6 سال گذشته نقشی اصلی را در حمایت و کمک به معارضان سوری مسلح و جبهه النصره که در فهرست تروریسم آمریکا و روسیه قرار دارند، ایفا کرد. این واقعیتی است که نیاز به اثبات ندارد اما آنچه از تحولات پرشتاب می‌فهمیم یا بهتر بگویم برداشت می‌کنیم این است که ترکیه به علت سیاست‌ها و مواضع دستپاچه خود و از دست دادن قطب‌نمای رهبری خود و ایجاد بیشترین تعداد دشمنان در تاریخ خود و بویژه در کشورهای همسایه، به سمت یک باتلاق تروریستی خونین سوق می‌یابد. اگر داعش مسؤولیت این حمله به باشگاه شبانه را برعهده بگیرد،[داعش در بیانیه‌ای مسؤولیت حمله به باشگاه شبانه رینا را بر عهده گرفت] این بدان معناست که داعش طرح «ب» را در دستور کار قرار داده است؛ یعنی گذر از مرحله «سنگر گرفتن» و «قدرت‌گیری» به مرحله حملات تروریستی انتقامجویانه علیه دشمنانش، لذا باید تهدیدات داعش درباره برپایی 8 «ولایت» وابسته به خودش در منطقه خلیج‌فارس را به اندازه کافی جدی گرفت.
17 هزار پلیسی که دولت ترکیه آنها را برای تامین امنیت جشن‌های سال جدید مسیحی مستقر کرد، نتوانستند مانع از نفوذ بابانوئل جعلی به یکی از مشهورترین باشگاه‌های شبانه در استانبول و نزدیک‌ترین آنها به محل برگزاری جشن رسمی سال نو مسیحی و تیراندازی به 800 نفر حاضر در این باشگاه شوند. ترکیه امروز در بحران واقعی و دوبُعدی تروریستی و اقتصادی توأمان قرار دارد که دریچه‌های خروج از آن به نظر آماده نمی‌رسد و خطر هم در همین جا نهفته است