بی‌سیم، نجف‌آباد، زورآباد و 4 محله دیگر سکونتگاه‌های غیررسمی زنجان هستند، مناطقی که سال‌هاست محل کش‌وقوس مسؤولان و مردم است. مردم می‌گویند خبری نیست، مسؤولان می‌گویند صبر کنید. ساکنان بی‌سیم، نجف‌آباد و زورآباد به عنوان سکونتگاه‌های غیررسمی طعم تلخ محرومیت را چشیده‌اند و این محرومیت تا زیر پوست‌شان خزیده است. مناطق آسیب‌پذیر همواره آبستن مشکلات و چالش‌های اجتماعی فراوان هستند، در این بافت اجتماعی اغلب مهاجرانی که به امید تحصیل و اشتغال روانه شهر یا مراکز استان شده‌اند ساکن هستند؛ جمعیتی انبوه که به دلیل ارزانی مسکن روانه حاشیه‌های شهر شده و چهاردیواری‌هایی به پا کرده‌اند غیراستاندارد. سطح معیشت و تحصیل به دلیل ساختار فرهنگی و اجتماعی و بنیه اقتصادی پایین‌تر از کل شهر است و نیز مشاغل کاذب بیشتر مشاهده می‌شود. تراکم جمعیت بالا و امکانات خدماتی و رفاهی نسبت به سایر مناطق شهر پایین است. عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بسترساز آسیب در این مناطق معیوب و ناکارآمد است و در نتیجه مشکلاتی که به سرعت تبدیل به بحران می‌شوند شدیدتر و خانمان سوزتر است. اگر چه ستاد ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی با عضویت فرمانداری، اداره کل راه‌وشهرسازی، بهزیستی و علوم پزشکی برای ساماندهی اوضاع این مناطق شکل گرفته اما اینکه جز برخی اقدامات بهزیستی و نیز راه‌اندازی پایگاه‌های سلامت از سوی علوم پزشکی خروجی دیگری داشته یا نه، پاسخ مسؤولانی را می‌طلبد که اغلب از سخن گفتن درباره آسیب‌های اجتماعی طفره می‌روند.
حدود ۲۰ درصد از جمعیت ۴۰۰ هزار نفری شهرستان زنجان در سکونتگاه‌های غیررسمی اسکان دارند در نتیجه کم‌توجهی و بی‌توجهی به این جمعیت می‌تواند تبعاتی منفی برای همه افراد جامعه به همراه داشته باشد. مدیر عامل موسسه مردم‌نهاد بازتاب که از سال‌ها پیش فعالیت‌های اجتماعی را در یکی از مناطق آسیب‌پذیر زنجان انجام می‌دهد، درباره وضعیت این محله‌ها می‌گوید: اعتیاد، پایین بودن سن اعتیاد، شیوع اعتیاد بین زنان، طلاق و بیکاری که گویا عامل اصلی این آسیب‌هاست در این محله‌ها نمود بیشتری دارد.
سهیلا پرچگانی درباره فعالیت‌های اجتماعی سازمان مردم‌نهاد (سمن) متبوعش خاطرنشان می‌کند: از 8 سال پیش با هدف پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی در یکی از محله‌های آسیب‌خیز زنجان که جمعیتی بالغ بر ۲۰ هزار نفر دارد، آموزش را آغاز کرده‌ایم. وی با بیان اینکه ما معتقدیم واکسن اعتیاد و بسیاری از آسیب‌ها آموزش است، ابراز می‌کند: در این راستا برای گروه‌های مختلف سنی آموزش‌هایی را در رابطه با اعتیاد و مضرات آن در مهدهای کودک، مساجد و جلسات خانگی ارائه می‌دهیم. همچنین برای جوانان مهارت‌های زندگی و معیارهای ازدواج را تشریح می‌کنیم. به گفته وی، در حال حاضر به دلیل استمرار در آموزش اغلب خانواده‌ها در این محله آسیب‌خیز خواستار ارائه آموزش‌های روانشناسی و مشاوره برای کودکان، نوجوانان و جوانان خود هستند و این موفقیت بزرگی در برنامه‌های پیشگیرانه محسوب می‌شود. این فعال اجتماعی حمایت از تشکل‌های مردم‌نهاد را ناچیز می‌داند اما یادآور می‌شود: طی سال‌های اخیر روند حمایت‌های معنوی از سوی بهزیستی و شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر رو به بهبود بوده و بهزیستی فعالیت‌های چشمگیری در راستای تقویت این تشکل‌ها در حوزه‌های مختلف داشته است. یک عضو شورای اسلامی شهر زنجان نیز با تایید نابسامانی‌های موجود در محله بی‌سیم می‌گوید: از نخستین روزهای آغاز به‌کار شورای چهارم توجه به مناطق محروم در برنامه کاری شورا هست و در پی آن در بودجه امسال و سال آتی به این مناطق توجه ویژه‌ای معطوف شده است.
عباس راشاد خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه هزینه بالایی برای ارتقای خدمات و ساماندهی محله بی‌سیم نیاز هست با بنیاد مستضعفان مکاتباتی شده تا زمین ۱۸ هکتاری جنوب غربی میدان ولی‌عصر را تعیین تکلیف کند و با تغییر کاربری آن و رعایت سرانه‌های فضای سبز از طریق تهاتر یا فروش بخشی از اراضی متعلق به شهرداری هزینه‌های مورد نیاز محله بی‌سیم و خیابان جمهوری تامین شود. راشاد اظهار کرد: در بودجه‌های 3 سال اخیر افزایش سرانه‌های شهروندان محله‌های محروم مد نظر بوده و در بودجه ۹۵ نیز لحاظ خواهد شد.
همچنین یک کارشناس معماری درباره ساختار منطقه بی‌سیم گفت: منطقه بی‌سیم به لحاظ تاریخی و به دلیل مهاجرت روستاییان به شهر بعد از انقلاب به شکل حاشیه‌نشینی شکل گرفت و تدابیر مسؤولان نیز نتوانست مشکلات آن را به لحاظ شهرنشینی حل کند. فارغ از دلایل این مهاجرت‌ها و آسیب‌شناسی‌های اجتماعی در این باره باید گفت این منطقه جزو مناطق ویژه اجتماعی است و دارای معماری اصولی نیست. اسدی افزود: ساماندهی منطقه بی‌سیم نیز برای مدیریت شهری زنجان یک امر ضروری است اما هزینه‌های آن بسیار زیاد خواهد بود. این منطقه جزو مناطق مهم شهری زنجان بوده و وسعت قابل توجهی هم دارد. امروز برای تملک و بازگشایی معابر، مدیریت شهری زنجان هزینه‌های فراوانی را پرداخت می‌کند و اگر استراتژی تملک و بازگشایی در این منطقه در پیش گرفته شود قطعا خارج از توان اعتبارات عمرانی شهرداری زنجان است.
غیراستاندارد بودن ساخت و ساز و کمبود سرانه‌های آموزشی و بهداشتی؛ مشکلات حاشیه‌نشینی
رئیس اداره عمران بهسازی اداره کل راه‌وشهرسازی استان زنجان با تشریح چرایی شکل‌گیری سکونتگاه‌های غیررسمی در زنجان گفت: با تقویت شبکه راه‌ها، تحولات ایجاد شده موجب شد مردم به فکر جابه‌جایی از روستا به شهر باشند، در این مسیر ابتدا مهاجرت‌ها به صورت قومی و قبیله‌ای انجام شد و با توجه به ضعف مالی روستاییان ساخت و سازهای غیررسمی در اراضی ارزانقیمت گسترش یافت. صمد هاشملو افزود: با توجه به ضعف مدیریت شهری، در گذشته توان مدیریت ساخت و سازهای غیررسمی وجود نداشت در نتیجه پس از مدتی برای پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی بعدی، ناگزیر خدماتی به ساکنان این محله‌ها ارائه شد. وی با اشاره به وضعیت محله بی‌سیم و 6 محله دیگر که تحت عنوان سکونتگاه‌های غیررسمی در زنجان شکل گرفته‌اند، گفت: غیراستاندارد بودن ساخت و ساز در این مناطق، نبود سند و کمبود سرانه‌های آموزشی، بهداشتی و رفاهی از مشکلات این محله‌هاست. به گفته هاشملو، در اجرای طرح ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی مدیریت یکپارچه شهری به صورت تیمی اجرایی می‌شود.