گروه سیاسی: برجام یکساله شد. دیروز در ایران و برخی کشورهای طرف برنامه جامع اقدام مشترک عوامل به بار آمدن این توافق هستهای درباره دامنه اثرات و نتایج آن اظهارنظر کردند. به گزارش
«وطن امروز» در ایران نیز اظهارنظرهای متفاوتی درباره آنچه برجام تاکنون به بار آورده، مطرح شد. البته برخلاف ماههای اولیه اجرای تعهدات 1+5 در برجام، حالا در ایران طرفداران محتوای برنامه جامع اقدام مشترک، چندان دل و دماغ دفاع از این توافق را ندارند و آنچه این روزها بیشتر مطرح میشود، اشاره به حفرههایی در برجام است که آمریکاییها از طریق آن توانستهاند بدعهدیها و اقدامات ضدایرانی خود را توجیه کنند. در اروپا فدریکا موگرینی بیانیهای منتشر و در آن تاکید کرد ایران به همه تعهدات خود پس از اجرای برجام تاکنون عمل کرده است. با این حال اما خبر بد برای عوامل برجام، اظهارات و تعابیر تند دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب آمریکا علیه برجام است. رئیسجمهور منتخب آمریکا در تازهترین اظهارنظر خود، توافق هستهای برجام را ابلهانه توصیف و از آن ابراز ناخرسندی کرد. دونالد ترامپ در بخشی از مصاحبه اختصاصی با نشریه «ساندیتایمز» انگلیس به موضوع توافق هستهای ایران اشاره کرد و به گونهای درباره این توافق حرف زد که تحلیلگران آن را به عنوان «خط و نشان» ترامپ برای برجام تلقی کردهاند. او در این گفتوگو برجام را «ابلهانه» و «بدترین توافقنامه» دانست. دونالد ترامپ در این مصاحبه که پایگاه اینترنتی نشریه ساندیتایمز منتشر کرده است، گفت: من نمیخواهم بگویم قصد دارم با توافق (هستهای) ایران چه کار کنم. من فقط نمیخواهم با کارتها بازی کنم. ببینید! من سیاستمدار نیستم. رئیسجمهور منتخب آمریکا که تا چند روز دیگر با برگزاری مراسم تحلیف، رسما رئیسجمهور آمریکا میشود، در ادامه این مصاحبه تصریح کرد: من اینطور ظاهر نمیشوم که بگویم قصد دارم فلان کار را انجام بدهم یا نمیخواهم فلان کار را بکنم. من کاری را که باید بکنم انجام میدهم. اما به هرحال باید بگویم از توافق ایران خرسند نیستم. به نظر من، این توافق یکی از بدترین توافقنامههایی است که تاکنون منعقد شده است. ترامپ افزود: به نظرم این توافق یکی از ابلهانهترین توافقهایی است که تاکنون دیدهام که براساس آن، 150 میلیارد دلار به چنین کشوری میدهید و یکمیلیارد و 700 میلیون دلار پول نقد به آن میدهید. آیا تا حالا یکصد میلیون دلار را به شکل اسکناسهای یکصد دلاری (به صورت یکجا) دیدهاید؟ یکمیلیارد و 700 میلیون دلار پول نقد زیاد است. این پول با هواپیما منتقل شد. این پول با چندین هواپیما منتقل شد. وای! یکمیلیارد و 700 میلیون دلار! من نمیفهمم! فکر میکنم این پول در حساب بانکهای سوییس است.
به اعتقاد کارشناسان، اظهارات تند ترامپ علیه برجام نشاندهنده عزم رئیسجمهور جدید آمریکا برای پاک کردن سیاستهای باراک اوباما در قبال ایران و به طور کلی برچیدن سیاستهای اوباما در خاورمیانه است. البته رئیسجمهور منتخب آمریکا در این مصاحبه گویا تنها به دنبال ابراز مخالفت با توافق هستهای بوده است، چرا که ماجرای یکمیلیارد و 700 میلیون دلار داراییهای بلوکه ایران که سال گذشته آزاد شد و از طریق هواپیما به ایران آمد، اساسا یک توافق جانبی بوده و هیچ ارتباطی با توافق هستهای نداشته است. آزادسازی این اموال ایران با محوریت یک تیم امنیتی از ایران و در قبال آزادی چند جاسوس آمریکایی از جمله جیسون رضاییان بوده است.
با این حال اما دونالد ترامپ با گره زدن این ماجرا به برجام نشان میدهد به هر طریق، دنبال تند کردن فضا در آمریکا علیه توافق هستهای ایران و 1+5 است. تعابیر تند او درباره این توافق نیز موید همین ماجراست. این واقعیت از چشم تحلیلگران مسائل سیاسی در دنیا پنهان نمانده است. خبرگزاری فرانسه در همین باره در گزارشی نوشت: «ترامپ تاکنون دست از انتقاد از توافق هستهای نکشیده و پیش از این تهدید کرده بود آن را پاره خواهد کرد و این توافق را فجیع نامیده بود. او همینطور در دولت خود افرادی را گمارده است که به دشمنی با ایران معروفند از جمله «رکس تیلرسون» که برای منصب وزارت خارجه تعیین شده و اعتقاد دارد باید توافق هستهای به طور کامل مورد بازنگری قرار گیرد».