گروه اقتصادی: مقایسه گزارش رسمی بانک مرکزی از رشد قیمت ۱۱ گروه غذایی در یک سال منتهی به اجرای برجام با یک سال پس از برجام از تنگتر و کوچکتر شدن سفرههای مردم با شتاب بیشتر خبر میدهد. به گزارش تسنیم، در حالی دولت از کاهش نرخ تورم و تکرقمی شدن آن در یک سال اخیر خبر میدهد که نرخ تورم با مقایسه رشد قیمتها در سبدی از 310 قلم کالا و خدمات محاسبه میشود که بخش زیادی از این کالاها و خدمات در سبد مصرفی اقشار ضعیف و متوسط قرار ندارد و اگر بخواهیم نرخ تورم را برای مردمی که عمده کالاها و خدمات مصرفی آنها کالاهای ضروری است، محاسبه کنیم، نرخ تورم بیشتر از این ارقام خواهد شد. یکی از دلایلی که بیشتر مردم کاهش نرخ تورم را احساس نمیکنند، این است که قیمت کالاهای ضروری که مردم بهناچار باید شبانهروز مصرف کنند، بویژه اقلام غذایی و خوراکی بسیار بیشتر از نرخ تورم افزایش یافته است. بانک مرکزی هر هفته گزارشهای مستندی از تغییرات قیمت 11 گروه کالایی در بخش مواد غذایی و خوراکی شامل لبنیات، تخممرغ، برنج، حبوبات، میوههای تازه، سبزیهای تازه، گوشت قرمز، گوشت مرغ، قند و شکر، چای و روغن نباتی منتشر میکند که تصویر شفافی از تأثیر قیمتها بر سفرههای مردم را میتواند نشان دهد. این روزها مصادف شده با سالگرد اجرای برجام که مسؤولان دولت به شکل یکطرفه در انبوه رسانههایی که وکیلالدوله هستند، صرفاً به بیان وجوه مثبت برجام میپردازند و از گشایشهایی صحبت میکنند که پس از برجام در اقتصاد کشور و زندگی مردم رخ داده است. بهرغم افزایش حدود 4برابری درآمد نفت کشور در یک سال پس از برجام، مستند به گزارشهای رسمی بانک مرکزی نهتنها گشایشی در سفرههای مردم رخ نداده است، بلکه آمار افزایش قیمتها نشان میدهد سفرههای مردم در یک سال پسابرجام نسبت به یک سال قبل از برجام با شتاب بیشتری کوچکتر شده است. مقایسه رشد قیمتها در 11 گروه مواد غذایی و خوراکی نشان میدهد غیر از سبزیهای تازه، قیمت 10 گروه کالایی شامل لبنیات، تخممرغ، برنج، حبوبات، میوههای تازه، گوشت قرمز، گوشت مرغ، قند و شکر، چای و روغن نباتی از 1/0 درصد تا 7/45 درصد در یک سال اخیر افزایش یافته است. بین 10 گروه غذایی که در یک سال اخیر گران شدهاند، تنها 3 گروه لبنیات، تخممرغ و حبوبات کمتر از یک سال قبل از برجام رشد قیمت داشتهاند، قیمت 7 گروه غذایی دیگر شامل برنج، میوههای تازه، گوشت قرمز، گوشت مرغ، قندوشکر، چای و روغن نباتی نهتنها در یک سال پسابرجام افزایش داشته، بلکه افزایش قیمت آنها از یک سال قبل از برجام هم بیشتر بوده است. شتاب گرفتن رشد قیمت برنج، میوههای تازه، گوشت قرمز، گوشت مرغ، قندوشکر، چای و روغن نباتی در یک سال پسابرجام نشان میدهد که برجام نهتنها گشایشی در سفرههای مردم ایجاد نکرده بلکه وضعیت سفرهها از قبل برجام بهمراتب بدتر شده است. براساس گزارش بانک مرکزی، رشد قیمت لبنیات، تخممرغ و حبوبات در یک سال منتهی به برجام بهترتیب 1/7 درصد، 1/0درصد و 5/22 درصد بوده است، در حالی که این نرخها در یک سال پس از برجام بهترتیب 2/8 درصد، 3/17 درصد و 5/27 درصد بوده است. همچنین در پسابرجام قیمت برنج 7/45 درصد، میوههای تازه 3/2 درصد، گوشت قرمز 7/15 درصد، گوشت مرغ 4/30 درصد، قندوشکر 7/30 درصد، چای 3/16 درصد و روغن نباتی 2/8 درصد افزایش داشته است که از رشد قیمت این اقلام در قبل از برجام بیشتر است. رشد قیمت این 7 گروه کالایی در یک سال قبل از برجام برنج 7/4 درصد، میوههای تازه 8- درصد، گوشت قرمز 1/10 درصد، گوشت مرغ 2/13ـ درصد، قندوشکر 6/12 درصد، چای 3/5 درصد و روغن نباتی 4/0 درصد بوده است.
رشد ۲درصدی نرخ بیکاری و ۷۰۰ هزار نفری شمار بیکاران در پسابرجام
همچنین گزارش مرکز آمار ایران نشان میدهد، نرخ بیکاری از 7/10درصد در پاییز ۹۴ (قبل از اجرای برجام) به 7/12 درصد در تابستان ۹۵ رسیده و شمار بیکاران در این مدت ۷۰۰ هزار نفر افزایش یافته است. این در حالی است که یکی از کلیدیترین وعدههای حسن روحانی رئیسجمهور از ابتدای فعالیتش حل معضل بیکاری و ایجاد اشتغال برای جوانان بود. دیماه سال گذشته همزمان با آغاز اجرای برجام باز هم این وعده از سوی دولت تکرار شد. رصد سیاستهایی که دولت تدبیر و امید از زمان آغاز به کار، پیش گرفته، نشان از این دارد که طرحهای اشتغالزایی از مغفولترین موضوعات مد نظر کابینه دولت یازدهم بوده است. در حالی که تمام توجه دولت تدبیر و امید به برجام معطوف شده بود، آزادسازی پولهای بلوکه شده، تنها امید دولت برای رونق اقتصاد بوده و امید میرفت با ورود هیاتهای سرمایهگذاری خارجی مشکلات اقتصادی ایران رفع شود اما با گذشت یک سال از اجرای آن، چنین نشد. دولت گمان میکرد با برجام میتواند منافع اقتصادی فراوانی را نصیب کشور کند و با آزادسازی دهها میلیارد دلار از داراییهای بلوکه شده ایران و درآمدهای نفتی، رشد تولید و افزایش صادرات نفت، گاز و محصولات پتروشیمی ایران را در بازارهای جهانی دنبال کند اما آنچه مسلم است این است که اقتصاد متکی به نفت در دورنمایی نامشخص و مبهم به نفع اشتغال ایران نبوده و نخواهد بود. بررسی آمار اشتغالزایی دولت در یک سال اخیر نشان میدهد، طی این مدت نهتنها نرخ بیکاری افزایش یافته، بلکه بهرغم تمام تلاشهایی که دولت در راستای اشتغالزایی از خود نشان داده است، از پاییز 94 که آخرین فصل قبل از اجرای برجام بود تا تابستان 95 که جدیدترین آمار مرکز آمار منتشر شده، 700 هزار نفر به شمار بیکاران کشور اضافه شد. براساس گزارش مرکز آمار ایران، نرخ بیکاری در پاییز سال 94 برابر 7/10 درصد بوده است که این رقم در تابستان 95 به 7/12 درصد افزایش یافته است.